Układ ratalny dla przedsiębiorców opłacających składki tylko za siebie

Przedsiębiorcy, którzy prowadząc działalność gospodarczą, mają kłopoty finansowe, mogą starać się w ZUS o rozłożenie na raty długów z tytułu niezapłaconych składek. Poza tym firma w określonych przypadkach może ubiegać się w ZUS o ich umorzenie lub odroczenie spłaty. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się, jak zawrzeć układ ratalny z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Układ ratalny z ZUS

Układ ratalny pozwala na spłacenie zadłużenia z tytułu miesięcznych składek ubezpieczeniowych w okresie uzgodnionym z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Daje to możliwość spłaty długu w dłuższym okresie. Korzystny jest również fakt, że po złożeniu wniosku o układ ratalny ZUS zamiast odsetek będzie naliczał opłatę prolongacyjną, która jest naliczana od połowy stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu podpisania umowy. Po złożeniu wniosku zostaje również zawieszone postępowanie egzekucyjne.

Układ ratalny może objąć wszystkie niezapłacone składki, zarówno na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, jak i na Fundusz Pracy. Wyjątek stanowi składka na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, gdyż z jej nie zapłacenia nie wynika zadłużenie, a wyrejestrowanie z ubezpieczenia chorobowego i utrata prawa do świadczeń z tego tytułu. W przypadku chęci skorzystania z rozwiązania, jakim jest układ ratalny, należy w ZUS złożyć wniosek wraz z uzasadnieniem. Konieczne jest bieżące opłacanie składek, a także zapłata kosztów egzekucyjnych, jeżeli takie wystąpiły.

Układ ratalny ZUS - złożenie wniosku

Składany wniosek powinien zawierać informacje pozwalające Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych na ustalenie systemu rat, który będzie satysfakcjonujący dla obu stron.We wniosku o układ ratalny należy zawrzeć:

• informację o okresie zadłużenia oraz jego kwocie,
• propozycję spłaty długu, czyli preferowany termin płatności, liczbę rat oraz ich wysokość,
• przyczynę zaprzestania opłacania składek,
• wyczerpującą informację oraz uzasadnienie potwierdzające brak możliwości jednorazowej spłaty zadłużenia,
• wskazanie rodzaju pomocy publicznej, o której przyznanie ubiega się osoba będąca w dalszym ciągu przedsiębiorcą.

Do wniosku należy załączyć dokumenty, które różnią się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności oraz formy opodatkowania. Podstawowe to:

• oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym, a także o sytuacji materialnej;
• dokumenty przedstawiające aktualną kondycję finansową, np. na podstawie zeznania rocznego, wydruku dokumentacji księgowej z ostatnich 3 lat;
• dokumenty dotyczące pomocy publicznej (w przypadku, gdy nadal jest prowadzona działalność gospodarcza).

W razie konieczności złożenia dodatkowej dokumentacji przedsiębiorca zostanie o tym poinfomowany przez pracowników ZUS.

Złożenie wniosku o ustalenie układu ratalnego nie oznacza, że zostanie on pozytywnie rozpatrzony. Zakład Ubezpieczeń Społecznych może odmówić rozłożenia długu na raty w sytuacjach, gdy:

• nie są opłacane bieżące składki,
• podejmowane do tej pory działania miały na celu opóźnienie konieczności zapłaty długu, a nie rzeczywistą chęć rozliczenia zobowiązań wobec ZUS,
• pomimo wcześniejszej zgody na spłatę w ratach nie zostały zachowane warunki spłaty.

Rozwiązanie umowy o rozłożenie zadłużenia na raty

Warto wiedzieć, że umowa o układ ratalny ulega rozwiązaniu w sytuacjach, gdy:

• nie zostaną opłacone bieżące składki w pełnej wysokości (wraz z odsetkami), których termin płatności przypada w dniu bądź po dniu zawarcia umowy, przez okres dłuższy niż 14 dni od dnia wymagalności, i gdy różnica składek wynikająca z tego tytułu przekracza kwotę odpowiadającą wysokości kosztów upomnienia;
• nie zostaną opłacone dwie raty, których termin wymagalności upłynął;
• raty opłacane są w częściowej wysokości, a łączna kwota niedopłat przekroczyła 5% należności z tytułu składek objętych umową;
• nie zostaną opłacone wszystkie należności objęte umową w terminie płatności ostatecznej raty wynikającej z harmonogramu spłaty;
• zostaną ujawnione nowe okoliczności, nieznane - lecz istniejące w dniu podpisania umowy, z których będzie wynikało, że działania te miały na celu wprowadzenie ZUS w błąd;
• zostanie złożone pisemne oświadczenie o odstąpieniu od realizacji umowy;
• Komisja Europejska wyda decyzję o obowiązku zwrotu pomocy publicznej.

Pomoc publiczna dla osób opłacających składki tylko na własne ubezpieczenie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych może udzielić pomocy dla osób opłacających składki tylko za siebie w ramach pomocy de minimis oraz pomocy mającej na celu naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nadzwyczajnymi zdarzeniami.

1. Pomoc de minimis

ZUS może udzielić pomocy de minimis, jeżeli przedsiębiorca nie znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu „Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw” lub gdy łączna wartość pomocy de minimis udzielanej przedsiębiorcy nie przekracza 200 000 euro w okresie 3 lat budżetowych.

Przy ubieganiu się o pomoc de minimis należy przedłożyć wszystkie zaświadczenia o otrzymanej pomocy de minimis w roku ubiegania się o pomoc, a także z 2 poprzedzających go lat, oraz złożyć formularz ubiegania się o pomoc de minimis.  

2. Pomoc mająca na celu naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nadzwyczajnymi zdarzeniami

Za klęskę żywiołową uznaje się: susze, powodzie, trzęsienia ziemi itp. Nie można tu dołączyć szkód spowodowanych niekorzystnymi warunkami pogodowymi, jak np. obfite opady deszczu czy mrozy. Nie uznaje się także zdarzeń losowych, które można objąć dodatkowym ubezpieczeniem i które stanowią ryzyko prowadzenia działalności, np. pożar, zalanie.

ZUS udziela pomocy, gdy pomiędzy poniesioną szkodą a klęską żywiołową lub innym nadzwyczajnym zdarzeniem (strajki, wojny, ataki terrorystyczne) istnieje bezpośredni związek. Pomoc jest udzielania w celu przywrócenia stanu sprzed wydarzenia, które spowodowało jego zmianę. Poniesione straty muszą być precyzyjnie oszacowane i udokumentowane. ZUS udziela pomocy tylko do wysokości różnicy pomiędzy poniesionymi stratami a otrzymanym odszkodowaniem.

By otrzymać pomoc, należy w ZUS złożyć oświadczenie o nieotrzymaniu pomocy udzielanej na naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nadzwyczajnymi zdarzeniami, dokumentację potwierdzającą wartość poniesionych strat wraz z kwotami wypłaconymi przez ubezpieczyciela, a także formularz ubiegania się o pomoc.