Wielu przedsiębiorców decyduje się na sfinansowanie zakupu środków trwałych kredytem. W takiej sytuacji po stronie osób prowadzących działalność pojawia się pytanie, w jaki sposób prowizja bankowa wpływa na wartość początkową środka trwałego. Sprawdźmy, czy wartość początkowa środka trwałego może być zwiększona przez prowizje bankową oraz czy może ona stanowić koszt podatkowy.
Prowizja bankowa jako koszt podatkowy
Do kosztów podatkowych przedsiębiorcy mogą zaliczyć wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT) poza wydatkami wymienionymi w art. 23 ustawy o PIT.
W celu zaliczenia prowizji bankowej do kosztów konieczne jest określenie, czy poniesione opłaty bankowe związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jeśli prowizja bankowa dotyczy transakcji związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą, np. przelew do ZUS-u, US czy też dla kontrahenta, wydatek taki co do zasady może zostać zaliczony do kosztów firmowych, ponieważ jest związany z zabezpieczeniem źródła przychodów.
W przypadku zaciągnięcia kredytu na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jest do niego doliczana prowizja za uruchomienie oraz odsetki od kredytu. Jeśli kredyt finansuje działalność firmy, to odsetki mogą zostać zaliczone do kosztów firmowych. W przypadku odsetek bankowych ważne jest, kiedy zostały one opłacone, a nie jakiego okresu dotyczą. Do kosztów nie zalicza się część kapitałowa spłacanego kredytu.
Co do zasady odsetki zalicza się do kosztów na podstawie dowodu wewnętrznego. Jeśli kredyt przeznaczony będzie na zakup środka trwałego, do momentu zaliczenia go do majątku firmowego odsetki zwiększają wartość środka trwałego, po tym okresie odsetki na podstawie dowodu wewnętrznego zalicza się do kosztów.
Środek trwały - definicja
W celu prawidłowego dokonania wyliczeń podatkowych konieczne jest poprawne zakwalifikowanie poniesionych wydatków - bezpośrednio do kosztów lub też uznanie za składnik majątku i poddanie amortyzacji. W celu uznania składnika majątku za środek trwały musi on spełniać łącznie następujące warunki:
-
być nabytym lub wytworzonym we własnym zakresie,
-
być kompletnym i zdatnym do użytku w momencie przyjęcia do użytkowania,
-
stanowić własność lub współwłasność podatnika,
-
przewidywany okres jego użytkowania w firmie jest dłuższy niż rok,
-
będzie wykorzystywany w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub oddany do użytkowania na podstawie umowy leasingu, dzierżawy lub najmu.
Dodatkowo wartość początkowa środka trwałego powinna być wyższa niż 3500 zł (netto w przypadku podatników zwolnionych z VAT oraz brutto w przypadku podatników zwolnionych z VAT).
Jeśli zakup spełnia warunki uznania za środek trwały, jednak jego wartość nie przekracza 3500 zł, to wydatek może zostać zaliczony bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.
Środki spełniające warunki uznania za środki trwałe podlegają wpisowi do ewidencji środków trwałych oraz amortyzacji zgodnie z wykazem stawek amortyzacyjnych zawartym w załączniku numer 1 do ustawy o PIT w zależności od KŚT.
Środek trwały
Wartość początkowa środka trwałego - zasady ogólne
Wartość początkowa środka trwałego nabytego w drodze zakupu stanowi jest ceną zakupu powiększoną o wydatki poniesione w związku z jego nabyciem do dnia przyjęcia środka trwałego do użytkowania (...) w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku - art. 22g ust. 3 ustawy o PIT.
W przypadku czynnych podatników VAT wartość początkowa co do zasady zwiększa się wyłącznie o kwotę netto. Natomiast podatek VAT można odliczać na bieżąco.
W przypadku podatników zwolnionych z VAT wartość początkowa zwiększa się o kwotę brutto.
Przykład 1.
Pan Jeremi prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. 1 sierpnia zakupił środek trwały za kwotę 7000 zł brutto (5691,06 zł netto, 1308,94 zł VAT 23%), zakup został sfinansowany z kredytu. Środek trwały wprowadzony został do działalności 15 sierpnia. Do tego czasu poniesione zostały dodatkowo koszty montażu środka trwałego na kwotę 100 zł netto. Po stronie pana Jeremiego pojawiło się pytanie: czy koszty konserwacji zwiększą wartość środka trwałego oraz czy możliwe jest odliczenie podatku VAT z faktury?
Wartość konserwacji dokonanej przed przyjęciem środka trwałego do działalności zwiększy wartość początkową środka trwałego. Do ewidencji środków trwałych należy wprowadzić środek trwały o wartości początkowej 5791,06 zł. Dodatkowo w sierpniu można odliczyć podatek VAT z faktury za konserwację.
Odpisy amortyzacyjne będą zaliczane do kosztów od miesiąca następującego po przyjęciu środka trwałego do użytkowania. Wyjątek stanowi amortyzacja jednorazowa gdzie całość środka trwałego ujmowana jest w kosztach w miesiącu przyjęcia środka trwałego do użytkowania.
Przykład 2.
Pan Eugeniusz jest podatnikiem zwolnionym z VAT, 1 września zakupił środek trwały za kwotę 25 000 zł brutto (20 325,20 zł netto, 4674,80 zł VAT 23%), zakup został sfinansowany z kredytu. Środek trwały wprowadzony został do działalności 25 września, do tego czasu zostały poniesione wydatki ubezpieczenia w drodze środka trwałego na kwotę 350 zł brutto. Po stronie pana Eugeniusza pojawiło się pytanie: czy koszty ubezpieczenia w drodze zwiększą wartość początkową środka trwałego?
