Formy opodatkowania dla IT – omówienie na przykładach

Dominującym modelem zatrudnienia w branży IT jest samozatrudnienie, czyli tzw. relacja B2B (business to business). W ramach tej formy współpracy programiści, testerzy, administratorzy systemów oraz zawody pochodne zobowiązane są do prowadzenia własnej działalności gospodarczej. W artykule omawiamy na przykładach dostępne formy opodatkowania dla IT, tj. zasady ogólne, podatek liniowy oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Formy opodatkowania dla IT, która forma jest optymalna?

Jeśli przedsiębiorca:

• uzyskuje przychód w wysokości 7000 zł (jest to wartość netto, jaka widnieje na fakturze u czynnych podatników VAT lub brutto dla podatników zwolnionych z VAT);

• uzyskuje koszty uzyskania przychodu w wysokości 2000 zł;

• podlega pełnym składkom ZUS;

• opłaca składkę zdrowotną zgodnie z przyjętymi zasadami od 2022 roku

to biorąc pod uwagę miesięczne zobowiązania składkowo-podatkowe, najoptymalniejszą formą opodatkowania są zasady ogólnie.

Należy mieć jednak na uwadze, że wybór właściwej formy opodatkowania trzeba ustalić indywidualnie, bowiem przedstawione wyliczenia mają charakter poglądowy i nie stanowią wykładni prawa.

Zasady ogólne

Zasady ogólne lub, mówiąc inaczej, skala podatkowa, to forma opodatkowania, która obecnie wybierana jest przez znaczną część przedsiębiorców. Jej atutem jest dostępność dla wszystkich podatników, ponieważ nie ma tu warunków, które przedsiębiorca musi spełnić, aby mieć prawo do opodatkowania na zasadach ogólnych.

Kwota wolna od podatku wzrosła w 2022 roku z 8000 zł do 30 000 zł.

Podatek na zasadach ogólnych w pierwszym progu podatkowym liczony jest następująco: 

1. przychód narastająco – koszty narastająco = dochód narastająco

2. dochód narastająco – składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w miesiącu, za który liczona jest zaliczka – składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w poprzednich miesiącach = podstawa opodatkowania

3. podstawa opodatkowania x 17% = podatek

4. podatek – poprzednie zaliczki na podatek – kwota zmniejszająca podatek = zaliczka do zapłaty

Podatek na zasadach ogólnych w drugim progu podatkowym liczony jest następująco:

1. przychód narastająco – koszty narastająco = dochód narastająco

2. dochód narastająco – składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w miesiącu, za który liczona jest zaliczka – składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w poprzednich miesiącach = podstawa opodatkowania

3. 15 300 zł + [(podstawa opodatkowania – 120 000 zł) x 32%] = podatek

4. podatek – poprzednie zaliczki na podatek = zaliczka do zapłaty

Kolejną istotną kwestią, która może determinować wybór zasad ogólnych, są zmiany w składce zdrowotnej obowiązujące od 2022 roku. Składka zdrowotna wynosi 9% dochodu za miesiąc poprzedni, za który jest liczona. Dla celów wyliczenia dochodu należy użyć następującego wzoru:

przychód – koszty uzyskania przychodu + składki na ubezpieczenia społeczne (jeśli zostały ujęte w kosztach uzyskania przychodu)

Jeśli uzyskany dochód będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku podatkowym (w 2022 roku jest to 3010 zł), to składka zdrowotna wynosi 270,90 zł.

Wysokość obciążenia podatkowego od 2022 roku

Wysokość obciążenia podatkowego od 2022 roku zostanie poniżej wyliczona przy zastosowaniu zmian, jakie wprowadzone zostały w opodatkowaniu skalą podatkową oraz w wyliczeniu składki zdrowotnej.

Dla wyliczeń obciążenia podatkowego na zasadach ogólnych przyjmuje się następujące wartości:

Podatek liniowy

Podatek liniowy jest kolejną formą opodatkowania, jaką mogą wybrać przedsiębiorcy.

W przypadku opodatkowania podatkiem liniowym nie ma zastosowania kwota wolna od podatku, co więcej – stawka podatku bez względu na wysokość uzyskanego dochodu wynosi niezmiennie 19%.

