Prawie każda firma ma w swojej ewidencji środków trwałych co najmniej jeden składnik majątku. Przy jego wniesieniu podatnicy mają zwykle problemy, aby określić termin rozpoczęcia amortyzacji środka trwałego. W związku z tym w artykule omówimy, kiedy zaczyna on biec w standardowym przypadku oraz gdy majątek ma zostać poddany wynajmowi.
Kiedy zaczyna biec termin rozpoczęcia amortyzacji środka trwałego?
Każdy majątek wprowadzony do firmy jako środek trwały jest amortyzowany. Przy czym aby dany majątek kwalifikował się jako środek trwały, powinien spełnić warunki opisane w art. 22a ustawy o PIT.
„Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
maszyny, urządzenia i środki transportu,
inne przedmioty
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi”.
Środki trwałe podlegają wprowadzeniu do firmy najpóźniej w miesiącu ich przekazania do użytkowania. W sytuacji gdy środek trwały wprowadzony jest w terminie późniejszym, ma miejsce tzw. ujawnienie środka trwałego.
Zgodnie z art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT:
„Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji [...]”.
W związku z powyższym termin rozpoczęcia amortyzacji środka trwałego następuje od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji środków trwałych.
Przykład 1.
W lipcu pani Janina nabyła maszynę produkcyjną. 15 sierpnia wniosła ją do środków trwałych firmy. Pani Janina będzie amortyzować maszynę za pomocą metody amortyzacji liniowej przez 5 lat. Od którego miesiąca nastąpi pierwszy odpis amortyzacyjny?
Pierwszy odpis amortyzacyjny nastąpi we wrześniu.
Przykład 2.
Pan Wojciech nabył w czerwcu komputer stacjonarny, 10 czerwca wniósł go do środków trwałych firmy. Komputer będzie amortyzować za pomocą metody amortyzacji jednorazowej ze względu na to, że wartość początkowa nie przekracza 10 tys. złotych. Od którego miesiąca nastąpi pierwszy odpis amortyzacyjny?
W związku z tym, że zastosowano amortyzację jednorazową, pierwszy i jedyny (bo całości) odpis amortyzacyjny będzie ujęty w miesiącu przyjęcia środka trwałego – tj. w czerwcu.
Termin rozpoczęcia amortyzacji środka trwałego oddanego w wynajem
W przypadku środka trwałego, który ma zostać oddany w najem, wprowadzenie go do ewidencji środków trwałych następuje co do zasady z chwilą, kiedy stanie się przedmiotem oferty zawarcia umowy najmu. W takiej sytuacji nie ma miejsca faktyczne rozpoczęcie wykorzystywania go w firmie, ale jest to tzw. przekazanie składnika majątku do używania bez faktycznego rozpoczęcia korzystania z niego. Takie przekazanie jest możliwe ze względu na fakt, że oddanie środka trwałego ma na celu umożliwienie przedsiębiorcy, który poddał go w najem, generowanie przychodów albo zabezpieczenie źródła przychodów z najmu.
Mówi o tym m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 czerwca 2018 roku, nr 0113-KDIPT2-1.4011.203.2018.4.MD, w której zgodził się on z podatnikiem stwierdzającym, że:
„W momencie przekazania lokal jest kompletny i zdatny do używania, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok i wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością. Wnioskodawca przekazuje lokal na cele wynajmu jeszcze przed zawarciem umowy najmu; koszt odpisu amortyzacyjnego do momentu znalezienia najemcy będzie kosztem zabezpieczającym źródło przychodów z najmu; tak więc lokal będzie wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej, bowiem będzie stanowił przedmiot oferty zawarcia umowy najmu”.
Termin rozpoczęcia amortyzacji środka trwałego – jak wskazać w systemie wFirma?
W systemie wFirma możliwe jest wprowadzenie zakupu środka trwałego i określenie jego daty wprowadzenia do firmy. W tym celu należy dokonać wprowadzenia faktury zakupu schematem: WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA VAT/ FAKTURA (BEZ VAT), gdzie trzeba wprowadzić dane zgodnie z dokumentem zakupu i wybrać rodzaj wydatku ZAKUP ŚRODKÓW TRWAŁYCH.
Wprowadzając środek trwały, użytkownik określa jego nazwę, wybiera kategorię środka trwałego, a na podstawie wybranego KŚT automatycznie proponowana jest podstawowa stawka amortyzacji metodą liniową. Należy również wskazać datę wprowadzenia środka trwałego do działalności, na podstawie której system określa, kiedy trzeba dokonać odpisu amortyzacyjnego.
Odpisy amortyzacyjne są księgowane automatycznie w KPiR w kolumnie 13. – Pozostałe wydatki jako ostatni wpis w danym okresie rozliczeniowym przy zaznaczeniu opcji AUTOMATYCZNE KSIĘGOWANIE ODPISÓW.
