W toku prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorcy nierzadko otrzymują zaliczki lub dokonują wpłat zaliczek na rzecz kontrahenta zagranicznego. Zróżnicowane sytuacje jakie mogą wystąpić powodują mnogość problemów pojawiających się w kwestii rozliczenia podatkowego zaliczek. Poniżej przedstawiono najczęstsze problemy występujące przy otrzymaniu lub zapłaceniu zaliczki w walucie obcej.
Otrzymanie zaliczki a podatek dochodowy
Przedsiębiorca który otrzyma zaliczkę na poczet przyszłej usługi nie wykazuje danej zaliczki jako przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych zwanym dalej PDOF bowiem ustawodawca określił, iż do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.
Otrzymanie zaliczki na 100% zamówienia
W przypadku otrzymania wartości zaliczki opiewającej na 100% należności problem pojawia się z ustaleniem powstania obowiązku podatkowego, ponieważ jeżeli zapłata ma charakter definitywny nie stanowi wówczas zaliczki a zapłatę należności (przy czym zapłata nie może nastąpić na poczet przyszłych usług).
Wartym odnotowania jest, że w przypadku wystawienia faktury zaliczkowej na 100% należności dobrze jest dołączyć do niej dokument faktycznego wydania towarów i według niego określić powstanie obowiązku podatkowego w PDOF. Wówczas przychód wyrażony w walucie obcej należy przeliczyć według średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego (wydania towaru).
Wpłata 100% zaliczki
W sytuacji odwrotnej gdyby przedsiębiorca dokonał zapłaty zaliczki 100% wyrażonej w walucie obcej, a następnie otrzymałby fakturę zaliczkową opiewającą na zapłaconą 100% wartości zobowiązania to podstawą ujęcia takiego wydatku w PKPiR stanowi dana faktura, jednakże ujęcie tego wydatku w kosztach podatkowych nastąpi w momencie faktycznego otrzymania danego zamówienia, czyli moment dostawy zamówienia dokonanego przez naszego kontrahenta (dostawy towaru lub wykonania usługi).
Przykładowo jeżeli w lutym 2017 r. dokonano dostawy towaru lub wykonanie usługi a zapłatę zaliczki i otrzymanie faktury zaliczkowej miało miejsce w styczniu 2017 r. przedsiębiorca może dany zakup ująć w kosztach za ten miesiąc na podstawie wystawionej w styczniu 2017 r. faktury zaliczkowej obejmującej 100% należności. Wówczas przeliczenia danej faktury należy dokonać z dnia poprzedzającego dzień poniesienia kosztu czyli dnia poprzedzającego dzień wydania towaru lub wykonania usługi.
Zaliczka w walucie obcej i wykonanie dostawy w tym samym miesiącu na gruncie VAT
Kolejnym przykładem występującym w praktyce gospodarczej będzie otrzymanie zaliczki i dokonanie dostawy w tym samym miesiącu. W tej sytuacji wystarczy wystawienie jednej faktury dokumentującej dokonanie dostawy. Z treści tej faktury powinna natomiast wynikać zarówno data dokonania dostawy, jak i data otrzymania zaliczki. Ponadto należy pamiętać, iż wystawiając fakturę dokumentującą jednocześnie otrzymanie zaliczki i dokonanie dostawy należy wziąć pod uwagę dwa momenty powstania obowiązku podatkowego w wartości:
podstawy opodatkowania dotyczącej zaliczki i wykazanie podatku VAT w tej części w oparciu o kurs z dnia poprzedzającego otrzymanie zaliczki,
podstawy opodatkowania dotyczącej pozostałej do zapłaty części i wykazanie podatku VAT w oparciu o kurs z dnia poprzedzającego dokonanie dostawy.
Potwierdzeniem powyższego jest stanowisko zawarte w interpretacji indywidualnej z 15 lipca 2014r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu o sygn. ILPP4/443-154/14-6/BA.
Otrzymana zaliczka w walucie obcej a podatek VAT
Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Tym samym w myśl art. 31a ust. 1 ustawy o VAT w sytuacji gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Przedsiębiorca może także wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
Jeżeli przedsiębiorca otrzymał zaliczkę w walucie euro to na gruncie podatku VAT musi ją przeliczyć według kursu z dnia poprzedzającego dzień jej otrzymania (pod warunkiem że jest to dzień roboczy).
Potwierdza to stanowisko zawarte w interpretacji indywidualnej z 30 marca 2015 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu o sygn. ILPP4/4512-1-12/15-2/ISN.
Ponadto należy pamiętać, iż w przypadku dokonywania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów obowiązek opodatkowania zaliczki na gruncie podatku VAT nie występuje.
Zapłacona zaliczka w walucie obcej a podatek VAT
Zapłacone zaliczki podobnie jak otrzymane należy przeliczyć w myśl art. 31a ust. 1 ustawy o VAT, który to
w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Przedsiębiorca może także wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
Ponieważ nie jest w ustawie o VAT określone po jakim kursie należy przeliczyć zapłaconą zaliczkę warto odnieść się do kursu z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpłaty zaliczki.
Ponadto należy pamiętać, iż zapłacona zaliczka na poczet wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie rodzi obowiązku opodatkowania zaliczki na gruncie podatku VAT. Należy ją jednak przeliczyć zgodnie z powyższymi zasadami.
Polecamy:
