Subwencje finansowe otrzymane przez przedsiębiorców z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) to pożyczki udzielone w ramach pomocy związanej z pandemią COVID-19, które mogą być umorzone w całości lub w części. Subwencję z PFR należy odpowiednio wykazać w księgach rachunkowych. Sposób ujęcia subwencji w księgach jest zależny od tego, czy została ona umorzona, czy będzie spłacana. Przeczytaj i sprawdź, jak wygląda umorzenie i spłata subwencji PFR w księgach rachunkowych!
Otrzymanie subwencji – jak wykazać w księgach rachunkowych?
Wsparcie finansowe otrzymywane przez przedsiębiorców w ramach Tarczy Finansowej, której celem było zapewnienie przedsiębiorcom płynności i stabilności finansowej w okresie utrudnień w gospodarce wynikających z pandemii COVID-19, określane jest jako subwencja finansowa. Subwencja co do zasady podlega zwrotowi, przy czym w określonych przypadkach może zostać umorzona w części lub w całości. Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Finansów z dnia 18 maja 2020 roku dla celów podatku dochodowego pomoc finansowa z PFR traktowana jest jak pożyczka. Wypłata środków pieniężnych przez Polski Fundusz Rozwoju jest dla przedsiębiorcy neutralna podatkowo.
Z punktu widzenia ustawy o rachunkowości otrzymana przez przedsiębiorstwo subwencja finansowa z Polskiego Funduszu Rozwoju spełnia definicję zobowiązań. Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 20 ustawy o rachunkowości przez zobowiązania rozumie się wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. Otrzymanie subwencji w PFR należy zatem wykazać w księgach rachunkowych na koncie przeznaczonym do ewidencjonowania zobowiązań z tytułu otrzymanych pożyczek, jako zobowiązanie wobec Polskiego Funduszu Rozwoju w kwocie wymagającej zapłaty. Datą operacji gospodarczej jest data wpływu środków pieniężnych na konto bankowe.
Księgowanie wpływu na rachunek bankowy środków pieniężnych z tytułu otrzymanej subwencji z PFR może wyglądać następująco:
Wn konto 130 „Rachunek bieżący”,
Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: „Rozrachunki z tytułu otrzymanej subwencji z PFR”).
Kiedy przedsiębiorcy przysługuje umorzenie subwencji z PFR?
W 2021 roku zostały umorzone w części lub w całości pierwsze subwencje finansowe udzielone z Polskiego Funduszu Rozwoju. Zgodnie z regulaminem rozliczenie subwencji z PFR następuje po 12 miesiącach od dnia przyznania subwencji finansowej. Oświadczenie o rozliczeniu subwencji składane jest nie wcześniej niż pierwszego dnia po upływie 12 miesięcy liczonych od dnia wypłaty subwencji finansowej oraz nie później niż w terminie 10 dni roboczych od upływu 12 miesięcy liczonych od dnia wypłaty subwencji finansowej.
Jeżeli natomiast działalność jest kontynuowana nieprzerwanie przez okres 12 miesięcy od momentu udzielenia subwencji, część subwencji zostaje umorzona, a wartość umorzenia uzależniona jest od utrzymanego zatrudnienia w przedsiębiorstwie. Utrzymanie w ciągu 12 miesięcy średniej liczby pracowników z wyłączeniem właściciela na poziomie co najmniej 100% w stosunku do zatrudnienia z ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego przed dniem złożenia wniosku o subwencję gwarantuje przedsiębiorcy umorzenie 75% wartości otrzymanej subwencji. W razie redukcji zatrudnienia, umorzenie jest odpowiednio niższe.
W wyjątkowych przypadkach, a mianowicie dla mikrofirm, których przychody spadły o więcej niż 75%, możliwa jest zmiana warunków umorzenia zwrotu subwencji, każdy taki przypadek rozpatrywany jest indywidualnie przez PFR.
Kiedy i w jaki sposób należy ująć w księgach rachunkowych umorzoną subwencję?
Umorzenie części lub całości subwencji jest zdarzeniem gospodarczym, które należy ująć w księgach rachunkowych. Umorzenie subwencji będącej pożyczką powoduje zmniejszenie zobowiązania z tytułu otrzymanej pożyczki o umorzoną kwotę subwencji w korespondencji z pozostałymi przychodami operacyjnymi w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości. Pozostałe przychody operacyjne to przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki.
Umorzenie subwencji finansowej z PFR powinno zostać ujęte w księgach rachunkowych roku, w którym ono nastąpiło. Wykazujemy je na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego PK (polecenie księgowania) w dacie dokonania tej operacji gospodarczej, zgodnie z warunkami udzielenia tego finansowania.
Księgowanie umorzonej wartości subwencji z PFR może wyglądać następująco:
Wn konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: „Rozrachunki z tytułu otrzymanej subwencji z PFR”),
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.
Umorzenie i spłata subwencji PFR a opodatkowanie PIT
Początkowo planowano, aby wartość umorzonych subwencji podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W związku z wydłużającym się stanem zagrożenia epidemicznego i obostrzeniami ustawodawcy zdecydowali o zaniechaniu poboru podatku od umorzonych subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju. Brak obowiązku zapłaty podatku od umorzonej subwencji jest dodatkowym wsparciem dla przedsiębiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji w związku z pandemią COVID-19.
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 16 lipca 2021 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju zaniechano poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych przez beneficjentów wsparcia, począwszy od 1 czerwca 2021 roku do 31 grudnia 2022 roku.
Spłata subwencji finansowej PFR w księgach rachunkowych
Kwota subwencji finansowej podlegająca zwrotowi jest spłacana w nie więcej niż 24 równych miesięcznych ratach, rozpoczynając od 13 miesiąca kalendarzowego, licząc od pierwszego pełnego miesiąca kalendarzowego po dniu udzielenia subwencji finansowej. Przedsiębiorca może dokonać wcześniejszej spłaty subwencji finansowej, o ile spełni obowiązki wskazane w umowie subwencji.
Spłatę subwencji należy ująć w księgach rachunkowych na koncie przeznaczonym do ewidencjonowania zobowiązań z tytułu otrzymanych pożyczek – jako spłata zobowiązania wobec Polskiego Funduszu Rozwoju w kwocie zapłaty. Datą operacji gospodarczej jest data przelewu środków pieniężnych z konta bankowego.
Księgowanie spłaty kolejnych rat związanych ze zwrotem subwencji z PFR może wyglądać następująco:
Wn konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: „Rozrachunki z tytułu otrzymanej subwencji z PFR”),
Ma konto 130 „Rachunek bieżący”.
