Likwidacja działalności oznacza zakończenie bytu przedsiębiorstwa, co jednak niekoniecznie musi wiązać się z zakończeniem istnienia składników majątkowych wykorzystywanych w tejże działalności. W niniejszym artykule zastanowimy się, jakie konsekwencje podatkowe wywoła sprzedaż majątku polikwidacyjnego pozostałego po likwidacji działalności gospodarczej.
Likwidacja działalności i sprzedaż majątku polikwidacyjnego
W kontekście samej likwidacji działalności gospodarczej i związanym z tym obowiązku po pierwsze należy wskazać na treść art. 24 ust. 3a ustawy PIT, który podaje, że w razie likwidacji działalności gospodarczej, w tym także prowadzonych w formie spółki niebędącej osobą prawną, sporządza się wykaz składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej.
Wyżej wspomniany wykaz powinien zawierać co najmniej następujące dane: liczbę porządkową, określenie (nazwę) składnika majątku, datę nabycia składnika majątku, kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku oraz kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, wartość początkową, metodę amortyzacji, sumę odpisów amortyzacyjnych oraz wysokość wypłaconych środków pieniężnych należnych wspólnikom z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną na dzień wystąpienia lub likwidacji.
Dalej możemy przeczytać, że zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 ustawy PIT za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się przychody z odpłatnego zbycia składników majątku:
pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, prowadzonych samodzielnie;
otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną.
Jednakże, jak podaje art. 14 ust. 3 pkt 12 ustawy PIT, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku:
pozostałych na dzień likwidacji prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej;
otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną
– jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, spółki niebędącej osobą prawną, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło 6 lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.
Z przedstawionych regulacji płynie zatem wniosek, że przychodami z działalności gospodarczej są również przychody uzyskane ze sprzedaży składników majątku, które zostały z działalności gospodarczej wycofane, w tym z powodu jej likwidacji.
Jeżeli jednak między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności, i dniem ich odpłatnego zbycia upłynęło 6 lat, to przychód ze sprzedaży tych składników majątku nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.
Ustalenie dochodu ze sprzedaży majątku pozostałego po likwidacji działalności
Załóżmy zatem, że po likwidacji działalności gospodarczej podatnik dokonuje sprzedaży majątku we wskazanym 6-letnim okresie. Pojawia się w związku z tym pytanie o sposób ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu.
W myśl art. 24 ust. 3b ustawy PIT dochodem z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. a, jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wydatkami na nabycie zbywanych składników niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w żadnej formie.
W rezultacie dochód z odpłatnego zbycia środka trwałego ustala się przy uwzględnieniu trzech wielkości:
- przychodu z odpłatnego zbycia tego środka trwałego;
- jego wartości początkowej wykazanej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz
- dokonanych od tego środka trwałego odpisów amortyzacyjnych.
Przykład 1.
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą na zasadach podatku liniowego zlikwidowała firmę 30 maja 2020 roku. Po likwidacji pozostał lokal usługowy wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Podatnik sprzedał go 10 lutego 2022 roku. Wartość początkowa środka trwałego to 200 000 zł. Suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych w ramach działalności gospodarczej to 80 000 zł. Lokal został sprzedany za kwotę 220 000 zł. W tym przypadku dochód wynosi 100 000 zł (220 000 - 120 000).
Jeżeli chodzi natomiast o stawkę podatku, to zwróćmy uwagę, że sprzedaż powoduje powstanie przychodu kwalifikowanego do źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Mimo że formalnie działalność gospodarcza została zlikwidowana, to do opodatkowania dochodu znajdzie zastosowanie stawka właściwa dla działalności gospodarczej.
Ustalony w ten sposób dochód należy opodatkować na zasadach stosowanych w trakcie prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej (przy założeniu, że w dniu sprzedaży podatnik nie prowadzi nowej działalności).
Przykład 2.
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą na zasadach podatku liniowego zlikwidowała firmę 30 maja 2020 roku. Po likwidacji pozostał lokal usługowy wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Podatnik sprzedał go 10 lutego 2022 roku. Z uwagi na fakt, że sprzedaż miała miejsce w trakcie 6-letniego okresu opodatkowania, podatnik będzie zobligowany do zapłaty podatku od dochodu. Do opodatkowania należy w tym przypadku zastosować podatek według stawki liniowej.
Warto dodać, że powyższe regulacje dotyczą przypadku odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych po likwidacji. Natomiast skutków podatkowych na gruncie podatku PIT nie wywoła przypadek nieodpłatnego zbycia takich rzeczy, np. w drodze umowy darowizny.
Sprzedaż składników majątku po likwidacji wykorzystywanych na inne potrzeby
Częstym przypadkiem jest sytuacja, w której składniki majątku pozostałe po likwidacji są wykorzystywane na inne potrzeby. Klasycznym przykładem jest prowadzenie najmu prywatnego nieruchomości polikwidacyjnych.
Chociaż przychód uzyskiwany z najmu prywatnego kwalifikowany jest do innego źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT, to jednak w ocenie fiskusa w przypadku sprzedaży nadal będziemy mieli do czynienia z przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Tak też wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji z 4 grudnia 2019 roku (nr 0115-KDIT2-3.4011.471.2019.4.AW), gdzie podano, że z uwagi na fakt sprzedaży nieruchomości przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu likwidacji działalności gospodarczej, po stronie podatnika powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Natomiast bez znaczenia pozostaje okoliczność, że po zaprzestaniu wykorzystywania nieruchomości w działalności gospodarczej była ona wynajmowana w ramach tzw. najmu prywatnego.
Reasumując, sprzedaż składników majątku, mająca miejsce przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu likwidacji działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem po stronie podatnika przychodu z działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu zgodnie ze stosowaną przez nią bezpośrednio przed zakończeniem działalności gospodarczej formą opodatkowania.
