0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Różnice kursowe na rachunku walutowym - jak ująć w KPiR?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Prowadzenie rachunku walutowego w jednoosobowej działalności gospodarczej nie jest obowiązkowe, jednak może ułatwić rozliczenia z kontrahentami oraz oszczędzanie. Konto walutowe to rodzaj rachunku bankowego rozliczeniowego lub rozliczeniowo-oszczędnościowego, który pozwala na gromadzenie środków pieniężnych w obcej walucie – umożliwia wykonywanie transakcji w walucie obcej bez ponoszenia kosztów przewalutowania. Posiadanie konta walutowego zapewnia wiele korzyści, w związku z czym przedsiębiorcy współpracujący z zagranicznymi kontrahentami coraz częściej decydują się na jego założenie. Przedsiębiorca prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów, decydując się na założenie firmowego rachunku walutowego zastanawiają się jak ustalić różnice kursowe na rachunku walutowym.

Zasady ustalania różnic kursowych od środków na rachunku walutowym w PKPiR

Różnice kursowe od środków własnych na rachunku walutowym powstają wówczas, gdy kurs waluty z dnia zapłaty lub innej formy wypływu z rachunku walutowego różni się od kursu z dnia wpływu środków na rachunek. Przedsiębiorca prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz posiadający rachunek walutowy różnice kursowe na rachunku walutowym ustala na zasadach określonych w art. 24c ust. 2 pkt 3 i art. 24c ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków bądź wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków bądź wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy ich wypływu według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. Ujemne różnice kursowe powstają natomiast wtedy, gdy wartość otrzymanych lub nabytych środków bądź wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków bądź wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy ich wypływu według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. Różnice kursowe na rachunku walutowym powstają w momencie rozchodu środków pieniężnych z rachunku walutowego, np. w wyniku uregulowania zobowiązania za fakturę zakupu wyrażoną w walucie obcej lub przelewu na rachunek bankowy prowadzony w złotych. Różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe.

W jaki sposób ustalić różnice kursowe na rachunku walutowym?

Zgodnie z art. 24c ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy wyznaczają kolejność wyceny środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej, o której mowa w ust. 2 pkt 3 i ust. 3 pkt 3, według przyjętej metody stosowanej w rachunkowości, której nie mogą zmieniać w trakcie roku podatkowego.

Wyróżniamy następujące metody wyceny kolejności rozchodu środków pieniężnych z rachunku walutowego:

  • FIFO („pierwsze przyszło – pierwsze wyszło”);
  • LIFO („ostatnie przyszło – pierwsze wyszło”);
  • metodę kursów średnioważonych.

Różnice kursowe na rachunku walutowym ustalane są pomiędzy wartością waluty według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego dzień zapłaty lub innej formy wypływu środków z rachunku walutowego a wartością według kursu przyjętego w dniu wpływu waluty, określonego zgodnie z wybraną metodą: FIFO, LIFO lub kursów średnioważonych.

Przykład 1.

Pan Piotr prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi marketingowe. Rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a jako formę opodatkowania stosuje zasady ogólne. Pan Piotr często współpracuje z kontrahentami z Wielkiej Brytanii, w związku z czym zdecydował się założyć konto walutowe w GBP. Przedsiębiorca stosuje metodę FIFO do wyceny kolejności rozchodu środków pieniężnych z rachunku walutowego.

Na rachunku walutowym dostępne są środki pieniężne pochodzące z wpływu należności od kontrahentów zagranicznych, które zostały wycenione według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego dzień ich wpływu:

1. należność z 15 września 2022 roku w kwocie 5000 GBP wyceniona według kursu średniego NBP z 14 września 2022 roku, 1 GBP = 5,4504 PLN, tabela kursów nr 178/A/NBP/2022 z 14 września 2022 roku

  • 5000,00 GBP x 5,4504 GBP/PLN = 27 252,00 PLN

2. należność z 20 września 2022 roku w kwocie 3000 GBP wyceniona według kursu średniego NBP z 19 września 2022 roku, 1 GBP = 5,3711 PLN, tabela kursów nr 181/A/NBP/2022 z 19 września 2022

  • 3000 GBP x 5,3711 GBP/PLN = 16 113,30 PLN

25 września 2022 roku pan Piotr uregulował z rachunku walutowego w GBP zobowiązanie wobec zagranicznego kontrahenta w kwocie 6000 GBP.

