Europejskie zgłoszenie patentowe może zostać dokonane w polskim Urzędzie Patentowym i objąć jeden lub kilka krajów objętych Konwencją o udzielaniu patentów europejskich. Przeczytaj poniższy artykuł i sprawdź, jakie reguły dotyczą tego szczególnego patentu!
Europejskie zgłoszenie patentowe – podstawowe informacje
Patenty udzielone na mocy Konwencji o udzielaniu patentów europejskich noszą nazwę patentów europejskich. Patent europejski posiada w każdym umawiającym się w ramach konwencji państwie, dla którego został udzielony, ten sam skutek i podlega tym samym warunkom, co patent krajowy udzielony przez to państwo, chyba że niniejsza konwencja stanowi inaczej. Można wnosić o udzielenie patentu europejskiego dla jednego lub kilku umawiających się państw.
Europejskiego zgłoszenia patentowego może dokonać każda osoba fizyczna lub prawna albo jakikolwiek organ zrównany z osobą prawną na mocy tego prawa, któremu podlega.
Prawo do patentu europejskiego przysługuje twórcy lub jego następcy prawnemu. Jeśli twórca jest pracownikiem, prawo do patentu europejskiego określa się zgodnie z prawem państwa, w którym pracownik ten posiada główne zatrudnienie; jeśli nie można ustalić państwa, w którym pracownik posiada główne zatrudnienie, wówczas stosuje się prawo tego państwa, w którym pracodawca ma siedzibę firmy, z którą związany jest pracownik.
Jeżeli wynalazku dokonały dwie osoby lub więcej, niezależnie od siebie, prawo do patentu europejskiego przysługuje tej z nich, której europejskie zgłoszenie patentowe posiada najwcześniejszą datę zgłoszenia, pod warunkiem że to pierwsze zgłoszenie zostało opublikowane.
Europejskie zgłoszenie patentowe, z wyjątkiem europejskich zgłoszeń wydzielonych, może być dokonane w Urzędzie Patentowym RP.
Złożone za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP przez osoby mające siedzibę lub miejsce zamieszkania w RP dokonujące zgłoszenia wynalazku, w celu uzyskania ochrony za granicą, za pośrednictwem Urzędu Patentowego sporządza się w języku polskim albo dołącza się do niego tłumaczenie na język polski.
Przez uzyskanie patentu europejskiego, w którym Rzeczpospolita Polska została wyznaczona jako kraj ochrony, nabywa się co do zasady takie same prawa, jakie przyznaje patent udzielony na podstawie Prawa własności przemysłowej.
Patent europejski – zdolność patentowa
Patenty europejskie udzielane są na wszelkie wynalazki we wszystkich dziedzinach techniki, pod warunkiem że są one nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania. Nie uważa się za wynalazki w powyższym rozumieniu w szczególności odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych, wytworów o charakterze estetycznym, schematów, zasad i metod przeprowadzania procesów myślowych, rozgrywania gier lub prowadzenia działalności gospodarczej oraz programów komputerowych, przedstawienia informacji.
Nie udziela się patentów europejskich na:
- wynalazki, z których korzystanie w celach komercyjnych byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami, pod warunkiem że takie korzystanie nie jest uważane za sprzeczne z nimi jedynie dlatego, że jest zabronione ustawą lub innym aktem prawnym w kilku lub we wszystkich umawiających się państwach;
- odmiany roślin albo rasy zwierząt lub czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt; przepis ten nie ma zastosowania do sposobów mikrobiologicznych ani produktów otrzymywanych tymi sposobami;
- chirurgiczne lub terapeutyczne metody leczenia ludzi lub zwierząt oraz metody diagnostyczne stosowane na ludziach lub zwierzętach.
Uznanie zgłoszenia europejskiego za zgłoszenie w trybie polskiej ustawy
W przypadku, gdy europejskie zgłoszenie patentowe zostanie odrzucone, wycofane lub uznane za wycofane, może ono być, na warunkach określonych w konwencji, uznane za zgłoszenie o udzielenie patentu lub prawa ochronnego na wzór użytkowy na podstawie Prawa własności przemysłowej.
Tłumaczenie europejskiego zgłoszenia patentowego, w części obejmującej opis zgłoszeniowy wynalazku, a także skrót opisu, powinny być złożone w 2 egzemplarzach.
Tłumaczenie i publikacja patentu europejskiego
Tłumaczenie patentu europejskiego Urząd Patentowy publikuje niezwłocznie po otrzymaniu tego tłumaczenia, zamieszczając datę publikacji przez Europejski Urząd Patentowy informacji o udzieleniu patentu europejskiego.
