Postępowanie cywilne to rozpoznawanie i rozstrzyganie spraw z zakresu prawa cywilnego. Jest to bardzo szeroki obszar obejmujący min. prawo rzeczowe, prawo zobowiązań, prawo spadkowe, prawo pracy, prawo handlowe oraz prawo rodzinne. Najczęstsze sprawy w postępowaniu cywilnym to sprawy o rozwód.
Postępowanie cywilne - najczęstsze sprawy
Postępowanie cywilne dotyczy rozpatrywania spraw w trybie procesowym i nieprocesowym.
W trybie procesowym rozstrzygane są sprawy wszczynane przez osobę dochodzącą swoich spraw. Postępowanie to może być rozpatrywane w trybie zwykłym lub w postępowaniu odrębnym, czyli min. postępowaniu nakazowym, postępowaniu upominawczym czy postępowaniu zabezpieczającym.
Postępowanie cywilne nieprocesowe, inaczej zwane także niespornym, rozstrzyga sprawy z zakresu prawa cywilnego wymienione bezpośrednio w przepisach kodeksu postępowania cywilnego oraz sprawy wskazane w ustawach szczególnych. Z racji różnej specyfiki rozpatrywania spraw, inaczej rozkłada się ciężar najczęstszych spraw w obu postępowaniach.
| Ważne! Strony w postępowaniu procesowym to powód i pozwany; żądanie strony nosi nazwę powództwa. Strony w postępowaniu nieprocesowym to uczestnicy postępowania; żądanie strony nosi nazwę wniosku. |
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 lipca 2015 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2016 sądy powszechne mają obowiązek składania co kwartalnych sprawozdań na temat: wpływu, załatwiania i pozostawania spraw w danym sądzie. Badanie to ma na celu zebranie informacji o liczbie spraw, które wpłynęły do poszczególnych jednostek organizacyjnych, o terminach w jakich został załatwione oraz sposobach (w jakim trybie) zostały rozpatrzone.
Dla spraw z zakresu prawa cywilnego prowadzi się następujące repetytoria i wykaz:
-
C - dla spraw wszczętych przed sądem na skutek pozwu rozpatrywanych w trybie procesowym,
-
Ns - dla spraw cywilnych rozpatrywanych w trybie nieprocesowym,
-
Nc - dla spraw wszczętych przed sądem w postępowaniu nakazowym i upominawczym
-
Nc-e - dla spraw wszczętych w elektronicznym postępowaniu upominawczym
-
Co - dla spraw innych, rozpatrywanych według przepisów o procesie i o sądzie polubownym,
-
CG-G - dla spraw z zakresu prawa geologicznego i górniczego (często są wliczane w statystyki spraw z oznaczeniem “C” ze względu na mały odsetek rozpatrywania tego typu pozwów),
-
Cps - oznaczenie wniosku o udzielenie pomocy sądowej w sprawach cywilnych.
Przedstawione poniżej dane zostały sporządzone w oparciu o MS-S1 sprawozdania w sprawach cywilnych za I kwartał 2016 r. dla obszaru Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Postępowanie cywilne procesowe
Do najczęstszych spraw w postępowaniu procesowym (C) należą sprawy o rozwód. W minionym kwartale wpłynęło aż 801 wniosków. Jest to spora liczba, ponieważ w jednym okresie rozliczeniowym zanotowano jedynie 681 rozwiązań spraw poprzez uwzględnienie powództwa w całości (498 spraw), oddalenie powództwa (1 sprawa), zwrócenie pozwu (45 spraw), odrzucenie pozwu (6 spraw), umorzenie (111 spraw), inny sposób rozwiązania (20 spraw). Z racji tego, że w toku pozostawało jeszcze 1772 spraw z poprzedniego kwartału, w sprawach o rozwód pozostało do rozpatrzenia jeszcze 1892 spraw. Spraw o separację wpłynęło tylko 19.
Kolejną bardzo dużą częścią spraw w procesowym postępowaniu cywilnym są sprawy z zakresu ochrony dóbr osobistych. W toku jest rozpatrywanych 141 spraw, z czego 57 wpłynęło tylko w ubiegłym kwartale.
Łącznie w Sądzie Okręgowym we Wrocławiu w ubiegłym kwartale w trybie postępowania procesowego (C) z zakresu spraw cywilnych w I instancji wpłynęło 2565 spraw, rozpatrzono 2167, pozostało z ubiegłego roku 4976, co daje 5374 spraw w toku, które będą się toczyć w kolejnym kwartale. Są to tylko statystyki z postępowania procesowego.
Postępowanie cywilne nieprocesowe
Postępowanie cywilne nieprocesowe (Ns) dotyczy najczęściej spraw należały sprawy o ubezwłasnowolnienie. Wpłynęło 141 wniosków, rozpatrzono 143, 412 było w toku, co daje łączny wynik 410 spraw do rozpatrzenia.
Sprawy w postępowaniu nakazowym, upominawczym i europejskim postępowaniu upominawczym
W postępowaniu nakazowym, upominawczym i europejskim postępowaniu upominawczym (Nc) łącznie pozostało 331 spraw na kolejny kwartał. Najwięcej spraw wpłynęło w związku z roszczeniami z umów bankowych (97 spraw).
Sprawy rozpatrywane wg przepisów o procesie i o sądzie polubownym
W sprawach innych oznaczonych w sądach jako “Co” - czyli spraw rozpatrywanych wg. przepisów o procesie i o sądzie polubownym - rozpatrywano wnioski o nadanie klauzuli wykonalności z wyłączeniem spraw dotyczących bankowych i europejskich tytułów egzekucyjnych. Zanotowano 234 nowych spraw, z ubiegłego kwartału pozostało 86, łącznie udało się rozwiązać 177 sporów. Na kolejny okres przechodzą 143 sprawy.
