Przedsiębiorcy w trakcie roku podatkowego, muszą wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w określonym ustawowo terminie. Powyższy obowiązek dotyczy wszystkich podatników. Przedsiębiorcy muszą dokonywać obliczenia zaliczki na podstawie prowadzonych ewidencji. Ponadto, podatnicy zobowiązani są sporządzać na koniec roku remanent końcowy. Sprawdź, czy podatnik musi ująć remanent w zaliczce na podatek dochodowy za grudzień!
Co podlega opodatkowaniu?
Zgodnie z art. 9 ust.1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Przepis ten ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem, podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika korzyści majątkowe w danym roku, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku). W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:
- wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową;
- polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż;
- polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Zgodnie z art. 14 ust.1 ustawy o PIT, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, również te które nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży, uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Miesięczne zaliczki na podatek dochodowy
W myśl art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej są zobowiązani, bez wezwania, wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h. Ustawodawca we wspomnianym ust. 3, zobligował podatników do wpłacania zaliczek miesięcznych ustalając, że obowiązek wpłacania zaliczki powstaje poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku. Zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu, według zasad określonych w art. 26, 27 i 27b ustawy o PIT. Zaliczkę za dalsze miesiące, ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku, a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające. Z powyższych przepisów wynika, że zaliczka na podatek dochodowy ma cechy podatku. Zaliczka jest również świadczeniem przymusowym, publicznoprawnym i bezzwrotnym. Od podatku odróżnia je jednak termin płatności i odrębne okresy rozliczeniowe, tym samym jest jednak zobowiązaniem odrębnym i niezależnym od zobowiązania podatkowego.
Terminy zapłaty zaliczki
Podatnik może wybrać miesięczne lub kwartalne rozliczanie się z podatku PIT. Zaliczka miesięczna na podatek dochodowy, powinna być zapłacona do 20 dnia miesiąca po miesiącu, którego zaliczka dotyczy. Zaliczka kwartalna powinna być wpłacona do 20 dnia miesiąca po kwartale, za który regulowane jest zobowiązanie. Zaliczkę za ostatni miesiąc (kwartał) roku podatkowego, podatnik wpłaca w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego.
Przykład 1.
Pan Jan z podatku dochodowego rozlicza się miesięcznie. Zaliczkę za grudzień 2024 roku będzie więc zobowiązany wpłacić do 20 stycznia 2025 roku.
Przykład 2.
Pani Magda rozlicza się kwartalnie w podatku dochodowym. Zaliczki za 2024 rok będzie wpłacać w terminie:
- za I kwartał do 22 kwietnia 2024 roku (następuje przesunięcie na najbliższy dzień roboczy ponieważ 20 kwietnia wypada w sobotę),
- za II kwartał do 22 lipca 2024 roku (następuje przesunięcie na najbliższy dzień roboczy ponieważ 20 lipca wypada w sobotę),
- za III kwartał do 21 października 2024 roku (następuje przesunięcie na najbliższy dzień roboczy ponieważ 20 października wypada w niedzielę),
- za IV kwartał do 20 stycznia 2025 roku.
Remanent (inwentaryzacja)
Przypomnijmy, że stosownie do art. 24a ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są zobowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.
Szczegółowe zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, określa rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Spis z natury a obowiązek sporządzenia
Obowiązek przeprowadzenia spisu z natury oraz terminy jego przeprowadzenia, wskazuje treść § 27 ust. 1 ww. rozporządzenia. W myśl tego przepisu, podatnicy zobowiązani są do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury:
- towarów handlowych;
- materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych;
- półwyrobów;
- produkcji w toku;
- wyrobów gotowych;
- braków i odpadów.
Termin przeprowadzenia spisu z natury:
- dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego;
- dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego;
- w wypadku zmiany wspólnika;
- w wypadku zmiany proporcji udziałów wspólników;
- w chwili likwidacji działalności.
Spis z natury podlega wpisaniu do księgi także wówczas, gdy osoby prowadzące działalność gospodarczą, sporządzają go za okresy miesięczne lub gdy na podstawie odrębnych przepisów jego sporządzenie zarządził naczelnik urzędu skarbowego (§ 27 ust. 2 ww. rozporządzenia).