Wysokość należnego podatku do zapłaty w przypadku podatku liniowego liczona jest następująco:

1. przychód narastająco – koszty narastająco = dochód narastająco

2. dochód narastająco – składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w miesiącu, za który liczona jest zaliczka – składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w poprzednich miesiącach = podstawa opodatkowania

3. podstawa opodatkowania x 19% = podatek

4. podatek – poprzednie zaliczki na podatek = zaliczka do zapłaty

Przy wyborze podatku liniowego warto również zwrócić uwagę na zmiany, jakie zachodzą przy wyliczaniu składki zdrowotnej, bowiem te wpływają na wysokość obciążenia podatkowego. Od 2022 roku składka zdrowotna dla podatników opodatkowanych liniowo wynosi 4,9% dochodu. Dochód dla celów wyliczenia składki zdrowotnej liczony jest zgodnie ze wzorem:

przychód – koszty uzyskania przychodu + składki na ubezpieczenia społeczne (jeśli zostały ujęte w kosztach uzyskania przychodu)

Jeśli uzyskany dochód będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku podatkowym (w 2022 roku jest to 3010 zł), tym samym składka zdrowotna wynosi 270,90 zł.

Wysokość obciążenia podatkowego od 2022 roku

Z pewnością pomocne przy wyborze formy opodatkowania będą konkretne wartości obciążenia, jakie realnie poniesie przedsiębiorca, którego działalność opodatkowana jest liniowo. Dodatkowo, poza wartością podatku do zapłaty, wyszczególniona zostanie również kwota „na rękę”, jaka pozostanie po odjęciu wszelkich zobowiązań.

Dla wyliczeń obciążenia podatkowego przy opodatkowaniu liniowym przyjmuje się następujące wartości:

* suma miesięcznych zobowiązań jest sumą składek ZUS (społecznych i zdrowotnych) oraz podatku dochodowego

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych skorzystają samozatrudnieni z branży IT prowadzący działalność w formie indywidualnej oraz spółki osobowej.

Opodatkowanie działalności ryczałtem będzie możliwe, jeśli przedsiębiorca w poprzednim roku podatkowym uzyskał przychód ze sprzedaży niższy niż:

• 2 000 000 euro i w 2022 roku po przeliczeniu na złote wynosi on 9 188 200 zł – dla podatników rozliczających podatek miesięcznie,

• 200 000 euro i w 2022 roku po przeliczeniu na złote wynosi on 988 200 zł – dla podatników rozliczających podatek kwartalnie.

Kolejnym warunkiem, jaki determinuje możliwość skorzystania z ryczałtu, jest rodzaj wykonywanych czynności, bowiem te muszą zawierać się w katalogu wskazanym w art. 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Realizowanie w ramach działalności czynności innych aniżeli zamieszczone w ww. katalogu pozbawiają prawa do opodatkowania działalności ryczałtem.

Poniżej przedstawiamy PKWiU z branży IT zgodnie ze stanem prawnym od 1 stycznia 2022 roku, które podlegają opodatkowaniu:

• stawką ryczałtu w wysokości 15% zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy;

• stawką ryczałtu w wysokości 12% zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2b ustawy;

• stawką ryczałtu w wysokości 8,5% zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy.

Wysokość obciążenia podatkowego od 2022 roku

Od 2022 roku obciążenie podatkowe przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem uległo modyfikacji na skutek zmian w wyliczaniu składki zdrowotnej, a także braku możliwości jej odliczenia od podatku.

Składka zdrowotna od 2022 roku wynosi 9% przeciętnego wynagrodzenia. Jest ona uzależniona od wysokości przychodu, ponieważ zostały wprowadzone trzy progi wysokości składki. Czyli dla przychodu

• do kwoty 60 000 zł podstawa składki zdrowotnej będzie wynosić 60% przeciętnego wynagrodzenia – 335,94 zł;

• do kwoty 300 000 zł podstawa składki zdrowotnej to 100% przeciętnego wynagrodzenia – 559,89 zł;

• powyżej ww. kwoty podstawa to 180% przeciętnego wynagrodzenia – 1007,81 zł.

Na podstawie przykładowych danych przybliżymy wysokość miesięcznego obciążenia wraz z tzw. wartością „na rękę” dla przedsiębiorcy opodatkowanego ryczałtem według stawki 12% oraz 8,5%.

Dane przyjęte do wyliczenia obciążenia podatkowego dla działalności opodatkowanej ryczałtem:

Obciążenia podatkowe na podstawie danych stawek ryczałtu: