Obowiązek opłaty składek ZUS dotyczy każdego przedsiębiorcy. Nie ma tu znaczenia, w jakiej wysokości są należne czy jaka jest podstawa ich naliczania. W związku z tym pojawia się pytanie, czy niezapłacenie składki w terminie niesie za sobą negatywne konsekwencje? Jeżeli tak, to jakie reperkusje będzie miało nieopłacenie składek ZUS w terminie?
Terminy płatności składek ZUS
Obecnie obowiązują następujące terminy opłacania składek:
- do 5. dnia następnego miesiąca – dla jednostek i zakładów budżetowych;
- do 15. dnia następnego miesiąca – dla płatników posiadających osobowość prawną, dotyczy to m.in. spółek akcyjnych, spółek z o.o., spółdzielni, stowarzyszeń i fundacji;
- do 20. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek, chodzi tu o przedsiębiorców opłacających wyłącznie składki na własne ubezpieczenia, przedsiębiorców i inne podmioty nieposiadające osobowości prawnej zatrudniające innych ubezpieczonych, w tym spółki osobowe (spółka: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, jednoosobowa spółka z o.o.).
Są to terminy odgórne, o których nikt nie przypomina przedsiębiorcy - to po jego stronie leży obowiązek ich dotrzymania.
Nieopłacenie składek ZUS w terminie w 2024 r.- zapłata po terminie a odsetki
W przypadku nieopłacenia składek ZUS w terminie, przedsiębiorca musi liczyć się z koniecznością doliczenia do ich wartości należnych odsetek. Ich wartość będzie zależała od długości okresu, jaki minie od wymagalnego terminu płatności do dnia dokonania zaległej zapłaty, włącznie z tym dniem.
Jednocześnie ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych mówi, że przy naliczaniu odsetek za zwłokę stosuje się przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z zapisami ustawy odsetek od tych zaległości nie pobiera się, jeżeli nie przekraczają wartości 1% wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w danym roku kalendarzowym.
W jaki sposób naliczyć odsetki?
Kwotę odsetek za zwłokę na określony dzień można wyliczyć po przez przemnożenie kwoty zaległej składki za dany miesiąc przez liczbę dni zwłoki w jej opłaceniu i przez obowiązującą roczną stawkę procentową odsetek za zwłokę oraz podzielenie otrzymanego iloczynu przez 365 x 100.
- od 8 września 2022 r. do 6 września 2023 r. 16,5 % w stosunku rocznym,
- od 7 września 2023 r. 15% w stosunku rocznym
Uważaj na dodatkową opłatę!
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma możliwość nałożenia na płatnika składek dodatkowej opłaty w wysokości 100% nieopłaconych składek. W związku z tym, w przypadku nieterminowych wpłat może dojść do podwojenia wartości składki. Ponadto długotrwałe nieopłacanie składek ZUS może spowodować powstanie egzekucji należności nawet na drodze sądowej.
ZUS może zająć nieruchomość
Nieopłacenie składek ZUS w terminie daje Zakładowi prawo do:
- wystąpienia o przymusowy wpis do hipoteki w księdze wieczystej nieruchomości należącej do przedsiębiorcy, a w przypadku braku księgi ma możliwość wystąpić o jej założenie,
- zajęcia majątku dłużnika,
- ściągnięcia zaległych należności bezpośrednio z rachunku bankowego przedsiębiorcy.
Kiedy ubezpieczenia chorobowego ustaje?
Dodatkowo nieopłacenie składek ZUS w terminie od 2022 nie wiąże się z ustaniem ubezpieczenia chorobowego. Jednak zaległość może mieć wpływ na prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.
Gdy zaległość przekroczy kwotę 1% minimalnego wynagrodzenia - 2024 roku od stycznia do czerwca była to kwota 42,42 zł, a od lipca do grudnia 43,00 zł- to prawo do świadczeń nie będzie przysługiwało do czasu spłaty całości zadłużenia. Prawo do świadczenia przedawni się jeśli zadłużenie nie zostanie spłacone w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia.
W jaki sposób można uniknąć kar?
Aby uniknąć negatywnych konsekwencji nieopłacenia składek ZUS w terminie przedsiębiorca, który wie, że jego trudna sytuacja finansowa nie pozwoli mu na dokonanie płatności w wyznaczonym czasie, może zwrócić się do ZUS z wnioskiem o odroczenie terminu płatności lub rozłożenie należności na raty. Tu należy spełnić dodatkowe warunki - m.in. bez względu na trudną sytuację, składki na ubezpieczenie emerytalne i zdrowotne za zatrudnionych pracowników oraz innych ubezpieczonych niebędących płatnikami składek na własne ubezpieczenia muszą zostać opłacone.
Nieopłacenie składek ZUS w terminie niesie ze sobą określone konsekwencje, które przedsiębiorca powinien mieć na względzie decydując się na zwłokę w opłatach.
