Inwestycje są ważnym elementem prowadzenia biznesu nastawionego na rozwój i zwiększanie zysków. Decyzja o rozpoczęciu inwestycji powinna być poprzedzona szczegółową analizą na podstawie planowanych kosztów i przychodów, jakie dzięki niej spodziewamy się osiągnąć w przyszłości. Aby uniknąć nieprawidłowości, potrzebna jest dokładna analiza każdego wydatku związanego bezpośrednio i pośrednio z wytwarzanym środkiem trwałym, pozwalająca na odpowiednie zaklasyfikowanie wydatku jako zwiększającego wartość początkową wytwarzanego środka trwałego lub ujęcie wydatku w kosztach podatkowych na bieżąco. W dzisiejszym artykule omówimy, czy koszty pracownicze wpływają na wartość inwestycji?
Dlaczego ważne jest prawidłowe ustalenie wartości środka trwałego wytworzonego we własnym zakresie?
Ustalenie wartości środka trwałego wytworzonego we własnym zakresie może przysporzyć przedsiębiorcy wiele trudności. Prawidłowe wskazanie wartości początkowej składnika majątku jest bardzo ważne z punktu widzenia podatku dochodowego, ponieważ wartość początkowa jest podstawą ustalania wysokości odpisów amortyzacyjnych mających wpływ na wysokość podatku dochodowego do zapłaty. Odpisy amortyzacyjne zazwyczaj księgowane są na koniec każdego miesiąca, co oznacza, że błędne ustalenie wartości początkowej środków trwałych, a co za tym idzie kwoty odpisów amortyzacyjnych, może wpłynąć na nieprawidłowe wyliczenie zaliczek na PIT przez wiele miesięcy. Ewentualne błędy mogą wiązać się zatem z koniecznością korygowania zeznań rocznych i dopłaty podatku dochodowego wraz z odsetkami. Warto zachować szczególną ostrożność ustalając wartość początkową środka trwałego wytworzonego we własnym zakresie przyjmowanego do użytkowania w działalności.
Jak ustalić koszt wytworzenia środka trwałego?
Na mocy art. 22g ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość początkową środka trwałego w razie jego wytworzenia we własnym zakresie ustala się właśnie według kosztu jego wytworzenia. Co do zasady wydatki wpływające bezpośrednio na realizację inwestycji, poniesione przed oddaniem środka trwałego do użytkowania w działalności w związku z jego wytworzeniem, zalicza się do jego wartości. Decydujące znaczenie dla zakwalifikowania określonego wydatku do wydatków stanowiących koszt wytworzenia środka trwałego ma powiązanie poniesionego wydatku z prowadzoną inwestycją.
„Za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania”.
Bardzo ważne jest odpowiednie zaklasyfikowanie kosztów związanych bezpośrednio i pośrednio z prowadzoną inwestycją, ponieważ część wydatków wpływa na koszt wytworzenia składnika majątku, a co za tym idzie, zwiększa wartość początkową środka trwałego stanowiącą podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych po przyjęciu środka trwałego do użytkowania w działalności, a część wydatków zaliczana jest do kosztów uzyskania przychodów na bieżąco.
Czy koszty pracownicze wpływają na wartość inwestycji?
Dla realizacji różnego rodzaju inwestycji podejmowanych przez przedsiębiorców zazwyczaj konieczne jest ponoszenie kosztów pracowniczych. Do kosztów wytworzenia na podstawie przytoczonego powyżej art. 22 ust. 4 ustawy o PIT zalicza się koszty wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi związane bezpośrednio z wytworzeniem środka trwałego, czyli w szczególności koszty wynagrodzeń dla pracowników zatrudnionych przy realizacji inwestycji. Koszty pracownicze stanowiące element procesu wytwarzania danego środka trwałego są zatem uznawane za koszty wytworzenia. Kosztu wytworzenia nie stanowi natomiast wartość własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci.
Prowadząc inwestycje, należy przeanalizować, które wynagrodzenia pracowników stanowią koszt wytworzenia środka trwałego, a które powinny zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na bieżąco. W tym celu trzeba określić stopień powiązania danych pracowników z prowadzonym przedsięwzięciem inwestycyjnym. W celu odpowiedniego zakwalifikowania kosztów pracowniczych do wartości początkowej wytwarzanego środka trwałego lub do ogólnych kosztów zaliczanych na bieżąco do kosztów podatkowych warto przeanalizować interpretacje podatkowe wydane przez organy podatkowe, a w razie dalszych wątpliwości rozwiązaniem może być wystąpienie o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej odnoszącej się ściśle do naszego przypadku.
