Do budynku, który nie został jeszcze przyjęty do użytkowania, jednostka może kupić meble wbudowane lub wolnostojące. Wyjaśniamy, w jaki sposób należy zewidencjonować zakup mebli w księgach rachunkowych.
Zakup mebli w księgach rachunkowych - meble wbudowane na stałe w konstrukcję budynku nieprzyjętego do używania
W objaśnieniach do grupy 1 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) „Budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego” wskazano, że do wyposażenia budynku zalicza się wszystkie instalacje wbudowane w konstrukcje budynku na stałe, przykładowo instalacje sanitarne, elektryczne, sygnalizacyjne, komputerowe, telekomunikacyjne, przeciwpożarowe oraz normalne wyposażenie budynku, takie jak wbudowane meble. Oznacza to, że wydatki poniesione na zakup mebli wbudowanych na stałe w konstrukcję budynku zwiększają wartość początkową tego budynku stanowiącego środek trwały jednostki. Wydatki ponoszone na zakup lub wytworzenie środka trwałego przed przyjęciem środka trwałego do użytkowania, które będą wliczone do wartości początkowej środka trwałego, ujmuje się w księgach rachunkowych na koncie 080 „Środki trwałe w budowie”. Następnie w momencie przyjęcia do używania środka trwałego wszelkie wydatki zewidencjonowane uprzednio na koncie 080 „Środki trwałe w budowie” przenosi się na konto 010 „Środki trwałe”. Jeżeli zatem meble wbudowane na stałe w konstrukcję budynku zakupione zostały do budynku nieprzyjętego jeszcze do używania, to do momentu przyjęcia budynku do używania wydatki te ewidencjonowane są przy zastosowaniu konta 080 „Środki trwałe w budowie”.
Przykład 1.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością korzystająca ze zwolnienia z VAT dokonała zakupu mebli wbudowanych na stałe w konstrukcję budynku, który nie został jeszcze przyjęty do użytkowania. Otrzymała fakturę na kwotę 15 000 zł.
Zakup mebli wbudowanych na stałe ewidencjonowany jest w księgach rachunkowych na podstawie faktury otrzymanej od kontrahenta w następujący sposób:
- Wn konto 080 „Środki trwałe w budowie”,
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu” lub konto 240 „Pozostałe rozrachunki”.
Zakup mebli w księgach rachunkowych - meble wolnostojące w budynku nieprzyjętym do używania
Zgodnie z przytoczonymi powyżej objaśnieniami grupy 1 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) „Budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego” mebli wolnostojących w przeciwieństwie do tych wbudowanych na stałe w konstrukcję budynku nie zalicza się do wyposażenia budynku. W konsekwencji oznacza to, że wydatki poniesione na zakup mebli wolnostojących do budynku nieprzyjętego jeszcze do używania, nie zwiększają wartości początkowej tego budynku.
Meble wolnostojące stanowią wyposażenie poszczególnych pomieszczeń budynku i w zależności od tego, czy spełniają definicję środków trwałych oraz od ewentualnych uproszczeń przyjętych przez jednostkę w zasadach (polityce) rachunkowości, mogą stanowić środki trwałe w jednostce oraz podlegać amortyzacji albo w ramach uproszczeń zawartych w zasadach rachunkowości ich wartość może być odnoszona bezpośrednio w koszty. Szczegółowe zasady ustalania i stosowania uproszczeń przez jednostki prowadzące księgi rachunkowe w zakresie ewidencjonowania w księgach zakupu niskocennych składników majątku omówione zostały w artykule LINK DO ARTYKUŁU „Ewidencja wyposażenia w księgach rachunkowych”.
Jeżeli meble wolnostojące zakupione do budynku nieprzyjętego do użytkowania spełniają definicję środków trwałych zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, to co do zasady są wprowadzane do ewidencji środków trwałych jednostki i podlegają amortyzacji.
Przy czym meble wolnostojące mogą podlegać amortyzacji jako pojedyncze lub zbiorcze obiekty inwentarzowe (zestawy mebli).
W pkt 5.5 Krajowego Standardu Rachunkowości (KSR) nr 11 „Środki trwałe” wskazano, że obiekt inwentarzowy może stanowić:
- pojedynczy obiekt inwentarzowy, jakim jest indywidualny środek trwały;
- zbiorczy obiekt inwentarzowy, w skład którego wchodzą co najmniej dwa środki trwałe; każdy z nich mógłby stanowić pojedynczy obiekt, ale ich połączenie jest uzasadnione względami wyjaśnionymi w pkt 5.8.
W pkt 5.8 KSR nr 11 wskazano natomiast, że zbiorczy obiekt inwentarzowy mogą tworzyć:
- obiekty zespolone funkcjonalnie, w skład których mogą wchodzić środki trwałe różne co do rodzaju, ale pełniące swą funkcję łącznie;
- obiekty zespolone rodzajowo, w których skład wchodzą środki trwałe identyczne lub podobne co do rodzaju (np. liczniki energii elektrycznej, meble, latarnie, wiaty komunikacyjne, pojemniki na śmieci).
Jednostka dokonująca zakupu mebli wolnostojących do budynku nieprzyjętego jeszcze do użytkowania może w pierwszej kolejności ewidencjonować wydatki na zakup mebli wolnostojących na koncie 08 „Środki trwałe w budowie”, a następnie po przyjęciu samego budynku oraz mebli do użytkowania wydatki na zakup mebli wolnostojących kwalifikowanych jako środki trwałe zgromadzone na koncie 080 „Środki trwałe w budowie” jednostka wprowadza meble do ewidencji środków trwałych oraz ewidencjonuje na koncie 01 „Środki trwałe” na podstawie dowodu OT zapisem:
- Wn konto 010 „Środki trwałe”,
- Ma konto 080 „Środki trwałe w budowie”.
Następnie meble są amortyzowane.
Jeżeli natomiast meble wolnostojące zakupione do budynku nieprzyjętego do użytkowania zgodnie z przyjętymi przez jednostkę uproszczeniami zapisanymi w polityce rachunkowości zostały zakwalifikowane jako niskocenne składniki majątku, to postępujemy w sposób opisany w polityce rachunkowości.
