Dokumentacja cen transferowych w ostatnich latach stała się kluczowym elementem w prawidłowym rozliczaniu podatku dochodowego. Od 1 stycznia 2019 r. zostały wprowadzone zmiany w cenach transferowych, które zakładają sporo uproszczeń o czym można przeczytać w artykule.
Zmiany w cenach transferowych a limity dokumentacyjne
Podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok obrotowy w celu wykazania, że zostały one ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość, pomniejszona o podatek od towarów i usług, przekracza w roku obrotowym następujące progi dokumentacyjne:
- 10 000 000 zł – w przypadku transakcji towarowej;
- 10 000 000 zł – w przypadku transakcji finansowej;
- 2 000 000 zł – w przypadku transakcji usługowej;
- 2 000 000 zł – w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1–3.
Do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych zobligowani są podatnicy dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, jeżeli łączna kwota wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku obrotowym łączna kwota wymagalnych w tym roku świadczeń przekracza 100 000 zł lub równowartość tej kwoty.
Grupową dokumentację cen transferowych sporządzoną za rok składają podmioty należące do grupy podmiotów powiązanych, dla której:
- sporządzane jest skonsolidowane sprawozdanie finansowe,
- skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku obrotowym kwotę 200 000 000 zł lub jej równowartość.
Wskazać należy, że w latach 2017–2018 obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych istniał w sytuacji, gdy ich przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2 000 000 euro. Podstawowy próg transakcji wynosił 50 000 euro i zwiększał się w zależności od przychodów spółki. W poprzednim stanie prawnym dokumentacja cen transferowych winna być sporządzona w przypadku zakupów dokonywanych w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w kwocie 20 000 euro.
Ustalenie wartości transakcji kontrolowanej a zmiany w cenach transferowych
Zmiany w cenach transferowych doprecyzowały ustalanie wartości transakcji kontrolowanej, wskazując, że wartość ta określona jest bez podatku od towarów i usług. Wartość transakcji kontrolowanej odpowiada:
- wartości kapitału – w przypadku pożyczki i kredytu;
- wartości nominalnej – w przypadku emisji obligacji;
- sumie gwarancyjnej – w przypadku poręczenia lub gwarancji;
- wartości przypisanych przychodów lub kosztów – w przypadku przypisania dochodu (straty) do zakładu zagranicznego;
- wartości właściwej dla danej transakcji kontrolowanej – w przypadku pozostałych transakcji.
Wartość transakcji kontrolowanej określa się na podstawie:
- otrzymanych lub wystawionych faktur dotyczących danego roku obrotowego albo
- umów lub innych dokumentów – w przypadku gdy faktura nie została wystawiona lub w przypadku transakcji finansowych, albo
- otrzymanych lub przekazanych płatności – w przypadku gdy nie jest możliwe określenie tej wartości na podstawie pkt 1 i 2.
Wartość transakcji kontrolowanej wyrażoną w walucie obcej przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień realizacji operacji gospodarczej lub zawarcia umowy.
Zniesienie obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych
Ustawodawca przewidział sytuacje, w których zwalnia podmioty od sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Wśród wyłączeń wskazać należy transakcje kontrolowane:
- zawierane wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w roku podatkowym, przy spełnieniu dodatkowych warunków;
- objęte decyzją w sprawie porozumienia, o której mowa w art. 20a Ordynacji podatkowej, w okresie, którego dotyczy ta decyzja;
- których wartość w całości trwale nie stanowi przychodu albo kosztu uzyskania przychodu, z wyłączeniem transakcji finansowych, transakcji kapitałowych oraz transakcji dotyczących inwestycji, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;
- między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową;
- w których cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych;
- polegające na przypisaniu dochodu do zagranicznego zakładu położonego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, jeżeli przepisy właściwych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, przewidują, że dochody te mogą być opodatkowane tylko w państwie innym niż Rzeczpospolita Polska.
Uregulowanie ceny rynkowej
Znowelizowane przepisy dotyczące ustalania ceny rynkowej stanowią implementację dotychczasowej praktyki. Cena zastosowana przez podmioty powiązane, już na etapie ustalania warunków transakcji, powinna być ustalona na analogicznych warunkach, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Dla weryfikacji prawidłowości zastosowanych cen transferowych stosuje się jedną z pięciu metod określonych ustawą (metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej, ceny odsprzedaży, koszt plus, marży transakcyjnej netto, podziału zysku). W przypadku gdy nie jest możliwe zastosowanie ww. metod, stosuje się inną metodę, w tym techniki wyceny, najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach.
Wydłużenie terminów
Terminy na złożenie oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz złożenie informacji o cenach transferowych zostały wydłużone z 3 do 9 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
Grupowa dokumentacja cen transferowych sporządzana będzie w ciągu 12 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
Uproszczenia w dokumentacji grupowej
Podatnicy zobligowani do sporządzenia grupowej dokumentacji cen transferowych wypełnią wymóg jej posiadania również w przypadku wykorzystania w tym celu bezpośrednio posiadanej dokumentacji sporządzonej przez inny podmiot z grupy. Dodatkowo wprowadzone zmiany w cenach transferowych, umożliwiają sporządzenie dokumentacji w języku angielskim.
Odstąpienie od określenia dochodu a zmiany w cenach transferowych
Znowelizowane przepisy w zakresie cen transferowych zakładają odstąpienie przez organ podatkowy od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości narzutu usług o niskiej wartości, jeżeli wynagrodzenie za nie wynosić będzie nie więcej niż 5% kosztów (w przypadku ich nabycia) oraz nie mniej niż 5% kosztów (w przypadku ich świadczenia).
W przypadku pożyczek udzielanych pomiędzy podmiotami powiązanymi, organy odstąpią od określenia ich oprocentowania, jeżeli:
- ich oprocentowanie ustalone zostanie w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu Ministra Finansów;
- nie przewiduje się dodatkowych opłat związanych z obsługą pożyczek;
- zostały one udzielone na okres nie dłuższy niż 5 lat;
- suma pożyczek udzielonych oraz pożyczek otrzymanych od podmiotów powiązanych (poziom liczony odrębnie) wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł;
- pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
Korekta cen transferowych
Zmiany w cenach transferowych powodują, że podatnik może dokonać korekty poprzez zmianę wysokości przychodów lub kosztów uzyskania przychodów przy spełnieniu określonych warunków:
- w transakcjach kontrolowanych realizowanych przez podatnika w trakcie roku podatkowego ustalone zostały warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane;
- nastąpiła zmiana istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone w trakcie roku podatkowego warunki lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzyskane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane, wymaga dokonania korekty cen transferowych;
- w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu powiązanego, że podmiot ten dokonał korekty cen transferowych w tej samej wysokości, co podatnik;
- podmiot powiązany, ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej albo w państwie lub na terytorium, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z tym państwem;
- podatnik potwierdzi dokonanie korekty cen transferowych w rocznym zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego dotyczy ta korekta.
