Zarząd spółki musi mieć odpowiednią wiedzę, aby sprawnie zarządzać firmą. Prezes spółki powinien ciągle podnosić swoje kwalifikacje, aby sprostać nowym wyzwaniom. Jedną z możliwości poszerzenia swojej wiedzy są studia MBA dla prezesa. W większości przypadków podnoszenie kwalifikacji jest opłacane przez spółkę.
Studia MBA
Studia podyplomowe Master of Business Administration (MBA) są jednymi z najbardziej uznanych i rozpoznawalnych na świecie kwalifikacji menedżerskich w obszarze zarządzania oraz biznesu.
Programy studiów MBA pozwalają na efektywne uzupełnienie teoretycznego wykształcenia akademickiego. Skupiają się przede wszystkim na rozwoju praktycznych umiejętności zarządczych oraz nadzorczych.
Studia te są przeznaczone dla wyższej kadry kierowniczej, członków zarządu, organów statutowych spółki. Dzięki nim menedżerowie mogą poznać nowoczesne metody zarządzania. Na studiach bowiem absolwenci nabywają kompleksowe spojrzenie na zarządzanie i rozwój.
Podstawowe moduły studiów oparte są na konkretnych potrzebach praktyki menedżerskiej. Większość zajęć odbywa się w systemie case study.
Biorąc pod uwagę kompetencje, jakie powinni mieć menedżerowie, programy studiów MBA są dla nich najbardziej odpowiednie.
Studia MBA dla prezesa – czy stanowią koszt podatkowy
W myśl art. 15 ust. 1 kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.
Biorąc pod uwagę powyższe, kosztem może być każdy wydatek, który spełnia następujące warunki:
- pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym ze źródłem przychodów i został poniesiony w celu jego osiągnięcia lub zachowania bądź zabezpieczenia jego źródła;
- został rzeczywiście poniesiony w rozumieniu ustawy w określonej kwocie i jest to udokumentowane w sposób niebudzący wątpliwości;
- nie został zaliczony do wydatków nieuznawanych za koszt (art. 16 ustawy o CIT).
Wyłącza się z kosztów podatkowych m.in. wydatki na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.
W przypadku spółek kapitałowych organem stanowiącym nie jest zarząd. Koszty czesnego na studia MBA nie mieszczą się więc w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu.
Tym samym, jeśli spółka udowodni związek przyczynowo-skutkowy, to poniesione wydatki na studia prezesa będzie można uznać za koszt uzyskania przychodu.
Uzyskiwanie dochodów przez członków zarządu
Ustawa o PIT wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.
Stosownie do art. 13 pkt 7 i pkt 9 tej ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się:
- przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;
- przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej – z wyjątkiem przychodów, o których mowa powyżej.
Z związku z tym przychody członka zarządu spółki (w tym prezesa) w przypadku zawarcia umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktu menedżerskiego lub umowy o podobnym charakterze (w tym również umowy o świadczenie usług zarządzania zawartej na czas pełnienia funkcji członka zarządu), stanowią przychody zaliczone do źródła określonego w art. 13 pkt 7 ustawy o PIT.
Konsekwencją zakwalifikowania przychodów z tytułu świadczenia usług zarządzania jako przychodów z działalności wykonywanej osobiście jest ich opodatkowanie za pośrednictwem płatnika.
Studia MBA dla prezesa – przychodem
W celu zobrazowania problemu posłużymy się przykładem.
Przykład 1.
Pan Jan został powołany na prezesa dużej spółki z o.o. Otrzymuje w związku z powołaniem wysokie wynagrodzenie. Zarząd za zgodą rady nadzorczej postanowił wysłać go na studia MBA. Ich koszt to około 54 000 zł. W związku z tym uznano, że koszt studiów zostanie pokryty przez spółkę. Zdaniem prezesa nie osiąga on przychodu, ponieważ na studia został wysłany przez zarząd, co zostało zaakceptowane przez radę nadzorczą. Czy stanowisko prezesa jest prawidłowe?
Jak wynika z przykładu, prezes realizuje swoje obowiązki służbowe na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania.
Odnosząc powyższe do analizowanego przypadku, należy stwierdzić, że co do zasady ponoszone przez spółkę koszty studiów MBA powinny zostać zakwalifikowane jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć bowiem należy, że szkolenie prezesa nastawione jest na poszerzenie jego indywidualnej wiedzy i umiejętności. Tym samym otrzymuje on konkretne przysporzenie majątkowe, gdyby nie pokrycie wydatku przez spółkę prezes musiałyby bowiem ponieść taki koszt z własnych środków.
W tym przypadku nie ma znaczenia, że to spółka wysyła go na studia. Wyjątkiem od powyższej zasady jest jedynie przypadek, gdyby prezes został zobowiązany (np. w ramach zawartej umowy) do uczestnictwa w konkretnych szkoleniach, np. ukończył studia MBA. W takiej sytuacji nie sposób mówić o powstaniu przychodu po stronie podatnika, gdy uczestnictwo w danych szkoleniu jest jednym z warunków wykonywania umowy, a odmowa wykonania tego obowiązku mogłaby skutkować np. jej rozwiązaniem.
Z naszego przypadku nie wynika, że już w momencie podpisania umowy o zarządzanie prezes został zobowiązany do ukończenia studiów.
Co istotne, nie znajdzie tutaj też zastosowania orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 roku (sygn. akt K 7/13), w którym wskazano, że aby można było mówić o powstaniu przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, musi dojść do uzyskania korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który podatnik musiałby ponieść. W sytuacji, w której podatnik obowiązkowo odbywa studia, które leżą w interesie spółki i za które sam by nie zapłacił – nie można mówić o powstaniu jakiegokolwiek przychodu.
Co prawda zdobyte w ten sposób umiejętności pozwolą na efektywne wywiązanie się z obowiązków wynikających z treści umowy, nie sposób jednak nie zauważyć, że wiedza zdobyta przez prezesa nie zostanie przez niego utracona wraz z wygaśnięciem umowy o świadczenie usług zarządzania.
Podsumowując, w analizowanym przypadku koszt studia MBA dla prezesa będzie stanowił dla niego przychód.