  • 6000 GBP x 5,4530 GBP/PLN = 32 718,00 PLN (1 GBP = 5,4530 PLN, tabela kursów nr 185/A/NBP/2022 z 23 września 2022)

Wartość waluty w dniu rozchodu wynosi 32 718,00 PLN.

W celu ustalenia różnic kursowych na rachunku walutowym pan Piotr powinien dokonać wyceny wypływających z rachunku walutowego środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej według wybranej metody stosowanej w rachunkowości. W tym przypadku podatnik zdecydował się na metodę FIFO (pierwsze przyszło – pierwsze wyszło).

Wartość waluty z dnia wpływu ustalona metodą FIFO wynosi 32 623,10 PLN.

  • (5000 GBP x 5,4504 GBP/PLN) + (1000 GBP x 5,3711 GBP/PLN) = 27 252,00 PLN + 5371,10 PLN = 32 623,10 PLN

Powstała dodatnia różnica kursowa na rachunku walutowym w wysokości 94,90 PLN, ponieważ wartość waluty z dnia wpływu jest niższa o tę kwotę od wartości z dnia rozchodu.

  • 32 718,00 PLN – 32 623,10 = 94,90 PLN

Zwróćmy uwagę, że w razie gdy w ramach jednej transakcji z rachunku walutowego rozchodowana jest waluta obca, która wpłynęła na rachunek walutowy w różnych dniach, tym samym została wyceniona według różnych kursów, to różnice kursowe od własnych środków ustala się wówczas odrębnie w stosunku do każdej kwoty, która wpłynęła na ten rachunek.

Ewidencjonowanie różnic kursowych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

W rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określono, jakie dowody księgowe oraz inne dokumenty stanowią podstawę dokonywania zapisów w PKPiR. Zgodnie z art. 11 ust. 3 przywołanego rozporządzenia podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe takie jak:

  1. faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne, zwane dalej „fakturami”, wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami, lub
  2. dokumenty określające zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenie przychodów na podstawie art. 22p ustawy o podatku dochodowym, zawierające co najmniej:
    1. datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenia przychodów,
    2. wskazanie faktury, a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury, wskazanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zaliczenia kosztu do kosztów uzyskania przychodów,
    3. wskazanie kwoty, o którą podatnik zmniejsza koszty uzyskania przychodów lub zwiększa przychody,
    4. podpis osoby sporządzającej dokument, lub
  3. inne dowody, wymienione w § 12 i § 13, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
    1. wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
    2. datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
    3. przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
    4. podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych

– oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiające powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Uregulowania zawarte w rozporządzeniu w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie określają wprost sposobu dokumentowania i ewidencjonowania różnic kursowych w księdze, dlatego przyjmuje się, że należy je dokumentować odrębnymi dowodami księgowymi zawierającymi dane wskazane w art. 11 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR. Oznacza to, że dowody stanowiące podstawę zapisu w księdze różnic kursowych powinny zawierać co najmniej następujące dane: określenie wystawcy, datę wystawienia oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, kwotę różnic kursowych oraz podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych. W praktyce podstawą wykazania różnic kursowych w PKPiR może być wyciąg bankowy, na którym zostaną odpowiednio ustalone przez podatnika różnice kursowe lub odrębny dowód księgowy sporządzony przez podatnika zawierający wszystkie niezbędne dane. Dodatkowo dokumenty, na podstawie których księgowane są różnice kursowe w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, należy oznaczyć numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Dodatnie różnice kursowe ewidencjonowane są w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie 8. „Pozostałe przychody”, natomiast ujemne różnice kursowe uwzględniane są w kolumnie 13. „Pozostałe wydatki” zgodnie z datą ich zrealizowania, czyli z dniem powstania tych różnic. Różnice kursowe dla każdej transakcji wyrażonej i zrealizowanej w walucie obcej są ustalane i wpisywane odrębnie do PKPiR. Oznacza to, że niedopuszczalne jest kompensowanie ze sobą poszczególnych różnic kursowych i wpisywanie ich do podatkowej księgi przychodów i rozchodów łącznie.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów