Import i eksport a podatek VAT - Import towarów

Import towarów- definicja

Zgodnie z art. 2 pkt 7 ustawy o VAT przez import towarów należy rozumieć przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej.  Poprzez państwo trzecie rozumie kraje spoza UE, jak np. Rosję czy Stany Zjednoczone. Jest to nowa definicja, która weszła w życie z dniem 1 kwietnia 2013 roku. Właśnie tej tematyce zostanie poświęcona obecna część cyklu.

Obowiązek podatkowy w imporcie towarów

Jak wynika  z art. 19 ust. 7 ustawy o VAT obowiązek podatkowy w przypadku importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego. Jednak od tej zasady istnieją dwa wyjątki, o których mowa poniżej.

W przypadku objęcia towarów procedurą celną: uszlachetniania czynnego w systemie ceł zwrotnych, odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, przetwarzania pod kontrolą celną - obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą objęcia towarów tą procedurą.

Natomiast gdy import towarów objęty jest procedurą celną: składu celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń, tranzytu, a od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze i nie powstaje jednocześnie dług celny - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności tych opłat.

Miejsce opodatkowania importu towarów

Zakres miejsca opodatkowania w przypadku importu towarów określa nowododany art. 26a ustawy, z którego wynika, że miejscem opodatkowania importu towarów, co do zasady, jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej.

W przypadku, gdy towary zostaną objęte z momentem ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej jedną z następujących procedur lub przeznaczeń celnych:

• procedurą uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń,
• procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych,
• procedurą składu celnego,
• procedurą tranzytu, w tym także składowaniem czasowym przed nadaniem przeznaczenia celnego,
• przeznaczeniem - wprowadzenie towarów do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego

- miejscem importu takich towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary te przestaną podlegać tym procedurom i przeznaczeniom.

Podstawa opodatkowania

Co do zasady, podstawą opodatkowania importu towarów, zgodnie z ustawą o VAT, jest:

• wartość celna powiększona o należne cło,
• wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy, w przypadku gdy przedmiotem imporu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym.

Ustawa przewiduje również szczególne ustalanie podstawy opodatkowania, dotyczy to m.in. importu towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego, czy importu towarów objętych procedurą odprawy czasowej.

W przypadku towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego podstawą opodatkowania jest różnica między wartością celną produktów kompensacyjnych lub zamiennych dopuszczonych do obrotu a wartością towarów wywiezionych czasowo, powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu w ramach uszlachetniania biernego są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością celną produktów kompensacyjnych lub zamiennych dopuszczonych do obrotu a wartością towarów wywiezionych czasowo, powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.

Z kolei podstawą opodatkowania w imporcie towarów objętych procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych oraz procedurą przetwarzania pod kontrolą celną jest wartość celna powiększona o cło, które byłoby należne, gdyby towary te były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu. Jeżeli przedmiotem importu w ramach procedury odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych lub procedury przetwarzania pod kontrolą celną są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o cło, które byłoby należne, gdyby towary te były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu, i o podatek akcyzowy.

Warto podkreślić, że zgodnie z art. 29 ust. 15 ustawy podstawa opodatkowania obejmuje (o ile elementy takie nie zostały do niej włączone):

• prowizję,
• opakowania,
• transport, oraz
• koszty ubezpieczenia, które zostały już poniesione albo będą poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju.

Powyższe elementy wlicza się do podstawy opodatkowania, również gdy powstają one w związku z transportem do innego miejsca przeznaczenia na terytorium Unii Europejskiej, jeżeli miejsce to jest znane w momencie dokonania importu.

Do podstawy opodatkowania możliwe jest doliczenie określonych w odrębnych przepisach opłat oraz innych należności, jeżeli organy celne mają obowiązek pobierać te należności z tytułu importu towarów.

Usługi związane bezpośrednio z importem towarów

Kwestię opodatkowania usług bezpośrednio związanych z importem towarów reguluje art. 83 ust. 1 pkt 20 ustawy o VAT. Wynika z niego, że stawką 0% VAT stosuje się do usług związanych bezpośrednio z importem towarów, w przypadku gdy wartość tych usług została włączona do podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 29 ust. 15, z wyjątkiem usług:

• w zakresie ubezpieczenia towarów,
• dotyczących importu towarów zwolnionych od podatku.

Podatek VAT w imporcie towarów

Jak wynika z art. 86 ust. 1 w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Kwotę podatku VAT naliczonego stanowi w przypadku importu towarów - suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego i deklaracji importowej. Przy czym bardzo istotnym wyjątkiem jest fakt, że kwotę podatku naliczonego stanowi również kwota podatku należnego z tytułu importu towarów - w przypadkach, o których mowa w art. 33a ustawy.

Uproszczona procedura importu towarów regulowana art. 33a ustawy o VAT

W tym przypadku podatnik może dokonać odliczenia VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Możliwa jest także sytuacja, iż podatnik zaniży kwotę VAT, którą wykazał w zgłoszeniu celnym i rozlicza w deklaracji podatkowej, zgodnie z art. 33a ustawy o VAT. W takim przypadkach organy celne wydają odpowiednie decyzje, a podatnik ma obowiązek zapłaty różnicy VAT w terminie 10 dni licząc od dnia doręczenia tych decyzji. Kwotę VAT wynikającą z takiej decyzji podatnik zgodnie z art. 86 ust. 10  pkt 6 ustawy, może odliczyć w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał on decyzję lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Tego rozliczenia można dokonać tylko i wyłącznie pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wynikającego z decyzji.

Import towarów regulowany art. 33b ustawy o VAT

W przypadku stosowania przez podatnika pojedynczego pozwolenia, o którym mowa w art. 1 pkt 13 tiret pierwsze i drugie rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny podatnik jest obowiązany do obliczenia i wykazania kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji dla importu towarów w deklaracji importowej.

Należy złożyć ją naczelnikowi urzędu celnego w terminie do 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów, nie później jednak niż przed złożeniem deklaracji podatkowej. W przypadku gdy towary powinny być przedstawiane lub udostępniane do kontroli tylko w jednym urzędzie celnym, podatnik może złożyć deklarację importową zbiorczą za okres miesięczny.

W powyższym terminie podatnik musi również wpłacić wykazaną w deklaracji kwotę podatku.