Po wejściu w życie Polskiego Ładu wielu pracowników uzyskało prawo do skorzystania z ulg, dzięki którym nie muszą opłacać zaliczek na podatek dochodowy. Jednakże taka preferencja obejmowała wyłącznie wynagrodzenie i inne składniki ze stosunku pracy, nie dotyczyła zaś świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa. Ustawodawca zamierza zmienić przepisy w tym zakresie i już od 1 lipca 2022 roku pracodawca będzie wypłacał zasiłek macierzyński zwolniony z PIT.
Kiedy pracownik może skorzystać ze zwolnienia z PIT?
W 2022 roku grono uprawnionych do korzystania z ulgi w opłacaniu podatku powiększyło się o trzy grupy pracowników: seniorów, rodziców co najmniej czworga dzieci oraz osób powracających z zagranicy. Wcześniej takie zwolnienie stosowały już osoby młode. Przychody zwolnione z PIT uzyskane przez wspomniane grupy podlegają jednak limitowaniu. W ciągu roku ich wartość nie może przekroczyć 85 528 zł.
Pierwszą grupą pracowników uprawnionych do skorzystania z przywilejów podatkowych zostały osoby, które nie ukończyły 26. roku życia. Już od 2019 roku mogą oni stosować zwolnienie z opłacania zaliczek na podatek dochodowy. Co ważne, pracownik nie musi wnioskować do pracodawcy o korzystanie z niej – przysługuje ona automatycznie każdemu zatrudnionemu, pod warunkiem że ma mniej niż 26 lat. W przypadku gdy pracownik chciałby odprowadzać zaliczki na podatek, musi złożyć wniosek u pracodawcy, aby ten potrącał zaliczki z jego wynagrodzenia.
Kolejną grupą, która została uprawniona do korzystania ze zwolnienia PIT, są osoby wychowujące co najmniej czworo dzieci. Ulgę tę wprowadzono w 2022 roku i przysługuje ona rodzicom (w tym rodzicom zastępczym) oraz opiekunom prawnym. Co istotne, nie ma tu znaczenia ich stan cywilny. Mogą z niego korzystać zarówno samotni rodzice (opiekunowie prawni), jak i małżonkowie oraz rodzice pozostający w związkach nieformalnych.
Ze zwolnienia z opłacania zaliczek na podatek korzystać mogą też seniorzy, którzy uzyskali prawo do emerytury lub renty, ale zrezygnowali z jej pobierania w celu kontynuacji aktywności zawodowej. Istotne jest to, że ulga ta dotyczy kobiet powyżej 60. roku życia i mężczyzn powyżej 65. roku życia, pod warunkiem że są uprawnieni m.in. do:
- emerytury lub renty rodzinnej z KRUS,
- emerytury lub renty rodzinnej z mundurowych systemów ubezpieczeń,
- emerytury lub renty rodzinnej z ZUS-u
– ale nie otrzymują tych świadczeń.
W 2022 roku została wprowadzona również tzw. ulga na powrót. Pracownik może skorzystać z takiego przywileju przez cztery lata od powrotu do Polski, o ile przez minimum trzy lata mieszkał i pracował za granicą.
Każda z wyżej wymienionych ulg stosowana jest do wynagrodzenia ze stosunku pracy. Dotychczas zwolnienie z PIT nie obejmowało zasiłków, co od 1 lipca ma się zmienić.
Zasiłek macierzyński zwolniony z PIT
Od 1 lipca 2022 roku wejdzie w życie kolejna odsłona Polskiego Ładu. Przewiduje ona wiele zmian w naliczaniu wynagrodzeń pracowników. W dalszym ciągu będzie można skorzystać z wyżej wymienionych ulg, a ponadto osoby je stosujące zyskają dodatkowy profit. W razie pobierania przez nie zasiłku macierzyńskiego świadczenie to również nie będzie podlegało opodatkowaniu do limitu 85 528 zł.
- urlopu macierzyńskiego,
- urlopu rodzicielskiego,
- urlopu ojcowskiego.
Nie obejmuje jednak przychodów z pozostałych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego czy wypadkowego, takich jak wynagrodzenie chorobowe, zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek wypadkowy bądź świadczenie rehabilitacyjne.
Osoby korzystające z ulgi zwolnienia z PIT, które pobierały zasiłek macierzyński w okresie od stycznia do czerwca 2022 roku, opłacały podatek od tego świadczenia. Od lipca zasiłki wypłacane przez pracodawcę nie powinny być pomniejszone o zaliczkę – co ważne, liczy się data wypłaty środków, a nie termin, za jaki były należne. Czyli pracownicy, którzy spełniają warunki do ulgi, nie powinni mieć pobranego podatku od każdego zasiłku otrzymanego po 1 lipca 2022 roku.
Przykład 1.
Pani Irena pobiera zasiłek macierzyński od stycznia do października 2022 roku. Pracodawca wypłaca zasiłek za czerwiec do 10 lipca. Oznacza to, że świadczenie należne za czerwiec, wypłacone po wejściu w życie nowych przepisów, nie będzie podlegało opodatkowaniu.
Jeżeli pracodawca nie jest płatnikiem zasiłków, to w takiej sytuacji pracownik musi pamiętać o tym, że zerowym PIT objęte są zarówno przychody etatu (wynagrodzenie za pracę), jak i świadczenia za czas urlopów związanych z macierzyństwem wypłacane przez ZUS do kwoty 85 528 zł. Ważne jest jednak w tym przypadku, że każdy z tych podmiotów weryfikuje limit przychodów zwolnionych od podatku odrębnie dla świadczenia przez niego wypłacanego. Dodatkowo warto wiedzieć, że ZUS w takim przypadku zastosuje zwolnienie wyłącznie na wniosek samego podatnika, a nie z urzędu.