Remanent w zaliczce na podatek dochodowy
W myśl art. 24 ust. 2 ustawy o PIT, u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej, prowadzących księgi przychodów i rozchodów, dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14, a kosztami uzyskania, powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków. Tym samym spis końcowy ma znaczenie dla rozliczenia podatku dochodowego. Podatnik wpłacając zaliczkę za grudzień, zna już zazwyczaj wartość remanentu końcowego. W tym przypadku uwzględnienie tego remanentu w zaliczce za grudzień, może być korzystne dla przedsiębiorcy. Nie ma żadnych prawnych przeszkód, aby uwzględnić remanent w zaliczce na podatek dochodowy za grudzień.
Powyższe potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 listopada 2016 r. sygn. akt II FSK 2957/14
„Skoro podatnik prowadzący działalność gospodarczą ma obowiązek uwzględniać przy obliczaniu zaliczek także przychody i koszty ich uzyskania za miesiąc grudzień, to nie ma racjonalnych przesłanek, aby nie korygował ich o różnice wynikające z remanentu, do sporządzenia którego jest zobowiązany z mocy prawa z uwagi na zakończenie zarówno roku podatkowego, jak i jednocześnie ostatniego miesiąca tego roku. Ustalenie dochodu dla potrzeb obliczenia zaliczki za grudzień przez podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów na podstawie art. 44 ust. 2 zdanie drugie u.p.d.o.f. według zasad określonych w art. 24 ust. 2 tej ustawy nie jest uzależnione od zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze sporządzania spisu z natury na dzień 31 grudnia.”
Przykład 3.
Przedsiębiorstwo ABC Jan Kowalski w 2024 roku osiągnęło dochód w wysokości 65 tys. złotych. Remanent początkowy na 1 stycznia 2024 roku wyniósł 15 tys. złotych. Natomiast remanent końcowy na 31 grudnia 2024 roku wyniósł 32 tys. złotych. Zgodnie z powyższym różnica remanentowa wyniesie (+) 17 tys. złotych. Tak, więc gdyby uwzględniony został remanent w zaliczce na podatek dochodowy to powiększył by on dochód i wyniósł by on 82 tys. złotych (65 tys. + 17 tys.).
Analizując powyższe w tej sytuacji nie jest korzystne aby uwzględniony został remanent w zaliczce na podatek dochodowy za grudzień.
Przykład 4.
Biorąc dane z poprzedniego przykładu - dochód w wysokości 65 tys. złotych, lecz z przyjętymi wartościami:
- remanentu na dzień 1 stycznia 2024 r. - 32 tys. złotych,
- remanentu na dzień 31 grudnia 2024 r. - 15 tys. złotych.
różnica remanentowa wyniesie (-) 17 tys. złotych. Tak, więc gdyby uwzględniony został remanent w zaliczce na podatek dochodowy to pomniejszył by on dochód i wyniósł by on 48 tys. złotych.
Analizując powyższe w tej sytuacji korzystne jest aby uwzględniony został remanent w zaliczce na podatek dochodowy za grudzień.
Remanent końcowy w systemie wFirma.pl - jak wprowadzić?
W systemie wFirma.pl aby prawidłowo rozliczyć rok podatkowy konieczne jest wprowadzenie wartości sporządzanych remanentów. W celu prowadzenia remanentu końcowego należy przejść do zakładki EWIDENCJE » REMANENTY » DODAJ REMANENT. Jako rodzaj należy wybrać REMANENT KOŃCOWY oraz wprowadzić datę i kwotę sporządzonego remanentu.
Dodany remanent ujmie się w KPIR w kolumnie 15, a jego wartość zostanie uwzględniona przy rozliczeniu rocznym. Dodatkowo po dodaniu remanentu końcowego system automatycznie wygeneruje remanent początkowy, na tę samą wartość i z datą następnego dnia (remanent zamknięcia danego okresu co do zasady jest równocześnie remanentem otwarcia okresu kolejnego).