W przypadku, gdy zakres przedmiotowy patentu europejskiego określony w tłumaczeniu jest węższy od jego zakresu określonego w języku postępowania przed Europejskim Urzędem Patentowym, przyjmuje się, że tekstem autentycznym patentu europejskiego jest, z wyjątkiem postępowania o unieważnienie patentu europejskiego, jego tłumaczenie.
W każdym czasie uprawniony z patentu europejskiego może złożyć tłumaczenie poprawione, które wywołuje skutek prawny po dokonaniu jego publikacji przez Urząd Patentowy.
Każdy, kto w dobrej wierze stosuje wynalazek lub poczynił rzeczywiste i poważne przygotowania do jego stosowania w sposób niepowodujący naruszenia patentu europejskiego, może nadal, po dacie publikacji tłumaczenia poprawionego, stosować wynalazek nieodpłatnie w ramach swojego przedsiębiorstwa lub dla swoich potrzeb.
Uprawniony z patentu europejskiego jest obowiązany uiścić opłatę za publikację tłumaczenia w terminie 3 miesięcy od daty doręczenia wezwania, w wysokości określonej dla opłaty za publikację i druk opisu określonej w przepisach wydanych na podstawie Prawa własności przemysłowej.
Skutki udzielenia patentu europejskiego
Czas trwania patentu europejskiego wynosi 20 lat od daty dokonania zgłoszenia.
Zakres ochrony przyznany patentem europejskim lub europejskim zgłoszeniem patentowym określa treść zastrzeżeń patentowych. Niemniej opis i rysunki służą do interpretacji zastrzeżeń patentowych.
W okresie aż do udzielenia patentu europejskiego zakres ochrony przyznanej europejskim zgłoszeniem patentowym określają zastrzeżenia zawarte w zgłoszeniu, jakie zostało opublikowane. Jednakże patent europejski, jaki został udzielony albo zmieniony w postępowaniu sprzeciwowym, postępowaniu o ograniczenie lub unieważnienie, określa z mocą wsteczną ochronę przyznaną europejskim zgłoszeniem patentowym o tyle, o ile ochrona taka nie zostaje skutkiem tego rozszerzona.
Roszczenia związane z naruszeniem patentu europejskiego
Uprawniony z patentu, którego patent został naruszony, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od naruszającego patent:
- zaniechania naruszania;
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści;
- w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innemu stosownemu wynagrodzeniu, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z wynalazku.
Sąd, rozstrzygając o naruszeniu patentu, może orzec, na wniosek uprawnionego, o podaniu do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia lub informacji o orzeczeniu, w sposób i w zakresie określonym przez sąd.
Sąd może nakazać osobie, która naruszyła patent, na jej wniosek, w przypadku gdy naruszenie jest niezawinione, zapłatę stosownej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego.
Przykład 1.
Od kiedy można dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia patentu?
Można ich dochodzić po uzyskaniu patentu. Roszczenia z tytułu naruszenia patentu, jeżeli sprawca działał w dobrej wierze, mogą być dochodzone za okres rozpoczynający się po dniu, w którym Urząd Patentowy dokonał ogłoszenia o zgłoszeniu wynalazku, a w przypadku wcześniejszego powiadomienia przez uprawnionego osoby naruszającej prawo o dokonanym zgłoszeniu – od daty tego powiadomienia. Jeżeli roszczenie z tytułu naruszenia patentu jest wywodzone z ogłoszenia o zgłoszeniu wynalazku, może być ono dochodzone od daty zamieszczenia w Biuletynie Urzędu Patentowego informacji o tłumaczeniu na język polski zastrzeżeń patentowych europejskiego zgłoszenia patentowego złożonym przez zgłaszającego w Urzędzie Patentowym.
Informację o tłumaczeniu na język polski Urząd Patentowy zamieszcza niezwłocznie po otrzymaniu tłumaczenia. Obejmuje ona tytuł wynalazku oraz wskazanie klas według międzynarodowej klasyfikacji patentowej.
Osoby trzecie mogą zapoznawać się z tłumaczeniem od dnia ogłoszenia informacji o nim.
Opłaty okresowe dla patentu europejskiego
Za ochronę wynalazku, na który został udzielony patent europejski, Urząd Patentowy pobiera opłaty okresowe, począwszy od roku następującego po roku, w którym Europejski Urząd Patentowy opublikował informację o jego udzieleniu.
Opłaty okresowe uiszcza się w wysokości określonej w przepisach wydanych na podstawie Prawa własności przemysłowej dla wynalazków, na które udzielono patentu w Rzeczypospolitej Polskiej.
W przypadku, gdy pierwsza opłata okresowa ma dotyczyć części okresu ochrony, wysokość tej opłaty przyjmuje się proporcjonalnie do części tego okresu, obliczonego w latach w stosunku do całego okresu ochrony.
