Crowdfunding oznacza finansowanie społecznościowe i stanowi alternatywę dla tradycyjnych źródeł pozyskiwania kapitału zewnętrznego. Polega na zdobywaniu środków od wielu drobnych inwestorów poprzez zbiórki publiczne na finansowanie różnego rodzaju projektów. Zbiórki crowdfundingowe są organizowane na specjalnych, tematycznych platformach crowdfundingowych. Finansowanie społecznościowe jest zatem szansą na zdobycie środków na realizację pomysłów biznesowych, naukowych, kulturalnych czy sportowych. Osoby wpłacające środki pieniężne w ramach zbiórki crowdfundingowej robią to dobrowolnie, nie są zobowiązane do przekazania określonych kwot na dany cel ani regularnego wsparcia finansowego danego projektu. Przekazujący środki na zbiórki crowdfundingowe nie oczekują niczego w zamian, jak np. udziałów w ewentualnych przyszłych zyskach ani odsetek od przekazanych środków finansowych. Czy przychody ze zbiórki crowdfundingowej podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Czym jest darowizna?
Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem darowizny. W celu zdefiniowania pojęcia „darowizna” należy odnieść się do Kodeksu cywilnego.
„Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku”.
Czy darowizna podlega opodatkowaniu PIT?
Darowizna majątku przekazywana innej osobie pozostaje opodatkowana u obdarowanego. Darczyńca nie musi płacić żadnego podatku od darowizny.
Darowizna w chwili otrzymania nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli jest objęta ustawą o podatku od spadków i darowizn.
„Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn”.
Przychody ze zbiórki crowdfundingowej a PIT
Crowdfunding spełnia definicję darowizny w rozumieniu art. 888 ust. 1 Kodeksu cywilnego, o ile wspierający nie otrzymuje w zamian za wpłatę żadnego świadczenia wzajemnego. Darowizna nie musi mieć formy umowy pisemnej ani aktu notarialnego – wystarczające jest, aby przyrzeczone świadczenie zostało spełnione, czyli gdy środki zostaną przekazane.
Pieniądze wpłacane przez internautów w ramach zbiórki crowdfundingowej są uznawane za darowiznę podlegającą przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W przypadku otrzymania wpłat w formie darowizny środków pieniężnych pochodzących ze zbiórki crowdfundingowej nie znajdują zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co wynika z zawartego w niej art. 2 ust. 1 pkt 3.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że przy większych kwotach darowizn pochodzących ze zbiórki crowdfundingowej może pojawić się podatek od darowizn. Obowiązek zapłaty i wysokość podatku od darowizny jest uzależniona od tego, kto jest darczyńcą i jaka kwota została przekazana w ramach darowizny. Od I grupy podatkowej bez podatku można przyjąć do 9637 zł, od II grupy podatkowej do 7276 zł, natomiast od III grupy podatkowej do 4092 zł.
Kiedy darowizna jest zwolniona z podatku?
W przypadku zbiórek crowdfundingowych obdarowany i darczyńca zazwyczaj nie są spokrewnieni, a więc należą do III grupy. Podkreślić należy, że na kwotę wolną od podatku składa się suma darowizn od jednej osoby w ciągu ostatnich pięciu lat. W razie cyklicznego wsparcia finansowego w ramach zbiórki crowdfundingowej obdarowany musi zatem pamiętać o obowiązującym limicie. Wiele platform crowdfundingowych umożliwia w celach podatkowych śledzenie limitu wpłat od poszczególnych darczyńców. Po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku obdarowany ma obowiązek nadwyżkę ponad limit zwolnienia zgłosić do urzędu skarbowego i opodatkować. Składa on wówczas deklarację na podatek od spadków i darowizn „Zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych” (SD-3) – odrębnie dla każdej darowizny przekraczającej kwotę wolną w terminie do miesiąca od chwili powstania obowiązku podatkowego, a więc otrzymania przelewu od darczyńcy w ramach zbiórki crowdfundingowej.
Przychody ze zbiórki crowdfundingowej nieobjęte PIT – interpretacja indywidualna
Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 lipca 2021 roku, sygn. 0113-KDWPT.4011.1.2021.3.JR, dotyczyła przychodów ze zbiórki crowdfundingowej jako przychodów nieobjętych PIT.
Wnioskodawcą jest osoba fizyczna posiadająca miejsce stałego zamieszkania na terenie Polski i podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca w 2020 roku przeprowadził zbiórkę funduszy za pośrednictwem internetowej platformy crowdfundingowej w celu pozyskania środków na realizację jego filmu dokumentalnego, który będzie filmem dyplomowym Wnioskodawcy. Zbiórka trwała od 9 listopada do 17 grudnia 2020 roku, platforma crowdfundingowa, po potrąceniu swojej opłaty/prowizji, przekazała zebrane środki na rachunek bankowy Wnioskodawcy 5 stycznia 2021 roku. Wpłaty na zbiórkę pochodziły od 175 osób z całego świata, które przekazały darowizny w wysokości od 1 EUR do 7500 EUR, wpłacający mieli zupełną swobodę w wyborze kwoty, którą chcieli przekazać. Wpłaty pochodziły zarówno od osób fizycznych, jak i osób prawnych. Wpłacający w żaden sposób nie byli spokrewnieni z organizatorem zbiórki.
W opisie zbiórki Wnioskodawca zaznaczył, że każdej z osób, która wesprze cel zbiórki, umożliwione zostanie obejrzenie filmu poprzez przesłanie adresu strony internetowej (linku), gdzie film zostanie opublikowany. Dla osób, które zdecydują się wpłacić większą kwotę na cel zbiórki, Wnioskodawca umożliwi pobranie filmu na lokalny dysk w formie cyfrowej z zastrzeżeniem, iż nie będą mogli wykorzystywać go w żaden komercyjny sposób. Wnioskodawca nie ma możliwości technicznych, by sprawdzić, które spośród osób wspierających zbiórkę faktycznie obejrzały lub pobrały film. Dla najhojniejszych donatorów Wnioskodawca przewidział również możliwość umieszczenia specjalnych podziękowań w napisach końcowych filmu oraz opcję spotkania z twórcami. Jednocześnie Wnioskodawca podkreślił, że nie jest w żaden sposób prawnie zobowiązany do przekazania jakichkolwiek podziękowań czy innych upominków dla wpłacających.
Wnioskodawca potraktował wpłaty od wspierających jako darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku, gdyż Wnioskodawca nie jest zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia zwrotnego na rzecz wpłacających, oraz osoby wpłacające nie oczekują tego od niego. Z uwagi na okres pandemii prawie wszystkie spotkania zostały odwołane. Niektóre z osób wspierających mogą obejrzeć film za pośrednictwem udostępnionego linku, ale Wnioskodawca nie ma wpływu na to, czy faktycznie obejrzą film, ani nie ma technicznej możliwości, by zweryfikować, którzy spośród wspierających to zrobią, w związku z czym nie traktuje tego jako wykonanie świadczenia zwrotnego na rzecz wpłacających.
Wnioskodawca zadał pytanie, czy środki zebrane w ramach organizowanej zbiórki za pośrednictwem internetowej platformy crowdfundingowej K. należy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy zebrane w ramach zbiórki środki finansowe stanowią darowiznę/darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego i podlegają opodatkowaniu zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, a w związku z tym nie stosuje się do nich przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił, że nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zatem dotyczy to również nabycia środków pieniężnych w formie darowizny, co wyklucza możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że w sytuacji otrzymywania przez Wnioskodawcę wpłat środków pieniężnych w formie darowizny nie znajdują zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co wynika wprost z brzmienia przepisu art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.