Przy trybie pracy od poniedziałku do piątku jej wymiar czasowy nie powinien przekraczać 8 godzin na dobę, a tym samym 40 godzin tygodniowo. Czy norma czasu pracy może zatem ulec skróceniu? Tak - osoba niepełnosprawna zatrudniona w firmie może pracować krócej. Czytając poniższy artykuł, dowiesz się, jakie przepisy dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych obowiązują. Czas pracy osoby niepełnosprawnej w praktyce.
Czas pracy osoby niepełnosprawnej
10 lipca 2014 r. (na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 czerwca 2013 r.) weszły w życie zmiany odnośnie czasu pracy osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Zgodnie z nowymi regulacjami czas pracy osoby niepełnosprawnej z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności może wynosić nie więcej niż 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
Uwaga! Osobę niepełnosprawną z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności obowiązuje 7-godzinna norma dobowa czasu pracy i 35-godzinna norma tygodniowa. |
Przykład 1.
W firmie X zatrudniono pracownika z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. W firmie praca wykonywana jest od godziny 8:00 do 16:00, jednak nowy pracownik ze względu na niepełnosprawność będzie wykonywał ją od godziny 8:00 do godziny 15:00. Jego norma dobowa nie może przekroczyć 7 godzin.
Znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności
Osoba niepełnosprawna zaliczona do znacznego stopnia niepełnosprawności, to osoba z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolna do pracy lub zdolna do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagająca, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób, w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Natomiast do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób, w celu pełnienia ról społecznych.
Czy potrzebne jest zaświadczenie od lekarza?
Trybunał Konstytucyjny zakwestionował konieczność dostarczania pracodawcy zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy. Obowiązek ten został uznany za niezgodny z Konstytucją RP i w efekcie zniesiony. Obecnie prawo do pracy w mniejszym wymiarze godzin przysługuje na podstawie odpowiedniego orzeczenia o niepełnosprawności.
Osoba niepełnosprawna - praca w porze nocnej i po godzinach
Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej (zdefiniowanej w Kodeksie pracy jako praca między 21:00 a 7:00 rano) oraz w godzinach nadliczbowych, czyli w godzinach przekraczających obowiązującą pracownika normę czasu pracy.
Przykład 2.
Pracownik posiada orzeczenie z ustalonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Ze względu na planowaną inwentaryzację pracodawca wydał polecenie, żeby pracownik uczestniczył w inwentaryzacji w porze nocnej. Pracownik nie powinien wykonać polecenia, ponieważ osoba niepełnosprawna nie może pracować w porze nocnej.
Skrócone normy czasu pracy a wynagrodzenie
Zgodnie z art. 18 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych stosowanie skróconych norm czasu pracy nie może skutkować obniżeniem wysokości wynagrodzenia wypłacanego w stałej, miesięcznej wysokości, a godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego, odpowiadające osobistemu zaszeregowaniu lub zaszeregowaniu wykonywanej pracy, przy przejściu na skrócone normy czasu pracy ulegają podwyższeniu w stosunku, w jakim pozostaje dotychczasowy wymiar czasu pracy do tych norm.
Wyjątki od reguły
Ustawodawca przewidział dwa wyjątki w zakresie obowiązywania norm regulujących czas pracy osoby niepełnosprawnej oraz zakazu pracy w porze nocnej i godzinach nadliczbowych. W tej kwestii przepisy nie mają mocy prawnej w stosunku do osoby niepełnosprawnej zatrudnionej przy pilnowaniu oraz gdy na jej wniosek lekarz zajmujący się badaniami profilaktycznymi (ewentualnie lekarz sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym) wyrazi na to zgodę.
Uwaga! Pracownik z orzeczeniem o niepełnosprawności może wykonywać pracę w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych, jeśli lekarz wyrazi na to zgodę. |
Przykład 3.
Pracownik z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wykonuje pracę jako ochroniarz. Ze względu na chorobę innego ochroniarza pracodawca poprosił, żeby pracownik został 2 godziny dłużej w pracy. Pracownik nie wyraził na to zgody, argumentując, że jako osoba niepełnosprawna nie może wykonywać pracy w godzinach nadliczbowych. Pracownik nie ma racji, ponieważ osoba z niepełnosprawnością zatrudniona przy pilnowaniu może wykonywać pracę w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.