Coroczny, płatny urlop wypoczynkowy jest uprawnieniem każdego pracownika, czyli osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Niektóre nieobecności obniżają jednak wymiar urlopu wypoczynkowego. Przeczytaj i dowiedz się kiedy następuje pomniejszenie wymiaru urlopu.
Nieobecność w pracy a prawo do urlopu
Kodeks pracy uprawnia pracodawcę do obniżenia wymiaru urlopu pracownika po trwającym co najmniej 30 dni okresie nieobecności w pracy, który został wymieniony w art. 1552 § 1 pkt 1-6.
Pomniejszenia wymiaru urlopu wypoczynkowego dokonuje się po trwającym co najmniej miesiąc okresie:
urlopu bezpłatnego,
urlopu wychowawczego,
odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, okresowej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych,
tymczasowego aresztowania,
odbywania kary pozbawienia wolności,
nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Pomniejszenie wymiaru urlopu - zasady
Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika, który był nieobecny w pracy co najmniej 30 dni z powodu wyżej wymienionych nieobecności, ulega obniżeniu o 1/12 z przysługującego mu wymiaru.
Istnieją jednak wątpliwości dotyczące tego, czy pojedyncze nieobecności krótsze niż miesiąc i przerywane okresami świadczenia pracy należy sumować i dokonywać pomniejszenia w przypadku, jeżeli łącznie obejmowały miesiąc lub więcej. W tym zakresie funkcjonują dwa stanowiska. Niektórzy eksperci z zakresu prawa pracy dopuszczają możliwość sumowania okresów nieobecności i uważają, że wymiar urlopu ulega zmniejszeniu tylko z tytułu okresów nieobecności trwających nieprzerwanie co najmniej 1 miesiąc. Z przepisów nie wynika również, czy sumowaniu podlegają niejednorodne okresy nieobecności. Przeważa jednak pogląd, że można sumować okresy nieobecności wynikające z różnych przyczyn.
Przykład 1.
Pracownik z 10-letnim stażem pracy korzystał z urlopu bezpłatnego w okresie od 4 do 31 marca 2023 r. (28 dni), a w okresie od 4 do 7 kwietnia 2023 r. (4 dni) miał wpisaną nieobecność nieusprawiedliwioną. Łącznie okresy nieobecności obejmowały 32 dni. Wymiar urlopu za 2023 r. należy pomniejszyć o 1/12, a więc wyniesie on: 26 dni x 11/12 = 24 dni po zaokrągleniu.
Jednak w celu obniżenia przysługującego wymiaru urlopu wypoczynkowego wymagany jest powrót pracownika do pracy u dotychczasowego pracodawcy. W sytuacji, gdy pracownik nie powraca do pracy po wymaganym okresie nieobecności, nie jest spełniona jedna z przesłanek. Dlatego też brak jest podstaw do obniżenia wymiaru urlopu za okres trwania stosunku pracy, w którym wystąpiła nieobecność trwająca co najmniej 30 dni.
Gdyby urlop wypoczynkowy za dany rok został przez pracownika wykorzystany w całości jeszcze przed wystąpieniem dłuższej nieobecności, to urlop należny za późniejsze okresy zatrudnienia nie ulega pomniejszeniu.
Inna nieobecność
Pracodawca nie może pomniejszyć proporcjonalnie urlopu wypoczynkowego pracownika w sytuacji, gdy nieobecność jest spowodowana inną przyczyną niż wymieniona w art. 1552 § 1 kodeksu pracy.
Jak wynika z powołanego przepisu, ani okres chorobowej niezdolności do pracy, ani czas pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku opiekuńczego nie wpływa na obniżenie wymiaru urlopu. Dlatego za te okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracownik zachowuje prawo do urlopu w pełnym przysługującym mu wymiarze.
