Co zrobić, gdy przedsiębiorca otrzymał niekorzystną decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, z którą się nie zgadza? Czy ma możliwość odwołania się od niej, czy można wstrzymać w jakiś sposób jej wykonanie? Czy można podjąć mediacje ze stroną postępowania? Przedstawiamy, ugoda w sprawie odwołania do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jako nowy instrument prawny.
Postępowanie przed Prezesem UOKiK jest prowadzone jako postępowanie wyjaśniające, postępowanie antymonopolowe, postępowanie w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone lub postępowanie w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Jeśli postępowanie zostanie zakończone wydaniem decyzji Prezesa UOKiK, to przysługuje odwołanie od niej do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w terminie miesiąca od dnia jej doręczenia.
Formalne wymagania odwołania
Przedsiębiorca powinien wiedzieć, że odwołanie od decyzji Prezesa UOKiK wnosi się za jego pośrednictwem do w/w Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Przepisy nakazują, aby takie odwołanie spełniało wymagania formalne, czyli zawierało wszystkie elementy niezbędne dla pisma procesowego oraz zawierało oznaczenie zaskarżonej decyzji, przytoczenie zarzutów, treściwe ich uzasadnienie, wskazanie dowodów. Odwołanie powinno zawierać także żądanie strony czy to o uchylenie, czy o zmianę decyzji w całości lub w części.
Uprawomocnienie decyzji
Decyzja staje się wykonalna dopiero po jej uprawomocnieniu, a więc po upływie terminu na wniesienie odwołania, a w przypadku zaskarżenia decyzji - po prawomocnym oddaleniu odwołania. Ponadto, przedsiębiorca może złożyć odwołanie od decyzji, natomiast Prezes UOKIK może nadać rygor natychmiastowej wykonalności decyzji w całości lub w części, jeżeli wymaga tego ochrona konkurencji lub ważny interes konsumentów. Tym sposobem obowiązki nałożone w decyzji na przedsiębiorcę stają się natychmiast wykonalne. Dla wielu przedsiębiorców może to być trudna sytuacja z przyczyn ekonomiczno-finansowych lub z uwagi na wizerunek firmy. W takich okolicznościach przedsiębiorca może wnieść do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wraz z odwołaniem wniosek o wstrzymanie wykonanie decyzji do czasu rozstrzygnięcia sprawy.
W praktyce wskazuje się, że rygor natychmiastowej wykonalności Prezes powinien nadawać w szczególnych okolicznościach, czyli np. gdy niewykonanie niezwłoczne decyzji spowodować może nieodwracalne lub trudno odwracalne negatywne skutki dla konkurencji lub interesów konsumentów.
Ugoda w sprawie odwołania do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Nowe przepisy, nowe możliwości
Interesujące rozwiązanie przewidują nowe przepisy, które obowiązują od 1 stycznia 2020 r. Art. 47930a dodany przez art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. (Dz.U.2019.1495) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2020.
Zgodnie z art. 47930a. kpc, w sprawach odwołań od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, strony mogą zawrzeć ugodę w przedmiocie przyjęcia ustaleń co do sposobu jej załatwienia tzw. ugoda w sprawie odwołania do sądu ochrony konkurencji i konsumentów.
Przedsiębiorca musi wiedzieć, że ugoda w sprawie odwołania jest szczególną instytucją przewidzianą w przepisach prawa, w tym kodeksie postępowania cywilnego, albowiem niezwiązanym z ugodą w sprawach stricte cywilnych i nie będą do niej stosowane przepisy typowe o ugodach i mediacji.
Zakłada się, że ugoda ma być swego rodzaju możliwością w stosunku do wyroku, formą zakończenia sprawy, która w wyniku odwołania przedsiębiorcy trafiłaby do sądu. Jak należy zauważyć strony mają szerszy katalog możliwych rozstrzygnięć niż przed samym sądem. Tytułem przykładu należy tutaj wskazać, choćby możliwość cofnięcia odwołania przez skarżącego.
Negocjacje
Rozpoczęcie negocjacji między stronami sporu sądowego i chęć podjęcia impulsu do zawarcia ugody poza sądem ma charakter dobrowolny. Należy mieć na uwadze, że przedmiotem ugody zawsze musi być tylko takie rozstrzygniecie, które odpowiada prawu.
Ugoda w sprawie odwołania do sądu ochrony konkurencji i konsumentów powinna zawierać:
- czas i miejsce jej sporządzenia;
- imię i nazwisko (nazwę) lub oznaczenie stron, a także ich adresy;
- dokonane przez strony ustalenia co do sposobu załatwienia sprawy;
- podpisy stron.
Zgodnie z dodanym przepisem - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów obligatoryjnie zawiesza postępowanie, na zgodny wniosek stron zamierzających zawrzeć ugodę w sprawie odwołania do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, na okres do trzech miesięcy. Jeśli w tym okresie strony nie zdążą dojść do porozumienia, to wówczas na zgodny wniosek stron (lub z innych ważnych powodów) okres zawieszenia może zostać przedłużony. Warunek jest taki, że okoliczności podnoszone przez strony przy wydłużeniu tego terminu musza zmierzać do wykazania, że wszystko ma sprzyjać załatwieniu sprawy w drodze ugody w sprawie odwołania do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Ugoda
W przypadku bezskutecznego upływu terminu, który został przeznaczony do zawarcia ugody Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów powinien wdać postanowienie o podjęciu postępowania z urzędu. Przed wyznaczonym terminem, sąd ma możliwość, aby wydać takie postanowienie, ale tylko w dwóch przypadkach tzn., gdy sama strona chce zwrócić się do sądu o podjęcie postępowania oraz w sytuacji, w której strony podpiszą ugodę.
Podpisana ugoda wymaga zatwierdzenia przez sąd. Na podstawie zatwierdzonej ugody w sprawie odwołania do sądu ochrony konkurencji i konsumentów Prezes Urzędu uchyla lub zmienia zaskarżoną decyzję albo wykonuje lub podejmuje inną czynność stosownie do okoliczności sprawy w zakresie swojej właściwości i kompetencji.
Sąd może nie zatwierdzić zawartej ugody w sytuacji, w której jest ona sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności. Ostatecznie zawarcie ugody, a następnie jej zatwierdzenie przez sąd powoduje, że Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów umarza postępowanie w zakresie objętym ugodą. Decyzja taka ma skutek w zakresie kosztów postępowania, ponieważ koszty postępowania, w którym zatwierdzono ugodę w sprawie odwołania do sądu ochrony konkurencji i konsumentów, znosi się wzajemnie, jeżeli strony nie postanowiły inaczej. Wzajemne zniesienie kosztów oznacza, że strony pozostają przy kosztach poniesionych w związku ze swym udziałem w sprawie.
Podstawa prawna:
art. 47930a ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U.2019.1460 t.j.);
art.81 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U.2019.369 t.j.).
