Zawezwanie do próby ugodowej to pismo procesowe wnoszone do sądu przez wierzyciela i opisujące precyzyjnie jego roszczenie co do podstawy i wysokości. Co warto jeszcze wiedzieć na temat zawezwania do próby ugodowej? Jakie skutki wywołuje wniesienie zawezwania do sądu? Dowiesz się z poniższego artykułu!
Zawezwanie do próby ugodowej – procedura
Sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody zawartej przed wniesieniem pozwu. Sąd uzna ugodę za niedopuszczalną, jeżeli jej treść jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego, albo zmierza do obejścia prawa.
W wezwaniu należy zwięźle oznaczyć sprawę i przedstawić propozycje ugodowe. Do wezwania niespełniającego tych wymogów stosuje się odpowiednio zasady dotyczące uzupełniania braków formalnych pozwu.
Z posiedzenia ugodowego sporządza się protokół. Jeżeli doszło do ugody, jej osnowę wciąga się do protokołu albo zamieszcza się w odrębnym dokumencie stanowiącym załącznik do protokołu i stwierdza podpisami stron. Ewentualną niemożność podpisania ugody stwierdza się w protokole.
Od zawezwania do próby ugodowej pobiera się piątą część opłaty, jaka byłaby należna od pozwu w danej sprawie. Standardowa opłata od pozwu ustalana jest natomiast według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia i wynosi aktualnie:
do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;
ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;
ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;
ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;
ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;
ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;
ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych.
W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych.
Kiedy zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg przedawnienia?
Bieg przedawnienia roszczenia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. W orzecznictwie i doktrynie uznaje się, że pod pewnymi warunkami za taką czynność uznaje się nie tylko pozew, lecz także zawezwanie do próby ugodowej.
Zgodnie z orzecznictwem: „Zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg jedynie co do wierzytelności w zawezwaniu określonej co do przedmiotu, jak i wysokości – nie zaś co do innych roszczeń, które mogą z tego stosunku wynikać ani ponad kwotę określoną w zawezwaniu. Dlatego też dla osiągnięcia skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia wymagane jest, aby w treści zawezwania do próby ugodowej w sposób jednoznaczny oznaczono wierzytelność, zarówno przedmiotu żądania, jak i jej wysokości” – wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku – V Wydział Cywilny z 6 marca 2018 roku (V ACa 94/17).
Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.
Z drugiej strony na uwadze należy mieć stanowisko orzecznictwa, zgodnie z którym zawezwanie do próby ugodowej nie może być nadużywane w zakresie, w jakim wzywający wykorzystuje ten środek do wielokrotnego przerywania biegu przedawnienia. Orzecznictwo wskazuje, że: „Przerwanie biegu przedawnienia nie jest podstawowym celem instytucji postępowania pojednawczego i nie można uznać, aby prawnie dopuszczalne było przerywanie biegu terminu przedawnienia w nieskończoność przy pomocy kolejnych wniosków o zawezwanie do próby ugodowej. Przyjęcie odmiennego założenia powodowałoby, że byłby to jedyny przypadek, w którym wierzyciel tylko poprzez własne czynności mógłby wielokrotnie doprowadzać do przerwania biegu przedawnienia roszczenia, często spornego, które nie stanowiło wcześniej przedmiotu badania przez sąd” – wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie – I Wydział Cywilny z 6 czerwca 2014 roku (I ACa 12/14).
Kodeks postępowania cywilnego po nowelizacji z 2019 roku wprost wskazuje, że z uprawnień stron i uczestników postępowania nie wolno czynić użytku niezgodnego z celem, dla którego je ustanowiono (nadużycie prawa procesowego).
O tym, czy dane zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg przedawnienia badane jest każdorazowo przez sąd. Zdaniem orzecznictwa: „Sąd, do którego wpłynął wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, powinien dokonać jego oceny nie tylko pod względem formalnym, ale również pod kątem dopuszczalności. W ramach oceny dopuszczalności wniosku o zawezwanie do próby ugodowej musi uwzględnić to, czy wystąpienie z nim nie jest – jako nadużycie uprawnienia procesowego – sprzeczne z dobrymi obyczajami (art. 3 kpc)” – wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 27 lipca 2018 roku (V CSK 384/17).