Pracownik może zdecydować się na złożenie do ZUS-u wniosku, aby od wypłacanego zasiłku macierzyńskiego nie był pobierany podatek. Wtedy jednak musi pamiętać, że jeśli pobierał świadczenia zarówno z zakładu pracy (wynagrodzenie za pracę), jak i z ZUS-u (zasiłek macierzyński), to w razie wystąpienia ewentualnej nadwyżki zastosowanego przez płatników zwolnienia ponad przysługujący próg przychodu kwota wykraczająca poza limit powinna zostać przez niego zwrócona przy rozliczeniu rocznym.
Poniżej przedstawiono kilka przykładów dotyczących zwolnienia z opodatkowania zasiłku macierzyńskiego.
Przykład 2.
Pani Anna od stycznia 2022 roku korzysta z ulgi dla rodziców co najmniej czworga dzieci. Jej miesięczne wynagrodzenie wynosi 5000 zł brutto. Pracownica ta zaszła w kolejną ciążę, a termin porodu został ustalony na październik 2022 roku i od tego czasu będzie pobierała zasiłek macierzyński. W sierpniu i wrześniu otrzymała zwolnienie lekarskie, za które otrzymała wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek. Jakie przychody będą objęte zwolnieniem?
Oznacza to, że limitem zwolnienia z PIT objęte będą:
- wynagrodzenie za pracę za okres od stycznia do lipca w wysokości 35 000 zł,
- wynagrodzenie chorobowe za 31 dni sierpnia i 2 dni września w wysokości 3 796,76 zł,
- zasiłek macierzyński za 3 miesiące w wysokości 15 000 zł.
Natomiast od zasiłku chorobowego zostanie pobrana zaliczka na podatek w pełnej wysokości.
Przykład 3.
Pani Emilia przebywa na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim od listopada 2021 roku do końca października 2022 roku. Pobiera z tego tytułu zasiłek macierzyński w kwocie 15 000 zł miesięcznie. Od tego świadczenia była pobierana zaliczka na zasadach ogólnych w wysokości 17% w okresie od stycznia do czerwca 2022 roku. Począwszy od lipca pracodawca wypłaca zasiłek macierzyński zwolniony z PIT ze względu na to, że pracownica nie ukończyła 26. roku życia. Po powrocie do pracy miesięczne wynagrodzenie pani Emilii wynosi 20 000 zł miesięcznie. Jakie przychody będą objęte zwolnieniem?
Oznacza to, że od lipca do listopada przychody pracownicy mieszczą się w zwolnieniu z PIT:
- lipiec – październik 15 000 zł x 4 miesiące daje 60 000 zł,
- listopad 20 000 zł
– co łącznie daje 80 000 zł.
W związku z powyższym zwolniony z PIT może być wyłącznie przychód w kwocie 5528 zł, a pozostałe 14 472 zł będzie podlegało opodatkowaniu według stawki 12%.
Przykład 4.
Pani Dorota korzysta z ulgi na powrót i we wrześniu przekracza przychód zwolniony z PIT w wysokości 85 528 zł. W tym samym miesiącu przechodzi również na urlop macierzyński, w związku z czym zacznie pobierać zasiłek. Jakie przychody będą objęte zwolnieniem?
W przypadku wypłaty przez ten sam zakład pracy przychodów z pracy na etacie oraz z zasiłku macierzyńskiego objętych tzw. „ulgą dla młodych” oba świadczenia do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł mogą korzystać ze zwolnienia od podatku niezależnie od kolejności dokonywanych wypłat. W takiej sytuacji zaliczce będzie podlegał przychód od kwoty przekraczającej 85 528 zł. Płatnik, wypłacając świadczenie, powinien wiedzieć, co na dany przychód się składa (jaka część wynagrodzenia i jaka część zasiłku). Będzie musiał również rozgraniczyć, która część świadczenia spowodowała przekroczenie limitu.
Po zmianach od lipca uaktualniony musi zostać również druk deklaracji PIT-11, w którym konieczne będzie wykazanie zasiłków macierzyńskich, od których pobrano podatek oraz tych, w których zaniechano tego obowiązku.
Zasiłek macierzyński zwolniony z PIT do kwoty limitu powinien zostać ujęty w PIT-11 w części G. Natomiast przychody przekraczające limit uprawniający do zwolnienia w PIT-11 należy wykazać w części E.[/alert-info]
Zmiana w zakresie zwolnienia z opodatkowania zasiłku macierzyńskiego będzie korzystna dla pracowników stosujących ulgi w naliczaniu podatku. Należy jednak pamiętać, że łączne przychody z tytułu tego świadczenia oraz ze stosunku pracy nie mogą przekroczyć ograniczenia kwotowego wynikającego z przepisów.
Zasiłek macierzyński zwolniony z PIT w systemie wFirma!
System wfirma posiada zawsze aktualne parametry i jest dostosowany do ciągle zmieniających się zmian w prawie. Tym samym możliwe jest naliczenie zasiłku macierzyńskiego bez podatku. Wystarczy w ustawieniach wybrać pod jaką ulgę podlega pracownik, a podczas naliczania listy płac z zasiłkiem nie zostanie naliczony podatek na tej liście.
Zasiłek macierzyński zwolniony z PIT po wejściu w życie Nowego Ładu 2.0 jest możliwy do rozliczania w systemie Wfirma. Opcja ta jest w pełni zautomatyzowana.