W interpretacji indywidualnej z 27 maja 2015 roku wydanej przez Izbę Skarbową w Bydgoszczy organ podatkowy podkreślił, że decydującym kryterium pozwalającym zakwalifikować koszty pracownicze do wartości początkowej realizowanej inwestycji (wytwarzanego środka trwałego) jest stopień powiązania tych pracowników z inwestycją. Jeżeli wydatki osobowe (np. koszty wynagrodzeń, narzutów na wynagrodzenia, delegacji związanych z inwestycjami i inne koszty pracowników) związane są osobami zaangażowanymi wyłącznie w proces wytworzenia danego środka trwałego, to stanowią wówczas część składową jego wartości początkowej.
Koszty wynagrodzeń a koszty wytworzenia – interpretacja indywidualna
W interpretacji indywidualnej z 19 listopada 2020 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej rozstrzygnięta została kwestia wydatków osobowych wpływających na wartość początkową wytwarzanych środków trwałych. Organ podatkowy odniósł się do sposobu rozliczenia kosztów wynagrodzeń dla osób zaangażowanych wyłącznie w proces wytworzenia środków trwałych i dla pracowników zaangażowanych w pracę związaną bezpośrednio z prowadzoną inwestycją oraz w pozostałą pracę na cele niezwiązane bezpośrednio z projektem inwestycyjnym.
Wnioskodawca prowadzi inwestycję polegającą na budowie zakładu produkcyjnego wraz z całą niezbędną infrastrukturą, w tym magazynem na substraty, linią produkcji brykietu, magazynami, parkingiem, drogami wewnętrznymi, budynkiem administracji, stróżówką oraz stacją benzynową (wyłącznie na wewnętrzne potrzeby zasilania pojazdów poruszających się po terenie zakładu, w związku z prowadzoną na jego terenie produkcją). Zasadniczym celem planowanej inwestycji jest założenie nowego zakładu polegającego na budowie nowej jednostki produkcyjnej spółki oraz wyposażenie nowego zakładu produkcyjnego w nowe środki trwałe, wartości niematerialne i prawne umożliwiające prowadzenie działalności gospodarczej w ramach nowej inwestycji. W nowo powstałym zakładzie wnioskodawcy planowana jest produkcja wielofunkcyjnych materiałów hydro- i termoizolacyjnych z wełny mineralnej, wykorzystywanych w różnych formach, a produkowane w ramach nowej inwestycji produkty będą wykorzystywane głównie w branży budowlanej. W ramach realizacji projektu spółka ponosi i będzie ponosić m.in. następujące wydatki: wynagrodzenia dyrektorów, kierowników projektów, pracowników technicznych etc., którzy zostali zatrudnieni wyłącznie w ramach umowy o pracę. Wynagrodzenia pracowników, o których mowa we wniosku dotyczą pracowników zaangażowanych wyłącznie w proces wytwarzania środków trwałych, a także pracowników, którzy jednocześnie wykonują zarówno pracę związaną z wytwarzaniem środków trwałych, jak i niezwiązaną z inwestycją.
Co miesiąc pracownicy wykonujący jednocześnie zarówno pracę związaną z wytwarzaniem środków trwałych, jak i pracę niezwiązaną z inwestycją, przedstawiają zestawienie roboczogodzin (tzw. time-sheet), z którego wynika, ile godzin w miesiącu poświęcili na pracę związaną z wytwarzaniem środków trwałych, a ile na prace niezwiązane z inwestycją.
Wnioskodawca zadał pytanie, czy prawidłowo zakwalifikował wynagrodzenia pracowników:
Wydatki osobowe związane z osobami zaangażowanymi wyłącznie w proces wytworzenia środków trwałych będących przedmiotem projektu inwestycyjnego stanowić będą część składową wartości początkowej wytwarzanych środków trwałych.
Koszty wynagrodzeń pracowników zaangażowanych w pracę związaną bezpośrednio z inwestycją, a także pozostałą pracę na cele niezwiązane bezpośrednio z projektem, powinny być podzielone na koszty inwestycyjne (zwiększające wartość początkową wytwarzanych środków trwałych) i koszty bieżące (stanowiące koszty okresu) w stałej proporcji odpowiadającej szacowanej proporcji podziału czasu pracy każdego z tych pracowników na realizację zadań związanych bezpośrednio z inwestycją oraz na realizację pozostałych zadań (niezwiązanych z inwestycją).
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że sposób rozliczenia kosztów pracowniczych przez wnioskodawcę w obu przypadkach jest prawidłowy.
Podsumowując, możemy stwierdzić, że koszty wynagrodzeń wypłacanych osobom zaangażowanym w realizację danego przedsięwzięcia inwestycyjnego zaliczane są do kosztów wytworzenia środka trwałego, a więc stanowią część składową wartości początkowej wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych.
