Zaliczka na podatek dochodowy w spółce komandytowej

Niezwykle popularne staje się prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki komandytowej. Specyfika spółek nieposiadających osobowości prawnej, w tym komandytowej, polega na tym, że to nie spółka jako podmiot jest podatnikiem podatku dochodowego, ale każdy wspólnik prowadzący działalność gospodarczą w tej formie. W związku z czym zaliczka na podatek dochodowy opłacana jest przez każdego wspólnika spółki komandytowej.

Charakterystyka spółki komandytowej

Spółkę komandytową charakteryzuje to, że tworzą ją dwa rodzaje wspólników:

• komplementariusze - odpowiadający za zobowiązania spółki w sposób nieograniczony, prowadzą sprawy spółki i reprezentują ją na zewnątrz - oraz

• komandytariusze - nie działają w spółce, wnosząc jedynie wkład kapitałowy, odpowiadają za zobowiązania spółki tylko do wysokości zadeklarowanej w umowie kwoty, zwanej sumą komandytową.

Komplementariuszami oraz komandytariuszami mogą być osoby fizyczne, prawne, a także osobowe spółki handlowe (spółka jawna, komandytowa, partnerska i spółka komandytowo-akcyjna).

Formy opodatkowania dochodu z tytułu udziału w spółce komandytowej

W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki niebędącej osobą prawną (np. w formie spółki komandytowej) podatnikiem podatku dochodowego są poszczególni wspólnicy tej spółki. Każdy z tych wspólników ustala przychody z udziału w tej spółce proporcjonalnie do prawa do udziału w zysku. Tę zasadę stosuje się również do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat, a także do ulg podatkowych związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną w formie spółki niebędącej osobą prawną.

Tym samym dochód osiągnięty z tytułu udziału w spółce komandytowej stanowić będzie dla jej wspólnika – osoby fizycznej – dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, a na każdym ze wspólników spółki komandytowej spoczywać będzie obowiązek samodzielnego obliczenia podatku i zapłaty zaliczki na podatek dochodowy.

Dochód każdego ze wspólników, rozumiany jako zysk z tytułu udziału w spółce komandytowej, powinien być z kolei systematycznie opodatkowywany w ciągu roku, a wspólnicy muszą wpłacać do urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, niezależnie od tego, czy spółka faktycznie wypłaciła im zysk.

Wspólnik spółki komandytowej, który jest osobą fizyczną, może wybrać następujący sposób opodatkowania dochodów ze spółki:

1. opodatkowanie dochodów według skali podatkowej,

2. podatek liniowy 19%.

Zaliczka na podatek dochodowy przy opodatkowaniu według skali

Podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych mają obowiązek bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody podatnika przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku. Zaliczki miesięczne są odprowadzane do urzędu skarbowego w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące. Wpłat miesięcznych zaliczek za okres od pierwszego do przedostatniego miesiąca roku podatkowego należy dokonywać w terminie do 20. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczka na podatek dochodowy za ostatni miesiąc roku podatkowego podlega wpłacie w terminie do 20. dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego. Nie ma obowiązku wpłaty zaliczki za ostatni miesiąc, jeżeli przed upływem terminu jej wpłaty spółka złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku.

Podatnicy rozpoczynający działalność w pierwszym roku podatkowym oraz mali podatnicy mają prawo do skorzystania z możliwości wpłacania zaliczek w okresach kwartalnych. Zaliczka na podatek dochodowy jest ustalana w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie kwartały.

Podstawą obliczenia zaliczek na podatek dochodowy jest w tym przypadku dochód (nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania). Jego ustalenia dokonuje się na podstawie prowadzonej przez podatnika podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych. W księgach tych ewidencjonowane są zarówno przychody uzyskane w ramach działalności gospodarczej, jak i koszty uzyskania tych przychodów. Podatnikowi przysługują odliczenia od podstawy opodatkowania, np. z tytułu zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne czy też straty z lat ubiegłych. Od tak obliczonego podatku przysługują odliczenia np. z tytułu zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Po zakończeniu roku podatkowego, do 30 kwietnia roku następnego, podatnik zobowiązany jest do złożenia zeznania rocznego (PIT-36) o wysokości osiągniętego dochodu i wpłacie różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu, a sumą wpłaconych uprzednio zaliczek na podatek dochodowy. Jeżeli nie wystąpi dochód, podatnik wykazuje w zeznaniu stratę.

Opodatkowanie podatkiem liniowym a zaliczka na podatek dochodowy

Alternatywą dla opodatkowania na zasadach ogólnych jest możliwość płacenia podatku według jednolitej 19% stawki. Pomysł ten może dla dużej części podatników okazać się bardzo atrakcyjny, dlatego też wielu podatników decyduje się na opodatkowanie dochodów według 19% stawki. Niska i stała stawka podatku liniowego to duża zaleta tego sposobu rozliczeń. Nie jest on jednak wolny od wad. Wybór podatku liniowego od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej uniemożliwia podatnikowi korzystanie z wielu przywilejów przysługujących osobom płacącym podatki na zasadach ogólnych, czyli według skali.

Podstawą opodatkowania, podobnie jak przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych, jest dochód, czyli nadwyżka sumy przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Podatnicy mają obowiązek do wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, bez wezwania, do 20. dnia każdego miesiąca. Zaliczka na podatek dochodowy stanowi 19% wyliczonego dochodu (pomniejszonego o składki na ubezpieczenie społeczne – o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów), pomniejszona o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Aby skorzystać z tej formy opodatkowania należy złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego do 20 stycznia roku podatkowego pisemne oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli dochodzi do zmiany formy opodatkowania, przy założeniu działalności powiadomienie dokonywane jest we wniosku o rejestrację. Oświadczenie zachowuje swoją ważność na kolejne lata podatkowe, co potwierdzają organy podatkowe.

Podobnie jak przy zasadach ogólnych możliwe jest wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy w formie kwartalnej.

Zasady prowadzenia ewidencji dla celów podatkowych są analogiczne jak w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych, to znaczy, że podatnicy prowadzą albo podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe.

Utrata prawa do podatku liniowego

Opodatkowanie dochodów według liniowej 19% stawki podatku nie jest dostępne dla ogółu podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Ustawodawca w art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia szczegółowo przesłanki powodujące utratę prawa do tego rodzaju opodatkowania. I tak, jeżeli podatnik, który wybrał sposób opodatkowania podatkiem liniowym, uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym - w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania podatkiem liniowym i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek na podatek dochodowy od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.