Wartość konserwacji dokonanej przed przyjęciem środka trwałego do działalności zwiększy wartość początkową środka trwałego. Do ewidencji środków trwałych należy wprowadzić środek trwały o wartości początkowej 25 350 zł.
Odpisy amortyzacyjne będą zaliczane do kosztów od miesiąca następującego po przyjęciu środka trwałego do użytkowania. Wyjątek stanowi amortyzacja jednorazowa, gdzie całość środka trwałego zostanie ujęta w kosztach w miesiącu przyjęcia środka trwałego do użytkowania.
Zakup sfinansowany kredytem - prowizja bankowa a wartość początkowa środka trwałego
W przypadku gdy zakup sfinansowany był kredytem, w celu ustalenia wartości początkowej należy cenę nabycia powiększyć o wydatki wymienione w art. 22 g ust. 3 ustawy o PIT poniesione do dnia przyjęcia środka trwałego do użytkowania. Prowizja bankowa związana z zakupem środka trwałego na kredyt również zwiększa jego wartość początkową. Ustalona w ten sposób wartość stanowi podstawę do ustalenia wartości odpisów amortyzacyjnych.
Przykład 3.
Pan Janusz jest czynnym podatnikiem VAT, 1 lipca zakupił środek trwały za kwotę 12 300 zł brutto (10 000 zł netto, 2300 zł VAT 23%), zakup został sfinansowany z kredytu. Środek trwały wprowadzony został do działalności 1 września, do tego czasu konieczne było spłacenie 2 rat kredytowych po 600 zł, w tym 50 zł - część odsetkowa oraz dodatkowo 10 zł prowizji bankowej. Po stronie pana Janusza pojawiło się pytanie: czy część odsetkowa raty i prowizja zwiększą wartość początkową środka trwałego?
Tak, wartość odsetkowa raty w wysokości 100 zł (2*50 zł) oraz prowizja bankowa 10 zł zwiększają wartość początkową środka trwałego.
Do ewidencji 1 września powinien zostać przyjęty środek trwały o wartości 10 110 zł. Podatek VAT może zostać odliczony w lipcu.
Przykład 4.
Pan Emil jest podatnikiem zwolnionym z VAT, 1 lipca zakupił środek trwały za kwotę 15 000 zł brutto (12 195,12 zł netto, 2804,88 zł VAT), zakup sfinansował z kredytu. Środek trwały wprowadzony został do działalności 1 września, do tego czasu konieczne było spłacenie 2 rat kredytowych po 500 zł, w tym 30 zł - część odsetkowa oraz dodatkowo 15 zł prowizji bankowej. Po stronie pana Emila pojawiło się pytanie: czy wartość początkowa środka trwałego może być zwiększona przez część odsetkową raty oraz prowizję?
Tak, wartość odsetkowa raty w wysokości 60 zł (2*30 zł) oraz prowizja bankowa 15 zł zwiększają wartość początkową środka trwałego.
Do ewidencji 1 września powinien zostać przyjęty środek trwały o wartości 15 075 zł.
Amortyzacja środka trwałego
Wartość zakupionych środków trwałych podlega amortyzacji w oparciu o jej wybraną metodę (amortyzacja liniowa lub degresywna) i stawkę amortyzacyjną. Wykaz stawek amortyzacyjnych zawarty został w załączniku nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Poprzez odpisy amortyzacyjne wartość środka trwałego zaliczana jest do kosztów. Nie ma dowolności w wyborze stawki amortyzacji, dla każdej kategorii środka jest ona ściśle określona we wspomnianym załączniku w zależności od KŚT.
Prowizja bankowa środka trwałego w systemie wFirma.pl
W celu zaksięgowania w systemie wFirma.pl zakupu środka trwałego należy przejść do zakładki WYDATKI >> DODAJ WYDATEK >> FAKTURA VAT >> ZAKUP ŚRODKÓW TRWAŁYCH.
Wartość z faktury należy wpisać w zakładce STAWKI. Natomiast wydatki zwiększające wartość początkową środka trwałego należy wprowadzić w polu WART. POCZĄTKOWA + np. będą to prowizje bankowe. Zapisany środek trwały zostanie ujęty w ewidencji środków trwałych oraz będzie podlegać amortyzacji.
W przypadku gdy czynnemu podatnikowi podatku VAT od wydatków zwiększających wartość początkową środka trwałego przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT, należy tę kwotę wykazać w rejestrze VAT zakupów, w tym celu należy przejść do zakładki EWIDENCJE >> REJESTRY VAT >> REJESTR ZAKUPÓW VAT >> DODAJ WPIS, w wygenerowanym oknie należy uzupełnić dane zgodnie ze stanem na fakturze, dodatkowo w zakładce ZAAWANSOWANE należy zaznaczyć pole ŚRODEK TRWAŁY.
Podatek VAT zostanie ujęty w rejestrze VAT zakupów. Natomiast wartość środka trwałego będzie zaliczana do kosztów firmy w ramach odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przyjętą stawką i metodą amortyzacyjną.
Reasumując, prowizja bankowa oraz inne koszty związane z kredytem firmowym na zakup środka trwałego, zwiększają wartość początkową środka trwałego do momentu jego przyjęcia do użytkowania w firmie. Po tym okresie prowizja bankowa zaliczana powinna być bezpośrednio do kosztów firmy.
