Wykonująca pracę biurową młodsza księgowa zostanie przeniesiona na inne stanowisko i będzie sekretarką. Czy należy przeprowadzić jej dodatkowe szkolenie stanowiskowe BHP?
Izabela, Oleśnica
BHP – zmiany od 2019 r.
Kodeks pracy jasno przedstawia kwestię szkolenia BHP – pracownika nie wolno dopuścić do pracy bez wymaganych kwalifikacji i umiejętności, ale także bez dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenia BHP dzielimy przy tym na:
- wstępne,
- okresowe.
W 2019 r. wprowadzono bardzo ważną zmianę w Kodeksie pracy. Zatrudnieni na stanowisku administracyjno-biurowym zostali mianowicie zwolnieni z obowiązku przeszkolenia okresowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Co jednak z instruktażem/szkoleniem stanowiskowym?
Szkolenie stanowiskowe BHP
Instruktaż stanowiskowy to przeszkolenie, które powinno zapewnić pracownikowi zapoznanie się z czynnikami występującymi na danym stanowisku pracy oraz ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tym stanowisku. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza osoba wyznaczona przez pracodawcę.
Instruktaż stanowiskowy ma różny czas trwania, w zależności od stanowiska pracy. W przypadku pracowników zatrudnianych na stanowiskach administracyjno-biurowych narażonych na działanie czynników uciążliwych szkolenie trwa minimum 2 godziny lekcyjne, czyli 1 godzinę 30 minut.
Instruktaż stanowiskowy powinien być przeprowadzony przez osobę wyznaczoną do tego przez pracodawcę, osobę kierującą pracownikami lub pracodawcę – wyłącznie gdy posiadają oni odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkoleni w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
Szkolenie stanowiskowe kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Test stanowi podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:
- pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;
- pracownika przenoszonego na to stanowisko;
- ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.
Odbycie instruktażu ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego pracownik potwierdza na piśmie, a ta informacja powinna być przechowywana w aktach pracownika.
Ile trwa szkolenie stanowiskowe?
Szkolenie powinno być prowadzone w formie instruktażu na stanowisku, na którym będzie zatrudniony instruowany pracownik, na podstawie szczegółowego programu opracowanego przez organizatora szkolenia. Instruktaż powinien uwzględniać etapy wskazane poniżej:
- rozmowa wstępna instruktora z instruowanym pracownikiem;
- pokaz i objaśnienie przez instruktora całego procesu pracy, który ma być realizowany przez pracownika;
- próbne realizowanie procesu pracy przez pracownika przy korygowaniu przez instruktora sposobów wykonywania pracy;
- samodzielna praca instruowanego pracownika pod nadzorem instruktora;
- sprawdzenie i ocena przez instruktora sposobu wykonywania pracy przez pracownika.
Pełny instruktaż trwa co najmniej 8 godzin, a zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy czas trwania poszczególnych etapów szkolenia prezentuje się następująco:
- przygotowanie pracownika do wykonywania określonej pracy – 2 godziny;
- pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy – 0,5 godziny;
- próbne wykonanie zadania przez pracownika pod kontrolą instruktora – 0,5 godziny;
- samodzielna praca pracownika pod nadzorem instruktora – 4 godziny;
- omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika – 1 godzina.
Jeżeli pracownik wykonuje pracę na różnych stanowiskach, szkolenie powinno uwzględniać wszystkie rodzaje prac, które będą należały do zakresu obowiązków pracownika.
Zmiana stanowiska a szkolenie stanowiskowe
Wstępne szkolenie stanowiskowe BHP w przypadku zmiany stanowiska pracy jest konieczne, gdy w związku ze zmianą stanowiska następuje zmiana warunków techniczno-organizacyjnych na stanowisku. Oznacza to przede wszystkim:
- zmiany organizacji stanowiska pracy;
- zmiany procesu technologicznego;
- wprowadzenie do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym;
- wprowadzenie nowych lub zmienionych narzędzi, maszyn i innych urządzeń.
Jeżeli nie następuje żadne z powyższych lub podobnych zdarzeń, przeprowadzenie dodatkowego stanowiskowego szkolenia BHP nie jest wymagane.
Zmiana stanowiska a szkolenie stanowiskowe – podsumowanie
Szkolenie stanowiskowe ma na celu zdobycie przez pracownika wiedzy i umiejętności związanych z danym stanowiskiem pracy. Zaznajomienie z zagrożeniami pozwala pracownikowi na optymalne działanie w niebezpiecznej sytuacji. Dlatego tak ważne jest, aby pracownik, który zmienia stanowisko pracy i przy tym zmianie ulegają warunki szkodliwe, miał przeprowadzone nowe szkolenie stanowiskowe. Pozwala to uniknąć sytuacji, w której zagrożone jest zdrowie, a czasem nawet życie pracownika. W przypadku zmiany stanowiska na takie, na którym czynniki szkodliwe są takie same jak na poprzednim, pracodawca nie ma obowiązku przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego.