Zamrożenie gospodarki i ograniczenie skali prowadzenia działalności gospodarczej znajduje odzwierciedlenie w kondycji finansowej firm – wielu przedsiębiorców ma obecnie problemy z płynnością finansową. Ustawodawca chcąc przeciwdziałać negatywnym skutkom wywołanym pandemią, wprowadził kolejną Tarczę Antykryzysową, tzw. Tarczę 4.0. Jednym z narzędzi, z których mogą skorzystać przedsiębiorcy, chcąc ratować swoją firmę, są dopłaty do odsetek kredytu. Sprawdźmy, czy takie wsparcie stanowi przychód podlegający opodatkowaniu oraz jakie warunki należy spełnić, aby móc z niego skorzystać!
Dla kogo przeznaczone są dopłaty do odsetek kredytu?
Ze wsparcia Tarczy 4.0 mogą skorzystać przedsiębiorcy oraz podmioty prowadzące działalność w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców mianem przedsiębiorcy określa się wykonującą działalność gospodarczą:
- osobę fizyczną,
- osobę prawną,
- jednostkę organizacyjną niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną
i wspólników spółki cywilnej.
Dopłaty do odsetek kredytu – jakie kredyty obejmuje?
Celem udzielenia kredytu jest zapobieganie utracie płynności finansowej lub jej przywrócenie firmom dotkniętym skutkom pandemii. Dopłaty przyznawane są w ramach kredytów obrotowych odnawialnych i nieodnawialnych udzielonych w złotówkach. Oznacza to, że dopłaty do odsetek kredytu nie zostaną udzielone w przypadku, gdy przedsiębiorca będzie chciał uzyskać kredyt inwestycyjny. W ustawie kredyt ten określany jest „kredytem z dopłatą”, więc banki, które nawiązały współpracę z BGK, mogą nazwać w ten sposób taki rodzaj kredytu.
Warunki otrzymania dopłaty do odsetek kredytu
Status przedsiębiorcy to wprawdzie podstawowy warunek, aby móc ubiegać się o otrzymanie dopłaty do odsetek kredytu, jednak nie jedyny. Zgodnie z art. 4 ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw muszą zostać spełnione łącznie jeszcze cztery dodatkowe warunki. Omawiamy je poniżej.
-
Przedsiębiorca na dzień 31 grudnia 2019 r. był w dobrej kondycji finansowej.
Stan finansowy może być rozpatrywany subiektywnie. Aby tego uniknąć, ustawodawca odnosi się do pojęcia „przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji”, którego definicja znajduje się w art. 2 pkt 18 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu. Zgodnie z powyższą definicją przedsiębiorstwo znajduje się w trudnej sytuacji, m.in. jeżeli:
- podlega zbiorowemu postępowaniu w związku z niewypłacalnością lub spełnia kryteria na mocy obowiązującego prawa krajowego, by zostać objętym zbiorowym postępowaniem w związku z niewypłacalnością na wniosek wierzycieli;
- otrzymało pomoc na ratowanie i nie spłaciło do tej pory pożyczki ani nie zakończyło umowy o gwarancję lub otrzymało pomoc na restrukturyzację i nadal podlega planowi restrukturyzacyjnemu.
-
Przedsiębiorca prowadzi na terytorium Polski działalność gospodarczą lub działalność w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych.
-
Przedsiębiorca nie zaciągnął innego kredytu na podstawie Tarczy Antykryzysowej.
Można wnioskować, że otrzymanie mikropożyczki, subwencji w ramach Tarczy Finansowej lub innej formy pomocy z dotychczasowych Tarcz Antykryzysowych nie wyklucza możliwości skorzystania z dopłaty do odsetek kredytów. Ma to związek z faktem, że pomoc w formie dopłat może być łączona z pomocą de minimis, a warunkiem jest nieprzekroczenie limitu udzielonej pomocy publicznej.
-
Przedsiębiorca utracił płynność finansową, wskutek czego nie może spłacić w terminie wymagalnych zobowiązań, lub jego płynność finansowa jest zagrożona w związku z konsekwencjami rozprzestrzeniania się COVID-19.
Czy dopłaty do odsetek kredytu stanowią pomoc publiczną?
Dopłaty do kredytów stanowią formę pomocy publicznej. Oznacza to, że wartość całej pomocy publicznej, jaką uzyskał przedsiębiorca, nie może przekroczyć:
- 100 000 euro brutto – w przypadku pomocy dla sektora produkcji podstawowej produktów rolnych;
- 120 000 euro brutto – w przypadku pomocy dla sektora rybołówstwa i akwakultury;
- 800 000 euro brutto – w przypadku pozostałej pomocy.
Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność w kilku sektorach, to suma otrzymanej pomocy nie może przekroczyć 800 000 euro brutto. W decyzji o udzieleniu pomocy bank ma obowiązek zawrzeć wartość pomocy przeliczonej ze złotówek na euro, dzięki czemu łatwiej można kontrolować limit pomocy.
Za dzień udzielenia pomocy należy rozumieć dzień, w którym została zawarta umowa „kredytu z dopłatą”.
W jakiej kwocie udzielane są dopłaty do odsetek kredytu?
Dopłata do kredytu nie ma konkretnie określonej kwoty, w jakiej jest przydzielana. Zgodnie z art. 8 ust. 4 wymienionej wcześniej ustawy mikro-, mały lub średni przedsiębiorca otrzyma dopłatę stanowiącą część odsetek należnych bankowi odpowiadającą 2 punktom procentowym, a w przypadku pozostałych przedsiębiorców dopłata będzie odpowiadała wysokości 1 punktu procentowego.
Oprocentowanie kredytu z dopłatą nie może być wyższe niż średnie oprocentowanie pozostałych kredytów obrotowych udzielanych przez bank. Przedsiębiorca ma obowiązek spłaty raty kapitałowej w 100% oraz części odsetkowej stanowiącej różnicę między odsetkami naliczonymi a kwotą przyznanej dopłaty.
Dopłaty wypłacane są w okresach miesięcznych zbiorczo w odniesieniu do wszystkich umów kredytu z dopłatami zawartych przez bank. Wypłaca się je ponadto za okres nie dłuższy niż 12 miesięcy od zawarcia umowy kredytu z dopłatą. Warto więc przeanalizować, czy jeśli spłata zaciągniętego kredytu będzie trwała dłużej niż 12 miesięcy, to przedsiębiorca będzie w stanie spłacić zaciągnięty kredyt bez dopłat do kredytu (które udzielane są maksymalnie przez 12 miesięcy).
Dopłaty do odsetek kredytu - jak uzyskać?
Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy wprowadzającej Tarczę Antykryzysową 4.0 dopłaty odnoszą się do kredytów udzielonych na podstawie umów zawartych:
- od dnia wejścia w życie ustawy;
- przed dniem wejścia w życie ustawy – pod warunkiem dostosowania umów do wymogów określonych w ustawie poprzez podpisanie z bankiem umowy zmieniającej dotychczasową umowę kredytową.
Aby uzyskać dopłatę, przedsiębiorca musi złożyć wniosek o udzielenie kredytu z dopłatą. Do wniosku muszą zostać dołączone:
- dokumenty potwierdzające utratę lub zagrożenie utratą płynności finansowej firmy w związku z konsekwencjami rozprzestrzeniania się COVID-19;
- dokumenty i oświadczenia wymagane przez wewnętrzne procedury banku w przypadku udzielania kredytów;
- oświadczenie o spełnianiu warunków otrzymania dopłaty do odsetek kredytów wymienionych w punktach 1–3 w tym artykule. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.