Obowiązek składania deklaracji VAT, określanych jako JPK V7, dotyczy podatników prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT. W związku z tym warto zastanowić się, w jaki sposób kształtują się obowiązki podmiotu prowadzącego prywatny wynajem swojego składnika majątku. W artykule przedstawiamy, kiedy występuje obowiązek złożenia JPK V7 przy najmie prywatnym? Sprawdziliśmy!
Najem jako czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT
Jak wskazaliśmy na wstępie, obowiązek składania deklaracji podatkowych dotyczy podatników podatku VAT. Dlatego też w pierwszej kolejności należy zastanowić się, w jakich sytuacjach dany podmiot staje się podatnikiem podatku VAT.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Natomiast, jak podaje art. 15 ust. 2 ww. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jak widać, definicja działalności gospodarczej nie opiera się na kryteriach formalnych takich jak rejestracja działalności w odpowiednim urzędzie. Już sama okoliczność wykorzystywania danego składnika majątkowego w sposób ciągły i dla celów zarobkowych oznacza spełnienie kryteriów ustawowych.
To oznacza, że w przypadku gdy dochodzi do wynajmu nieruchomości prywatnej, mamy do czynienia z wykorzystywaniem składnika majątku do celów zarobkowych w sposób ciągły, a zatem jest to działalność gospodarcza.
Najem jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, należy stwierdzić, że świadczenie usług najmu wypełnia, określoną w art. 15 ust. 2 ustawy, definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe).
Warto także pochylić się nad przesłanką ciągłości. Mogłoby się bowiem wydawać, że jeżeli nieruchomość nie jest wynajmowana przez cały czas, to przesłanka ciągłości nie jest spełniona.
W tym zakresie wskażmy, że poprzez ciągłość trzeba rozumieć już samo przeznaczenie nieruchomości do wielokrotnego wynajmowania.
Takie stanowisko potwierdził wyrok WSA w Szczecinie z 12 kwietnia 2017 roku (I SA/Sz 96/17), gdzie czytamy, że miary profesjonalnej aktywności zawodowej należy poszukiwać w zależności od przedmiotu danej działalności. Przy czym działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przynosi żadnych widocznych efektów (znacznego zysku), co dotyczy także podjęcia czynności przygotowawczych do faktycznego rozpoczęcia danego typu działalności czy nawet poniesienia straty.
Równie istotna co zamiar osiągania dochodów jest stałość prowadzonej działalności. Tylko aktywność, która w zamierzeniu ma być ciągła (tj. inna niż okazjonalna), może nieść za sobą skutki w zakresie VAT.
Obowiązek złożenia JPK V7 przy najmie prywatnym
Przechodząc natomiast do kwestii składania deklaracji podatkowych, należy wskazać, że zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
Natomiast w myśl art. 99 ust. 11c ustawy o VAT deklaracje podatkowe, o których mowa, są składane zgodnie ze wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu Ustawy z dnia 17 lutego 2005 roku o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3.
Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.
Deklaracja JPK V7 obejmuje zatem swoim zakresem dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika oraz ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:
- rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;
- kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
- kontrahentów;
- dowodów sprzedaży i zakupów.
Z powyższych przepisów wynika, że osoba fizyczna prowadząca najem prywatny jest zobligowana do składania deklaracji podatkowych, ponieważ jest podatnikiem podatku VAT.
Trzeba także dodać, że nie zawsze podatnik ma obowiązek zapłaty podatku z uwagi na możliwość zastosowania zwolnienia podatkowego.
W przypadku wynajmu nieruchomości na długoterminowe cele mieszkaniowe podatnik może sięgnąć do regulacji określonej w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, gdzie podano, że wolne od podatku są usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym bądź części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu.
Ponadto podatnicy, którzy nie kwalifikują się do ww. zwolnienia, mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.
W takim przypadku podatnik zwolniony od podatku VAT nie ma obowiązku składania deklaracji VAT, ponieważ nie wykazuje on ani kwoty podatku należnego, ani kwot podatku naliczonego.
W tym miejscu można także wspomnieć o kodach GTU stosowanych w deklaracjach i ewidencjach podatkowych.
Zgodnie z przepisem § 10 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 roku w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług ewidencja powinna zawierać oznaczenia dotyczące wymienionych towarów lub usług (tzw. kody GTU).
W zamkniętym katalogu czynności nie przewidziano usług najmu, co oznacza, że usługi te w deklaracji JPK V7 nie będą oznaczane kodami GTU.
Z uwagi na specyficzną konstrukcję podatnika podatku VAT również osoby fizyczne prowadzące wynajem prywatnych składników majątku stają się podmiotami, na których spoczywają określone obowiązki podatkowe. Dotyczy to również konieczności składania deklaracji podatkowych w formie elektronicznej w postaci pliku JPK V7.
