Przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia z VAT w celu udokumentowania sprzedaży co do zasady powinni wystawić fakturę bez VAT. Faktura podatnika zwolnionego różni się od faktury czynnego podatnika VAT m.in. tym, że umieszczona na niej jest informacja o podstawie zwolnienia. Nie każdy jednak wie, że od tej – wydawałoby się, fundamentalnej zasady – istnieją pewne wyjątki.
Faktura podatnika zwolnionego zgodnie z Ordynacją podatkową
Zgodnie z art. 87 § 1 Ordynacji podatkowej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są zobowiązani wystawić rachunek za dokonaną sprzedaż lub wykonanie usługi, jeśli zażąda tego kupujący bądź usługobiorca oraz jeśli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury.
Odpowiednimi w tym przypadku odrębnymi przepisami jest natomiast Ustawa o podatku od towarów i usług, a dokładniej – art. 106b. Zgodnie z tym zapisem podatnik, który rozlicza się z podatku VAT ma obowiązek udokumentować sprzedaż towarów bądź usług fakturą zawsze, gdy jego kontrahentem jest inna firma oraz na żądanie nabywcy, jeśli odbiorcą jest osoba prywatna. Natomiast podatnicy korzystający ze zwolnienia z podatku VAT także mają obowiązek wystawić fakturę odbiorcy – za każdym razem, gdy otrzymają takie żądanie.
Zatem podsumowując, jeśli kontrahent żąda od przedsiębiorcy dokumentu do przeprowadzonej transakcji, to bez względu na fakt korzystania lub niekorzystania ze zwolnienia z VAT, przedsiębiorca w takiej sytuacji ma obowiązek wystawić fakturę.
Informacja o podstawie zwolnienia z VAT na fakturze
Skoro przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia z podatku VAT także są zobowiązani do wystawiania faktur, warto zastanowić się nad zawartością takiego dokumentu. Elementy, które obowiązkowo powinny znaleźć się na fakturze zostały wymienione w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.
Niezwykle istotnym z tym zakresie zapisem jest art. 106e ust. 1 pkt 19, odnoszący się bezpośrednio do podatników zwolnionych. Zgodnie z nim, przez przedsiębiorców wystawiających fakturę powinna zostać umieszczona informacja o podstawie zwolnienia z VAT. Ustawa wskazuje na kilka możliwości – zwolnienie ze względu na zakres wykonywanych czynności (art. 43 ust. 1), ze względu na szczegółowe przepisy (art. 82 ust. 3) oraz ze względu na nieprzekroczenie limitu wartości sprzedaży w ubiegłym roku podatkowym (art. 113 ust. 1 i 9).
Przepisy wydają się być dość jednoznaczne, jeśli chodzi o zamieszczanie podstawy zwolnienia na fakturze - jednakże nie do końca. W tym przypadku oprócz ustawy o VAT należy bowiem zwrócić uwagę także na dodatkowe zapisy znajdujące się w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie wystawiania faktur. Szczególnie istotny jest tu rozdział drugi, zatytułowany “Przypadki, w których faktury mogą zawierać zakres danych węższy niż określony w art. 106e ustawy, oraz zakres tych danych”. W tym miejscu, w par. 3 pkt 3 wskazano, które z elementów muszą znaleźć się na fakturze podatnika korzystającego ze zwolnienia ze względu na limit wartości sprzedaży. Lista danych, do których odnosi się pkt 3 znajduje się w pkt 1 – w tym przypadku niezbędne są elementy wymienione w lit. a-g, czyli:
data wystawienia,
numer kolejny,
imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,
miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
cena jednostkowa towaru lub usługi,
kwota należności ogółem.
Co istotne, pkt 3 nie wymienia jako elementu obowiązkowego lit. h, czyli “wskazania przepisu ustawy, aktu wydanego na podstawie ustawy, przepisu dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) lub innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku”.
Zatem informacja o podstawie zwolnienia nie musi być umieszczona na fakturach przedsiębiorców, którzy w swoich firmach nie rozliczają się z podatku VAT właśnie ze względu na nieprzekroczony limit wartości sprzedaży. Przez wzgląd na fakt, że rozporządzenie nie jest zbyt często wymieniane przez specjalistów prawa podatkowego, brak takiego nakazu może stanowić nie lada zaskoczenie. Natomiast w przypadku gdy zwolnienie z VAT następuje na mocy art. 43 ustawy o VAT konieczne jest zamieszczenie informacji o prawie do zwolnienia na fakturze VAT. Więc ważne jest aby podatnik kontrolował jakie zwolnienie mu przysługuje oraz czy nie powinien on informacji na fakturze zamieścić.
Wystawienia faktury bez VAT w systemie wFirma.pl
Podatnicy zwolnieni z VAT mogą wystawiać faktury bez VAT w szybki i łatwy sposób w systemie wFirma.pl , gdzie na początku istotne jest dokonanie poprawnego ustawienia systemu w odniesieniu do podatku VAT. W związku z tym należy przejść do zakładki USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK VAT, gdzie należy odznaczyć okienko "płatnik VAT" oraz wskazać podstawę prawną zwolnienia:
Zwolnienie ze względu na rodzaj prowadzonej działalności (art. 43 ust 1 ustawy o VAT),
Zwolnienie ze względu na nieprzekroczenie 200 000 PLN obrotu (art. 113 ust 1 i 9 ustawy o VAT)
Zwolnienie na mocy rozporządzenia MF (art. 82 ust 3 ustawy o VAT)
Inna podstawa prawna - w pustym oknie należy dopisać podstawę prawną (tekst, jaki ma być wyświetlany na wystawianych fakturach).
Po dokonaniu odpowiednich ustawień w systemie możliwe jest wystawianie faktury bez VAT. W celu wystawienia faktury bez VAT, należy przejść do zakładki PRZYCHODY » SPRZEDAŻ » WYSTAW » FAKTURĘ (bez VAT). W wygenerowanym oknie należy uzupełnić wymagane dane kontrahenta, daty oraz opisanie dokonywanego świadczenia usług bądź dostawy towarów.
