0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Zwierzęta nabyte w spadku a podatek dochodowy

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Przedmiotem dziedziczenia może być gospodarstwo rolne rozumiane jako zespół składników służących do prowadzenia działalności rolniczej. Takie nabycie generuje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadków i darowizn i właśnie tej kwestii przyjrzymy się bliżej w naszym dzisiejszym artykule, uwzględniając zwierzęta nabyte w spadku.

Podatek od dziedziczenia gospodarstwa rolnego

Jak wynika z definicji zawartej w art. 55(3) Kodeksu cywilnego, za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. 

W konsekwencji gospodarstwo rolne to zespół składników służący do prowadzenia działalności rolniczej.

W przypadku gdy gospodarstwo rolne wchodzi w skład spadku i jest przedmiotem dziedziczenia, mamy do czynienia z obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku od spadków i darowizn, gdzie podatnikiem tego podatku jest nabywający spadek, czyli spadkobierca.

W tym miejscu warto też zaznaczyć, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie podlegają czynności objęte podatkiem od spadków i darowizn. W konsekwencji od nabytego gospodarstwa rolnego w drodze dziedziczenia spadkobierca nie będzie opłacał podatku dochodowego.

Otrzymanie w spadku gospodarstwa rolnego podlega po stronie spadkobiercy opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Otrzymanie w spadku gospodarstwa rolnego a zwolnienia od podatku

Odnosząc się do kwestii zwolnień podatkowych w przypadku dziedziczenia, w pierwszej kolejności wskażmy na całkowite zwolnienie uregulowane w art. 4a ust. 1 ustawy SD i odnoszące się do członków najbliższej rodziny (tzw. grupa zerowa).

Zgodnie z tym przepisem całkowitemu zwolnieniu od podatku podlega dziedziczenie, jeżeli spadkobierca w terminie 6 miesięcy, licząc od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o nabyciu spadku lub od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, złoży do właściwego naczelnika US zgłoszenie SD-Z2.

W tym miejscu pojawia się pytanie, w jaki sposób spadkobierca powinien wykazać nabycie gospodarstwa rolnego w formularzu SD-Z2. Czy konieczne jest wyszczególnienie wszystkich elementów składowych, w tym również zwierząt wchodzących w skład gospodarstwa rolnego?

W poz. 5 części G formularza SD-Z2 obejmującej dane dotyczące nabytych składników wskazano: „Gospodarstwo rolne o łącznej pow. . . . . . . . ha, w tym zabudowane budynkiem mieszkalnym o pow. użytk. . . . . . . . . . . . . . m 2 nr Kw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .".

W świetle tego należy przyjąć, że skoro gospodarstwo rolne jest dziedziczone jako całość (w rozumieniu art. 55(3) kc), to spadkobierca nie powinien wpisywać w osobnych pozycjach formularza SD-Z2 innych składników, takich jak zwierzęta czy budynki gospodarcze.

Z drugiej jednak strony, jak czytamy w interpretacji Dyrektora IS w Katowicach z 7 grudnia 2016 roku (nr 2461-IBPB-2-1.4515.356.2016.2.MCZ), definicja gospodarstwa rolnego, dla celów prawa podatkowego, została zamieszczona w art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym.

Zgodnie z jej brzmieniem za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o którym mowa w art. 1 tej ustawy – tj. sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub posiadanych przez osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną, w tym spółki, nieposiadającą osobowości prawnej.

W świetle analizowanej powyżej definicji art. 1 ustawy o podatku rolnym gospodarstwo rolne stanowią wyłącznie grunty sklasyfikowane jako użytki rolne.

Dodatkowo przypomnijmy, że na mocy art. 1 ustawy o ochronie zwierząt zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy.

Oznacza to, że zwierzę może być przedmiotem czynności prawnej, jaką jest dziedziczenie. 

Biorąc pod uwagę zasadę autonomii prawa podatkowego względem prawa cywilnego, należy wskazać, że bezpieczniejszą opcją jest wykazanie w zgłoszeniu SD-Z2 powierzchni gospodarstwa rolnego w poz. 5 części G i jednocześnie osobne wskazanie zwierząt znajdujących się w gospodarstwie w poz. 9 części G „Rzeczy lub prawa majątkowe według stanu w dniu nabycia”.

Korekta SD-Z2 obejmująca zwierzęta nabyte w spadku

W tym miejscu pojawia się też pytanie, jak trzeba postąpić, jeżeli spadkobierca nie wykazał zwierząt w zgłoszeniu SD-Z2 i upłynął 6-miesięczny termin na złożenie zgłoszenia. Czy w takim przypadku traci on prawo do zwolnienia i od nabytego inwentarzu żywego musi zapłacić podatek od spadku?

W myśl art. 81 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Przepis art. 81 § 2 ww. ustawy stanowi, że skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.

Korekta deklaracji (zgłoszenie mające charakter informacyjny jest uznawane za deklarację w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy – Ordynacja podatkowa) ma zatem na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy jej poprzednim sporządzeniu. Skorygowanie deklaracji polega więc na ponownym – poprawnym już – wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji. Skorygowane zeznanie (deklaracja) zastępuje zeznanie (deklarację) złożone uprzednio. 

Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 25 marca 2019 roku (nr 0111-KDIB4.4015.21.2019.2.ASZ), korekta zgłoszenia o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) może dotyczyć jedynie wskazania błędnych informacji w złożonym zgłoszeniu, np. dotyczących wielkości nabytego udziału w rzeczy lub prawie majątkowym, miejsca ich położenia lub ich wartości rynkowej. Natomiast nabycie innych niż wykazane w zgłoszeniu SD-Z2 rzeczy i praw majątkowych należących do spadku, o których spadkobierca dowiedział się po złożeniu ww. zgłoszenia, nie może być przedmiotem korekty dokonanego zgłoszenia. Ustawodawca nie przewidział w takim przypadku korekty złożonego wcześniej zgłoszenia o nabyciu, lecz nakazał obowiązek ponownego złożenia zgłoszenia. 

W świetle powyższego korekta zgłoszenia może dotyczyć wartości wielkości nabytych rzeczy lub praw majątkowych. 

Trudno przyjąć, że spadkobierca gospodarstwa rolnego dowiedział się o nabyciu inwentarza żywego już po dokonaniu zgłoszenia SD-Z2. To zatem oznacza, że w takim przypadku uzasadnione jest złożenie korekty SD-Z2, nawet jeżeli taka korekta wpłynie do organu po 6-miesięcznym terminie.

Przykład 1.

Pani Natalia nabyła w spadku po swoim ojcu gospodarstwo rolne. Po 3 miesiącach od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia złożyła SD-Z2 do właściwego US, wskazując nabycie gospodarstwa rolnego o łącznej wartości 300 000 zł. Po 9 miesiącach od zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia kobieta złożyła korektę SD-Z2, wskazując wartość gospodarstwa rolnego w kwocie 150 000 zł, budynków gospodarczych w kwocie 100 000 zł oraz inwentarza żywego w kwocie 50 000 zł. Czy pani Natalia będzie zobowiązana do zapłaty podatku od budynków gospodarczych oraz inwentarza żywego?

Podatniczka postąpiła prawidłowo i miała prawo do złożenia korekty, która nie powoduje utraty zwolnienia co do żadnego z odziedziczonych składników majątku.

Podsumowując powyższe, należy wskazać, że nabycie zwierząt gospodarstwa rolnego w ramach dziedziczenia powinno być wykazane w osobnej pozycji druku SD-Z2, a podatnicy, którzy tego nie zrobili, mogą dokonać korekty, która nie powoduje utraty prawa do zwolnienia podatkowego.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów