Podatnik, który popełnia przestępstwo skarbowe, naraża się na poważne konsekwencje. Warto dowiedzieć się, co grozi sprawcy przestępstwa podatkowego. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej na ten temat!
Przestępstwo skarbowe
Zgodnie z art. 53 § 2 i 3 Kodeksu karnego skarbowego, przestępstwo skarbowe jest to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu, nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.
Katalog kar, środków karnych i zabezpieczających przewidzianych przez ustawodawcę za popełnienie przestępstwa został zawarty w art. 22 § 1-3 ustawy z dnia 10 września 1999 roku kks (Dz.U. Nr 83, poz. 930).
Zgodnie z przywołanym przepisem, karami za przestępstwa skarbowe są:
-
kara grzywny w stawkach dziennych;
-
kara ograniczenia wolności;
-
kara pozbawienia wolności.
Kara grzywny
Kara grzywny jest wymierzana przez sąd w stawkach dziennych. Najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720. Kodeks karny skarbowy może przewidywać inną granicę wysokości grzywny za określone przestępstwo – np. ustawodawca w art. 107 § 2 kks za przestępstwo polegające na uczestniczeniu w zagranicznej grze hazardowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przewidział karę grzywny, której górna granica wynosi 120 stawek dziennych.
Przy tym należy wskazać, że w przypadku wyroku nakazowego sąd może wymierzyć grzywnę maksymalnie w wysokości 200 stawek dziennych.
Na ostateczną wysokość grzywny, jaką będzie musiał zapłacić skazany za przestępstwo skarbowe, wpływa nie tylko liczba dzienna stawek, ale również wysokość stawki. Zgodnie z art. 23 § 3 kks ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę:
-
dochody sprawcy;
-
warunki osobiste, rodzinne sprawcy;
-
stosunki majątkowe sprawcy;
-
możliwości zarobkowe sprawcy.
Stawka dzienna nie może jednak być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia, ani też przekraczać jej czterystu krotności.
Ograniczenie wolności
Kara ograniczenia wolności jest orzekana za przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności zamiast tej kary. Sąd ponadto, obok kary pozbawienia wolności, może równocześnie orzec środek karny oraz grzywnę grożącą za to przestępstwo.
Należy podkreślić, iż jeżeli w związku z przestępstwem nastąpiło uszczuplenie należności publicznoprawnej, i tej wymagalnej należności nie uiszczono, to sąd na podstawie art. 26 § 2 kks, obligatoryjnie określa także obowiązek uiszczenia jej w całości w wyznaczonym terminie.
Pozbawienie wolności
Karę pozbawienia wolności wymierza się w dniach, miesiącach i latach. Sąd może skazać sprawcę przestępstwa skarbowego najkrócej na 5 dni, a najdłużej na 5 lat pozbawienia wolności.
Środki karne
Środki karne są to niebędące karami środki, mające na celu wymierzyć sprawcy określoną dolegliwość. Mogą być orzekane obok kary, a niekiedy zamiast niej. Środkami karnymi są:
-
dobrowolne poddanie się odpowiedzialności;
-
przepadek przedmiotów;
-
ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów;
-
przepadek korzyści majątkowej;
-
ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej;
-
zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska;
-
podanie wyroku do publicznej wiadomości;
-
pozbawienie praw publicznych.
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności jest instytucją właściwą dla prawa karnego skarbowego. Powszechne prawo karne nie przewiduje analogicznego środka. Jego największą zaletą jest to, że pozwala on sprawcy uniknąć skazania i wpisu do Krajowego Rejestru Karnego. Nie oznacza to, że sprawca nie poniesie konsekwencji swojego czynu. Na podstawie art. 17 § 1 kks sąd może udzielić zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, jeżeli zostały spełnione następujące przesłanki:
-
wina sprawcy i okoliczności popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości;
-
uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną, jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym, nastąpiło uszczuplenie tej należności;
-
sprawca uiścił kwotę odpowiadającą co najmniej najniższej karze grzywny grożącej za dany czyn zabroniony;
-
sprawca wyraził zgodę na przepadek przedmiotów co najmniej w takim zakresie, w jakim ten przepadek jest obowiązkowy, a w razie niemożności złożenia tych przedmiotów uiścił ich równowartość pieniężną;
-
uiszczono co najmniej zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania.
Sprawca nie będzie mógł skorzystać z dobrodziejstwa dobrowolnego poddania się odpowiedzialności, jeżeli:
-
przestępstwo skarbowe zagrożone jest karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności;
-
przestępstwo skarbowe zagrożone tylko karą grzywny popełniono w warunkach uzasadniających zastosowanie nadzwyczajnego obostrzenia kary;
-
zgłoszono interwencję co do przedmiotu podlegającego przepadkowi, chyba że zostanie ona cofnięta przez interwenienta do czasu wniesienia aktu oskarżenia do sądu.
Przepadek przedmiotów, korzyści majątkowych oraz ich równowartości
Zgodnie z art. 15 § 1 kks orzeczenie zapadłe w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe nie zwalnia od obowiązku uiszczenia należności publicznoprawnej. Jednakże w razie orzeczenia przepadku przedmiotów, ściągnięcia ich równowartości pieniężnej lub obowiązku uiszczenia ich równowartości pieniężnej, wygasa obowiązek uiszczenia należności publicznoprawnej dotyczącej tych przedmiotów.
Zgodnie z art. 29 kks przepadkowi podlegają następujące przedmioty:
-
przedmiot pochodzący bezpośrednio z przestępstwa skarbowego;
-
narzędzie lub inny przedmiot stanowiący mienie ruchome, które służyło lub było przeznaczone do popełnienia przestępstwa skarbowego;
-
opakowanie oraz przedmiot połączony z przedmiotem przestępstwa skarbowego w taki sposób, że nie można dokonać ich rozłączenia bez uszkodzenia któregokolwiek z tych przedmiotów;
-
przedmiot, którego wytwarzanie, posiadanie, obrót, przechowywanie, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione.
Przepadkowi mogą ulec również przedmioty niebędące własnością sprawcy przestępstwa. W przypadku narzędzia służącego do popełnienia przestępstwa orzeczenie przepadku jest możliwe, jeżeli ich właściciel lub inna osoba uprawniona przewidywała, że mogą one służyć lub być przeznaczone do popełnienia przestępstwa skarbowego albo mogła to przewidzieć przy zachowaniu ostrożności wymaganej w danych okolicznościach.
Stosownie do art. 31 § 2 i 3 kks nie orzeka się w następujących przepadkach:
-
gdy przedmioty są własnością osoby trzeciej, gdy sprawca uzyskał je w drodze czynu zabronionego jako przestępstwo lub wykroczenie,
-
gdy jego orzeczenie byłoby niewspółmierne do wagi popełnionego przestępstwa skarbowego;
-
gdy uiszczono należność publicznoprawną dotyczącą przedmiotów zagrożonych przepadkiem, chyba że należność ta jest niewspółmiernie niska do kwoty równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów albo przepadek dotyczy przedmiotów, których wytwarzanie, posiadanie, obrót, przechowywanie, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione lub które zostały specjalnie przysposobione do popełnienia czynu zabronionego.
Przedmioty objęte przepadkiem przechodzą na własność Skarbu Państwa z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.
Środki zabezpieczające
Środki zabezpieczające stosowane są zamiast kary wobec osób, które nie ponoszą odpowiedzialności karnej za swoje zachowanie z powodu niepoczytalności lub znikomej szkodliwości społecznej popełnionego czynu, albo gdy orzeczenie kary byłoby niecelowe z uwagi na zaburzenia psychiczne, które wpłynęły na popełnienie przez nie przestępstwa.
Środkami zabezpieczającymi są:
-
elektroniczna kontrola miejsca pobytu;
-
terapia;
-
terapia uzależnień;
-
pobyt w zakładzie psychiatrycznym;
-
przepadek przedmiotów;
-
zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska
