Z zakresu zwolnienia od konieczności posiadania kasy fiskalnej wyłączone są usługi kosmetyczne. To z kolei rodzi pytanie, w jaki sposób zinterpretować przypadek świadczenia usług przez solaria. Z tych też względów przedmiotem naszych rozważań będzie ustalenie, odpowiedzi na pytanie, czy solarium a zwolnienie z kasy fiskalnej ma rację bytu oraz jakie ewentualne warunki należy spełniać.
Obowiązek stosowania kasy fiskalnej i możliwe zwolnienia
Podstawą dokumentowania sprzedaży na rzecz konsumentów (oraz rolników ryczałtowych) jest paragon wystawiany przez kasę rejestrującą. Nabywca może wprawdzie domagać się wystawienia faktury, jednak w żaden sposób nie zwalnia to sprzedawcy z obowiązku ewidencjonowania na kasę fiskalną. Obowiązek ten dotyczy zarówno przypadku dostawy towarów, jak i świadczenia usług przez przedsiębiorcę. Warto też dodać, że wejście w życie obligatoryjnego systemu KSeF w zakresie wystawiania e-faktur nie wpłynie na kwestię kas rejestrujących – te bowiem nadal pozostaną w obrocie.
Stosowanie kas rejestrujących nie ma charakteru absolutnego, na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 111 ust. 8 ustawy minister właściwy do spraw finansów publicznych może bowiem zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku stosowania kasy fiskalnej, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa.
Wyrazem ww. delegacji jest rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących zostało określone w § 2 oraz 3 ww. rozporządzenia.
Zgodnie z § 2 rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2023 roku, czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. Natomiast jak stanowi § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2023 roku podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.
Powyższe dwa przepisy rozporządzenia określają zatem zwolnienia o charakterze podmiotowym oraz zwolnienia o charakterze przedmiotowym. W zależności od okoliczności podatnik może korzystać z jednego rodzaju zwolnienia. Możliwe jest również łączenie obu zwolnień.
Katalog czynności, które obligatoryjnie muszą być ewidencjonowane na kasie fiskalnej
W ramach naszych rozważań należy zwrócić szczególną uwagę na treść § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, gdzie możemy przeczytać, że zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i 3, nie stosuje się w przypadku świadczenia usług:
- przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia;
- taksówek (PKWiU 49.32.11.0), z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą;
- naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania;
- w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów;
- w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów;
- w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia;
- prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia;
- doradztwa podatkowego;
- związanych z wyżywieniem (PKWiU ex 56.10, PKWiU 56.21, PKWiU ex 56.29, PKWiU ex 56.30), wyłącznie:
- świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo oraz
- usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering);
- fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych;
- kulturalnych i rozrywkowych – wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe;
- związanych z rozrywką i rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne,
- mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług (PKWiU 45.20.30.0), w tym przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej).
Z przywołanej regulacji wynika zatem, że wykonywanie przez podatnika czynności wymienionych w § 4 wyklucza możliwość zastosowania przez niego zwolnień określonych w § 2 i 3. Zatem bezwzględnemu obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, niezależnie od przysługującego podatnikowi zwolnienia od tego obowiązku na podstawie § 2 i § 3 powołanego rozporządzenia, podlegają czynności wymienione w § 4 rozporządzenia dokonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.
Solarium a zwolnienie z kasy fiskalnej
Z przedstawionego katalogu czynności wykluczających zwolnienie wynika, że znajdują się tam usługi kosmetyczne i kosmetologiczne. W związku z tym pojawia się pytanie, czy również świadczenie usług przez solaria mieści się w tych pojęciach.
Nad problemem pochylił się Dyrektor KIS w interpretacji z 7 listopada 2023 roku (nr 0111-KDIB3-2.4012.528.2023.2.MGO). W piśmie Dyrektora KIS czytamy, że w ww. rozporządzeniu przy identyfikowaniu usług, które nie są zwolnione z ewidencjonowania na kasie rejestrującej bez względu na osiągane obroty, ustawodawca nie odwołuje się do klasyfikacji statystycznych. Należy zatem kierować się dyrektywami wykładni językowej.
Zgodnie z potocznym znaczeniem językowym „kosmetyka” to sztuka pielęgnacji i upiększania ciała, głównie twarzy, przez stosowanie środków podkreślających lub zachowujących urodę. Natomiast „kosmetologia” to kosmetyka lekarska, medyczny dział dermatologii zajmujący się metodami leczenia i upiększania ciała, wywodzący się z kosmetyki, nauki o racjonalnym pielęgnowaniu ciała. Z kolei „solarium” według słownika to kabina lub łóżko do naświetlania ciała lampą kwarcową w celu uzyskania opalenizny; też: gabinet kosmetyczny oferujący taką usługę lub odosobnione miejsce przeznaczone do opalania się nago.
W konsekwencji Dyrektor KIS stwierdził w tejże interpretacji, że usługi w zakresie solarium nie są tożsame z usługami fryzjerskimi, kosmetycznymi ani kosmetologicznymi. W rezultacie zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących podatniczka może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej dla świadczonych usług w zakresie solarium na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych do 31 grudnia 2023 roku, o ile sprzedaż zrealizowana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczy kwoty 20 000 zł.
W tym przypadku nie jest również wykluczone korzystanie ze zwolnień przedmiotowych. Tytułem przykładu wskażmy, że zgodnie z poz. 37 załącznika do rozporządzenia zwalnia się od obowiązku stosowania kasy fiskalnej świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
W świetle przedstawionych wyjaśnień – popartych treścią przywołanej interpretacji – można zatem postawić tezę, że usługi solarium mogą korzystać ze zwolnienia od obowiązku posiadania kasy fiskalnej. Odpowiednio może to być zwolnienie podmiotowe lub przedmiotowe.