Czy dając gratis klientowi w postaci towaru, którego koszt nie przekracza kwoty 10 zł, jestem zobowiązana do odprowadzenia od tej czynności podatku VAT?
Kamila, Gorzów Wielkopolski
Nieodpłatne przekazanie tzw. prezenty o małej wartości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W tym zakresie nie pojawia się również obowiązek ewidencjonowania tego zdarzenia na kasie fiskalnej.
Nieodpłatna dostawa towarów a podatek VAT
Jedną z podstawowych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT jest odpłatna dostawa towarów, a więc zbycie za wynagrodzeniem. Jednocześnie jednak w celu zapewnienia i zachowania zasady neutralności podatku VAT ustawodawca przewidział pewne przypadki, gdy opodatkowaniu podlega również nieodpłatna dostawa.
Otóż na mocy art. 7 ust. 2 ustawy VAT opodatkowaniu podlega również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Neutralne podatkowo przekazane prezenty o małej wartości
Od powyższej reguły opodatkowania czynności nieodpłatnych przewidziano wyjątki określone w art. 7 ust. 3 ustawy VAT. Przepis ten podaje, że opodatkowania nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
Ponadto w ustawie VAT znalazła się legalna definicja pojęcia „prezent o małej wartości”. Zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy oznacza to przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia – jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.
W rezultacie należy wskazać, że nieodpłatne przekazanie towarów, których jednostkowa cena nabycia (bez podatku) – określona w momencie przekazywania – nie przekracza 20 zł, nie stanowi dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W tym miejscu warto też zwrócić uwagę, że nie ma znaczenia liczba prezentów przekazywanych w opakowaniu zbiorczym. Jeżeli wartość pojedynczego prezentu nie przekracza 20 zł, to wciąż będziemy mieli do czynienia z czynnością neutralną podatkowo na gruncie podatku VAT.
Należy bowiem zauważyć, że zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy VAT towarem są rzeczy. Natomiast opakowanie zbiorcze jest jedynie opakowaniem ochronnym przeznaczonym do przewozu zawartych w nim materiałów reklamowych. Opakowanie zbiorcze z towarami wewnątrz nie jest zbiorem rzeczy, gdyż pomiędzy pojedynczymi sztukami towaru, zapakowanymi w opakowanie zbiorcze nie ma żadnego istotnego i wyraźnego powiązania funkcjonalnego – nie ma znaczenia konkretna liczba pojedynczych sztuk towarów. Przekazywane w opakowaniu zbiorczym nie będą stanowić też rzeczy złożonej, gdyż poszczególne, pojedyncze sztuki nie są częściami składowymi większej całości.
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 16 marca 2020 roku (nr 0113-KDIPT1-1.4012.19.2020.2.ŻR), przekazanie większej liczby towarów, np. pakowanych po kilkanaście/kilkadziesiąt sztuk (przykładowo w opakowaniach zbiorczych), nie ma znaczenia dla kwalifikacji towarów, które się w takim opakowaniu znajdują jako prezentów o małej wartości. Opakowanie zbiorcze materiałów reklamowych, których cena nabycia/koszt wytworzenia nie przekracza 20 zł, nie jest samodzielnym towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy.
W konsekwencji nie jest więc opodatkowane podatkiem od towarów i usług przekazanie odbiorcom towarów, których jednostkowa cena nabycia (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia – jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazania towaru, nie przekracza 20 zł. Nie jest również opodatkowane przekazanie prezentów, których wartość mieści się w przedziale od 20,01 zł do 100,00 zł, jednak pod warunkiem prowadzenia dodatkowej ewidencji osób obdarowanych.
Spełnienie zatem którejkolwiek z powyżej wskazanych przesłanek pozwala na nieopodatkowanie nieodpłatnych przekazań. Natomiast jeżeli wartość przekazanego towaru przekracza 100,00 zł, podatnik ma obowiązek opodatkować wartość nieodpłatnego świadczenia.
Przekazane prezenty o małej wartości konsumentom a obowiązek stosowania kasy fiskalnej
W sytuacji, gdy dochodzi do świadczenia na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, należy przeanalizować obowiązek zewidencjonowania tego zdarzenia na kasie fiskalnej.
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Również w treści § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących czytamy, że podatnicy, prowadząc ewidencję, wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności, z zastrzeżeniem § 12 (zamiast paragonu fiskalnego podatnicy mogą wystawić fakturę przy użyciu kasy i wydać ją nabywcy).
Zwróćmy zatem uwagę, że oba przepisy odwołują się do sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Pojęcie sprzedaży zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 22 ustawy, zgodnie z którym rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 10 stycznia 2023 roku (nr 0113-KDIPT1-3.4012.670.2022.1.JM), czynność nieodpłatnego przekazanie upominków nie jest zrównana z odpłatną dostawą towarów, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji nie podlega obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
W aktualnym stanie prawnym neutralne podatkowo jest nieodpłatne przekazanie prezentu (towaru), którego wartość netto wynosi maksymalnie 20 zł. Taki upominek nie generuje obowiązku podatkowego w zakresie jego nieodpłatnego przekazania.
Polecamy:
