W przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na odległość (WSTO) możliwe są 2 rozwiązania ustalające miejsce opodatkowania dostawy. W przypadku gdy miejscem opodatkowania jest terytorium kraju, istotnego znaczenia nabiera ustalenie limitu sprzedaży oraz tego, które dostawy się do niego wliczają. Czy sprzedaż towarów poza UE wlicza się do obowiązującego limitu VAT OSS? Odpowiedź znajdziesz, w artykule!
Miejsce opodatkowania WSTO
Zgodnie z art. 2 pkt 22a ustawy o VAT wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość ma miejsce, jeżeli towary są wysyłane lub transportowane m.in. przez dostawcę lub na jego rzecz z jednego państwa członkowskiego (nie musi to być Polska) do innego państwa członkowskiego, a dostawa towarów musi być dokonywana na rzecz:
- podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, w których przypadku nie występuje opodatkowanie tego nabycia jako wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów;
- każdej innej osoby niebędącej podatnikiem.
Przedmiotem WSTO mogą być towary wyprodukowane w UE lub towary, które zostały już dopuszczone do swobodnego obrotu w UE i które znajdują się na jej terytorium i są dostarczane nabywcom w UE.
Pierwsza reguła określająca miejsce opodatkowania WSTO została określona w art. 22 ust. 1 pkt 1a ustawy o VAT, który stanowi, że miejscem dostawy towarów jest w przypadku wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość – miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy.
Wyjątek od powyższej zasady został określony w art. 22a ust. 1 ustawy o VAT, gdzie podano, że przepis art. 22 ust. 1 pkt 1a nie ma zastosowania, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
- dostawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby – stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium jednego państwa członkowskiego;
- towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1;
- suma całkowitej wartości dostaw towarów wysyłanych lub transportowanych na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 2, oraz całkowitej wartości usług, o których mowa w art. 28k ust. 1, świadczonych na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 28k ust. 2 pkt 2, pomniejszona o kwotę podatku lub podatku od wartości dodanej, nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego ani w poprzednim roku podatkowym kwoty 10 000 euro lub jej równowartości wyrażonej w walucie krajowej państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, przy czym w przypadku dostawcy posiadającego siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby – stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium kraju, wyrażona w złotych równowartość kwoty w euro wynosi 42 000 zł.
Zakładając, że zostaną spełnione wszystkie 3 powyższe warunki, miejsce opodatkowania WSTO będzie określane na podstawie zasady określonej w art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub osobę trzecią – miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.
Co istotne, jednym z warunków jest to, aby limit sprzedaży nie przekroczył kwoty 10 000 euro. Warto w tym miejscu dodać, że jest to limit obejmujący sumę sprzedaży w roku podatkowym oraz w roku poprzedzającym, a nie dotyczący dostawy do pojedynczego kraju członkowskiego.
Sprzedaż towarów poza UE nie wlicza się do limitu VAT
W sytuacji, gdy podatnik z Polski dokonuje WSTO, którego wartość mieści się w limicie 10 000 euro, może taką sprzedaż opodatkować w Polsce. W takim bowiem przypadku WSTO podlega opodatkowaniu w kraju rozpoczęcia wysyłki. Dzięki temu rozwiązaniu polski podatnik nie musi rejestrować się do celów podatku VAT w kraju zakończenia wysyłki czy też nie musi korzystać z procedury VAT OSS służącej do rozliczenia unijnego VAT w RP.
Jednocześnie w związku z przekroczeniem limitu kwoty 10 000 euro miejscem dostawy towarów na rzecz podmiotów wymienionych w art. 2 pkt 22a ustawy, dokonywanych w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na odległość – stosownie do art. 22 ust. 1 pkt 1a ustawy – jest państwo członkowskie zakończenia wysyłki. W przypadku spełnienia ustawowych przesłanek do opodatkowania dostaw towarów w ramach WSTO w państwie, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy oraz rejestracji do procedury unijnej VAT-OSS, takie dostawy towarów będą podlegały rozliczeniu w ramach procedury VAT-OSS.
W związku z powyższym należy zastanowić się, które transakcje będą wliczane do limitu 10 000 euro. Art. 22a ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że limit ten obejmuje sumę całkowitej wartości wysyłanych i transportowanych towarów na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego siedziby podatnika.
Powyższe oznacza zatem, że w ramach limitu 10 000 euro wliczane są wyłącznie dostawy dokonywane na terytorium UE.
Przykład 1.
Spółka Beta z siedzibą w Polsce dokonuje sprzedaży towarów na rzecz konsumentów z innych krajów. Wartość sprzedaży na rzecz konsumentów z Niemiec wyniosła 8000 euro, natomiast na rzecz konsumentów z Turcji 7000 euro. W jaki sposób ustalić miejsce opodatkowania dostawy?
Wartość sprzedaży towarów poza UE nie jest wliczana do limitu określonego w art. 22a ust. 1 ustawy o VAT, co oznacza, że w obu przypadkach miejscem opodatkowania dostawy towarów będzie kraj rozpoczęcia wysyłki, czyli Polska. Jednocześnie należy podkreślić, że w przypadku sprzedaży do Niemiec mamy do czynienia z WSTO, natomiast w zakresie sprzedaży do Turcji mamy do czynienia z eksportem towarów.
Podkreślenia wymaga, że WSTO występuje wyłącznie w tych przypadkach, gdy dostawa towarów ma miejsce na rzecz konsumentów z krajów UE. W sytuacji, gdy konsument ma miejsce zamieszkania w kraju trzecim, taką czynność kwalifikujemy jako eksport towarów.
Należy bowiem zaznaczyć, że eksport towarów nie jest ograniczony wyłącznie do dostawy na rzecz innego przedsiębiorcy. Z treści art. 2 pkt 8 ustawy o VAT wynika, że eksport towarów oznacza dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez:
- dostawcę lub na jego rzecz, lub
- nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych
– jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.
Mając zatem powyższe na uwadze, należy wskazać, że sprzedaż towarów na rzecz osób prywatnych z krajów położonych poza Unią Europejską pozostaje bez wpływu na kwestie związane z poprawnym rozliczeniem podatku VAT od wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość.