Czy możliwe jest wystawienie faktury przed sprzedażą?

Kiedy powstaje obowiązek wystawienia faktury?

Jak wynika z Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Natomiast o tym, kiedy dokonaną sprzedaż obowiązkowo dokumentuje się fakturą, mówi art. 106b.

Art. 106b ust. 1 i 3

“1. Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.(...)

3. Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.”

W jakim terminie należy wystawić fakturę VAT?

O tym, w jakim terminie należy wystawić fakturę, mówi art. 106i ustawy o VAT: “Fakturę wystawia się nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę (...)”. Od tej reguły ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki.

Dla sprzedaży na rzecz innego podatnika o charakterze:	Termin na wystawienie faktury upływa:
świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych	30 dnia od dnia wykonania usług
dostawy książek drukowanych (PKWiU ex 58.11.1) - z wyłączeniem map i ulotek - oraz gazet, czasopism i magazynów, drukowanych (PKWiU ex 58.13.1 i PKWiU ex 58.14.1), *gdy umowa przewiduje rozliczenie zwrotów wydawnictw,	60 dnia od dnia wydania towarów *120. dnia od pierwszego dnia wydania towarów
czynności polegających na drukowaniu książek (PKWiU ex 58.11.1) - z wyłączeniem map i ulotek - oraz gazet, czasopism i magazynów (PKWiU ex 58.13.1 i PKWiU ex 58.14.1),	90 dnia od dnia wykonania czynności

Wystawienie faktury przed sprzedażą jest możliwe

W tym samym artykule ustawy, w którym mowa o najpóźniejszym terminie, w jakim należy wystawić fakturę, ustęp 7 odnosi się do kwestii wystawienia faktury przed sprzedażą.

Art. 106i ust. 7

“Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed:

1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;

2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.”

Jeżeli więc przedsiębiorca chce dokonać wystawienia faktury przed sprzedażą lub wykonaniem usługi, zasadniczo nie zabrania się mu tego, ale powinien on pilnować terminu, gdyż jak czytamy w ustawie, nie powinno to nastąpić wcześniej niż 30 dni przed dokonaniem sprzedaży.

Wystawienie faktury przed sprzedażą - konsekwencje

Na wystawianie faktury przed wykonaniem usługi powinni uważać przede wszystkim podatnicy, którzy zajmują się świadczeniem usług budowlanych lub budowlano-montażowych oraz polegających na drukowaniu książek na rzecz innych firm. Dlaczego? Odpowiedź tkwi w konstrukcji art. 19a ustawy o VAT. Obowiązek podatkowy dla nich powstaje z chwilą wystawienia faktury. To samo dotyczy dostawców mediów, usług telekomunikacyjnych, czy też świadczących usługi najmu.

Wystawienie faktury przed sprzedażą - czy też przed wykonaniem usługi - może rodzić negatywne konsekwencje również z tytułu konieczności wcześniejszego wykazania sprzedaży dla celów rozliczenia podatku dochodowego. Niektórzy z doradców podatkowych twierdzą bowiem, że zgodnie z art. 14 ust. 1c Ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych jeżeli przed wykonaniem usługi/wydaniem rzeczy zostanie wystawiona faktura, to przychód powstaje już w momencie jej wystawienia.

Art. 14 ust. 1c updof

“Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

wystawienia faktury albo
uregulowania należności.”

Wystawienie faktury przed sprzedażą jest zatem możliwe i zgodne z przepisami, o ile nastąpi to nie wcześniej niż na 30 dni przed dokonaniem dostawy towaru/wykonaniem usługi/otrzymaniem należności. Należy natomiast pamiętać o konsekwencjach podatkowych wystawiania faktury przed datą sprzedaży, które mogą spowodować konieczność wcześniejszego odprowadzenia podatku.