Odliczenie VAT w praktyce
Podmioty, które zrezygnowały ze zwolnienia lub utraciły do niego prawo (na skutek przekroczenia limitów), często mają trudności z określeniem tego, czy przysługuje im prawo do odliczenia VAT z otrzymanych wcześniej faktur.
Podatnik ma prawo do zmniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w którym towary i usługi wykorzystuje do wykonywania czynności opodatkowanych - to reguluje art. 86 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług. Oznacza to, że kupując towary w trakcie zwolnienia z opodatkowania, podatnik ma prawo do odliczenia VAT (jeśli wykorzystuje je do czynności opodatkowanych) w przyszłości, gdy zrezygnuje ze zwolnienia. Ale czy rzeczywiście tak jest?
Odliczenie VAT a zwolnienie z podatku
Według ustawy o VAT (art. 113 ust. 1) zwolnienie z podatku dotyczy podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej w minionym roku podatkowym nie była większa niż 150 tysięcy złotych. To prawo nie obejmuje:
- podatników ustawo zwolnionych z VAT (np. w zakresie usług medycznych) oraz
- podatników obowiązkowo opodatkowanych (np. handel alkoholem).
Czynni podatnicy VAT niekorzystający wcześniej ze zwolnienia, u których sprzedaż w danym roku nie była większa od 150 tysięcy złotych, mogą zrezygnować ze zwolnienia, jeśli:
- są podatnikami VAT przynajmniej 1 rok i 1 dzień oraz
- zawiadomią naczelnika US.
Prawo do skorzystania ze zwolnienia podatkowego obejmuje również przedsiębiorców rozpoczynających działalność - jeśli ma to miejsce w trakcie roku obrotowego, limit sprzedaży wylicza się, biorąc pod uwagę proporcję miesięczną.
Rezygnacja ze zwolnienia z podatku a odliczenie VAT
Jeżeli sprzedaż podatnika przekroczy ustawowy limit (150 tysięcy złotych), traci on prawo do zwolnienia podmiotowego i tym samym jest zobligowany do uiszczenia podatku (w pierwszym miesiącu po przekroczeniu) od wartości, która przekracza wspomniany limit.
Podatnik korzystający ze zwolnienia może z niego zrezygnować na początku każdego kolejnego miesiąca po zwolnieniu, informując o tym na piśmie naczelnika właściwego US. Do tego ostatniego zawiadomienie powinno dotrzeć przed pierwszym dniem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia.
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Odliczenie VAT z wcześniejszych faktur
Art. 113 ust. 5 ustawy o VAT mówi, że utrata lub rezygnacja ze zwolnienia podmiotowego rodzi u podatnika obowiązek podatkowy.
Zdarzają się przypadki, gdy podatnik ma prawo do zmniejszenia kwoty podatku należnego o:
- kwotę podatku naliczonego, jaka wynika z dokumentów celnych,
- kwotę podatku uiszczoną od WNT,
- kwotę podatku naliczonego, która wynika z faktury dokumentujące kupno dokonane przed dniem, w którym utracono zwolnienie.
Warunkami obniżenia są uzyskanie zgody naczelnika urzędu skarbowego oraz:
- sporządzenie spisu z natury zapasów tych towarów posiadanych w dniu, w którym miało miejsce przekroczenie limitu 150 000 zł,
- dostarczenie do US spisu w terminie 14 dni, licząc od dnia, w którym utracono zwolnienie.
Omawiana wcześniej kwota podatku naliczonego to iloczyn liczby towarów objętych spisem z natury oraz kwoty podatku naliczonego, jaka przypada na jednostkę towaru, uwzględniając przy tym podział na konkretne stawki podatkowe.
