Zgodnie z nowelizacją ustawy matkom dzieci urodzonych od początku 2013 r. przysługuje 20-tygodniowy urlop macierzyński. Przepisy prawa nie określają jednoznacznie jakie dokumenty pracownica powinna przedstawić, na podstawie których zostanie jej udzielony podstawowy urlop macierzyński. Biorąc pod uwagę wymogi stosowane przy udzielaniu zasiłku macierzyńskiego, dowodem stanowiącym o zaistniałej sytuacji jest skrócony odpis aktu urodzenia dziecka.
Uzyskanie ww. urlopu przez zainteresowaną zostaje udzielone jedynie poprzez przedstawienie pracodawcy metryki urodzenia dziecka, nie ma potrzeby składać osobnego wniosku.
Pracownica ma prawo wykorzystać do 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przed przewidywanym terminem porodu. Jest to jedynie przywilej, z którego młoda mama może skorzystać albo nie, a wybór należy do niej. W tym celu niezbędny jest wniosek, do którego obowiązkowo należy dołączyć odpowiednie zaświadczenie lekarskie określające przewidywaną datę porodu (art. 53 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Z uwagi na brak regulacji w tej kwestii, przyjmuje się, że wniosek może zostać złożony w każdym czasie.
Z 20-tygodniowego urlopu nie można zrezygnować, jednak istnieje możliwość powrotu mamy do pracy po 14 tygodniach, pod warunkiem, że przez pozostałe 6 tygodni dziecko zostanie pod opieką ojca. W przypadku chęci przerwania przez pracownicę dodatkowego urlopu macierzyńskiego, musi przedłożyć nie później niż 7 dni przed datą rozpoczęcia pracy, pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z urlopu. Do wniosku należy załączyć zaświadczenie od pracodawcy zatrudniającego ojca wychowującego dziecko, zawierające termin przydzielenia urlopu, który przypada bezpośrednio po terminie rezygnacji z urlopu macierzyńskiego przez pracownicę.
Do uzyskania urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, zainteresowany powinien udowodnić w szczególności:
- fakt przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub przyjęcia dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza,
- wiek dziecka.
