Przedłużenie umowy do czasu porodu jest obowiązkiem pracodawcy. Pracownica, której umowa dobiega końca, a która jest w ciąży, powinna dostarczyć pracodawcy zaświadczenie od lekarza potwierdzające jej stan. Jednak nie zawsze takowe zaświadczenie obliguje pracodawcę do kontynuowania zatrudnienia do momentu zakończenia ciąży. Zapoznaj się z artykułem, by dowiedzieć się więcej o tej formie przedłużenia umowy.
Przedłużenie umowy do czasu porodu
Przepisy dotyczące przedłużenia umowy do czasu porodu regulowane są przez Kodeks pracy.
W art. 177 § 1-5 Kodeksu pracy zawarto informacje, w jakich sytuacjach pracodawca ma obowiązek przedłużyć umowę pracownicy w ciąży oraz kiedy nie jest on nim objęty.
Ważne! Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę pracownicy będącej w ciąży, a także przebywającej na urlopie macierzyńskim. |
umowa o pracę zawarta na czas określony,
umowa o pracę zawarta na czas wykonania określonej pracy,
umowa zawarta na okres próbny przekraczający 1 miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie 3 miesiąca ciąży (art. 177 § 3 Kodeksu pracy).
Pracodawca ma również obowiązek przedłużyć umowę pracownicy młodocianej, zatrudnionej na czas określony w celu przygotowania zawodowego. Jeśli pracownica przedstawi stosowne zaświadczenie od lekarza, a termin rozwiązania umowy przypadałby po upływie 3 miesiąca ciąży, wówczas jej umowa powinna zostać przedłużona do dnia porodu.
Kiedy pracodawca nie ma obowiązku przedłużyć zatrudnienia?
Pracodawca nie jest zobligowany do przedłużenia zatrudnienia pracownicy w ciąży, która była zatrudniona na:
umowę na okres próbny nieprzekraczający 1 miesiąca,
umowę na czas określony na zastępstwo innego pracownika,
umowę o pracę (za wypowiedzeniem), ale tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy.
Wymienione wyżej formy zatrudnienia pozwalają pracodawcy nie przedłużać umowy bez względu na czas trwania ciąży, a więc nawet po upływie 12 tygodnia ciąży. Pracownica, której umowa kończy się przed upływem 12 tygodnia ciąży, również może spodziewać się, że pracodawca, nie mając takiego obowiązku, nie przedłuży z nią umowy. Dotyczy to:
umowy na czas określony,
umowy na czas wykonania określonej pracy,
umowy na okres próbny powyżej 1 miesiąca.
W przypadku braku możliwości zatrudnienia pracownicy w ciąży na innym stanowisku, wypłacane są jej świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń powinien zostać wliczony do okresu zatrudnienia.
Należy pamiętać, iż powyższe regulacje odnoszą się odpowiednio również do pracownika - ojca, który wychowuje dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.
Umowy o pracę nie trzeba przedłużać również w przypadku, gdy pracownica w ciąży zatrudniona jest na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia lub umowy o dzieło). Umowy te podlegają bowiem regulacjom Kodeksu cywilnego, którego przepisy nie chronią kobiet w ciąży.
Obowiązek przedłużenia zatrudnienia nie ma zastosowania w przypadku zatrudnienia stażystki, która odbywa staż na podstawie skierowania z urzędu pracy. Pracodawca nie musi przedłużać umowy stażystce, nawet jeśli w dniu zakończenia stażu jest ona w ciąży. Do tego rodzaju zatrudnienia nie mają zastosowania przepisy Kodeksu pracy, ponieważ stażystka nie jest w stosunku pracy z pracodawcą.
Jak liczyć termin trzech miesięcy ciąży?
Przepisy Kodeksu pracy nie precyzują, w jaki sposób liczyć termin trzech miesięcy ciąży. Za wykładnię w tej kwestii przyjmuje się wyrok Sądu Najwyższego z 5 grudnia 2002 roku (sygn. akt I PK 33/02, OSNP 2004/12/204). Sąd stwierdził że: "Termin upływu trzeciego miesiąca ciąży (art. 177 § 3 kp) oblicza się w równej miary miesiącach księżycowych (28 dni)". Zdaniem sądu w stosunku do ciąży należy bowiem używać terminologii medycznej, gdzie zaawansowanie ciąży ustala się w miesiącach księżycowych, a każdy miesiąc ma 28 dni kalendarzowych, okres trwania ciąży to 10 miesięcy księżycowych, tj. 280 dni kalendarzowych.
Jaki dokument potwierdza przedłużenie umowy do czasu porodu?
Przedłużenie umowy o pracę na czas określony z powodu ciąży następuje automatycznie i nie ma obowiązku z tego tytułu podejmowania jakichkolwiek działań przez którąkolwiek ze stron. W praktyce pracodawca najczęściej sporządza dla pracownicy pisemną informację, w której zawiera termin przekazania przez nią zaświadczenia o ciąży, termin w jakim umowa powinna wygasnąć oraz zapewnienie o jej przedłużeniu do dnia porodu. Ostatnim dniem pracy w przypadku przedłużenia umowy do czasu porodu jest właśnie data porodu, czyli pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego.
Przedłużenie umowy do czasu porodu a limity umów na czas określony
Przedłużenie umowy do czasu porodu nie powoduje konieczności zawierania aneksu lub podpisywania nowej umowy, a co za tym idzie nie naruszy limitu liczby umów na czas określony zawieranych z pracownicą, nawet w przypadku, gdy kończąca się w trakcie trwania ciąży pracownicy umowa jest trzecią umową, jaką ma zawartą z pracodawcą. Co jednak w przypadku, gdy przedłużenie umowy do czasu porodu spowoduje przekroczenie limitu czasowego, tj. 33 miesięcy zatrudnienia na podstawie umów na czas określony? Otóż nie oznacza to przekształcenia umowy w umowę na czas nieokreślony, a to dlatego, że przedłużenie spowodowane jest zastosowaniem bezwzględnie obowiązującego przepisu Kodeksu pracy, a nie wynikiem działań stron stosunku pracy, szczególnie, że przepis ten uwzględnia przedłużenie umowy, ale tylko do czasu porodu, czyli ostatnim dniem obowiązywania umowy jest dzień porodu.
