Obecnie prowadzenie działalności bez samochodu jest praktycznie niemożliwe. Dlatego też przedsiębiorcy w swoich firmach wykorzystują samochody czy to prywatne, czy też zakupione w celach firmowych. Zobacz, jak odliczać podatek VAT od pojazdów wykorzystywanych w firmie. Bowiem nabycie samochodu z N1 może przysparzać przedsiębiorcom wielu problemów.
Nabycie samochodu z N1 a VAT
Przy kupnie pojazdu z homologacją N1 trzeba mieć na uwadze fakt, że wysokość odliczenia VAT (50% lub 100%) od nabycia (oraz wydatków eksploatacyjnych) jest zależna od tego, do jakich celów wykorzystywany jest rzeczony samochód.
Pod pojęciem samochodów z homologacją N1 należy rozumieć pojazdy samochodowe, w których liczba miejsc - licząc z siedzeniem kierowcy - wynosi:
- 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg,
- 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg,
- 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg.
Spełnienie tych warunków musi zostać potwierdzone dokumentami wydanymi w zgodzie z prawem drogowym.
Jeśli podatnik będzie wykorzystywał auto do celów firmowych i prywatnych, wówczas ma prawo do odliczenia tylko 50% VAT od jego kupna. Sytuacja wygląda inaczej, gdy samochodów jest wykorzystywany tylko w firmie - wtedy podatnik może odliczyć całość podatku.
Przy chęci dokonania pełnego odliczenia VAT należy zgłosić pojazd do urzędu skarbowego. Aby to zrobić, należy użyć formularza VAT-26, na którym zawiera się informację o samochodach używanych wyłącznie na potrzeby firmy. Sposoby zgłoszenia są dwa - albo osobiście w urzędzie, albo przez internet.
Należy pamiętać też, że termin złożenia tej deklaracji to 7 dni - licząc od dnia poniesienia pierwszego wydatku powiązanego z samochodem, który podlega są zgłoszeniu.
Ważne! Jeśli podatnik nie złoży w urzędzie skarbowym informacji VAT-26 o pojazdach poniżej 3,5 tony posiadających homologację N1, od których chce dokonać pełnego odliczenia VAT, wówczas może odliczyć jedynie 50% VAT. Trzeba pamiętać, że w przypadku zgłoszenia pojazdu po czasie, prawo do 100% odliczenia podatku przysługuje dopiero od dnia jego dostarczenia do US. |
Podsumowując, zgłoszenie samochodu w US i prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu gwarantuje prawo do 100% odliczenia podatku - od kupna paliwa i wydatków na eksploatację, takich jak np. serwisowanie czy zakup części.
Jeśli podatnik posiada samochody z homologacją N1 i nie zgłosił ich w urzędzie skarbowym, może odliczyć tylko 50% VAT od wydatków na eksploatację i kupno paliwa (tzw. 3x50%). W tej sytuacji nie ma konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu dla VAT.
Ważne! Zgodnie z art. 56a Kodeksu karnego skarbowego podatnik, który wbrew obowiązkowi nie złoży właściwemu naczelnikowi US informacji o pojazdach samochodach wykorzystywanych jedynie do celów działalności, dla których musi prowadzić EPP, albo składa ją po terminie lub podaje w niej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, dokonując odliczenia podatku niezgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Jeśli waga jest mniejsza, wówczas sprawca może podlegać grzywnie za wykroczenie skarbowe. |
Nabycie samochodu z N1 a PIT
W art. 5a pkt 19a Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca określił, że samochodem osobowym jest pojazd samochodowy w znaczeniu przepisów o ruchu drogowym, o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób, łącznie z kierowcą. Wyjątkami są:
a) pojazd samochodowy mający jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
- klasyfikowany na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
- z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
b) pojazd samochodowy, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
c) pojazd specjalny, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
- agregat elektryczny/spawalniczy,
- do prac wiertniczych,
- koparka, koparko-spycharka,
- ładowarka,
- podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
- żuraw samochodowy,
d) pojazd samochodowy określony w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 znowelizowanej Ustawy o podatku od towarów i usług.
Trzeba pamiętać, że spełnienie wymienionych wymogów musi być przez podatnika właściwie udokumentowane, o czym mówi poniższy artykuł ustawy:
Art. 5d ustawy o PIT Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w: 1) art. 5a pkt 19a lit. a i b stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań; 2) art. 5a pkt 19a lit. c stwierdza się na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. |
Widać wyraźnie, że regulacje nie cechują się taką jednoznacznością, jak te, które obowiązywały do końca marca bieżącego roku. Nie można odnaleźć bezpośredniej informacji o tym, czy auto z homologacją N1 należy dla celów PIT traktować jak samochód osobowy, czy jako ciężarowy. A to kluczowa kwestia jeżeli chodzi o amortyzację.
Z kolei ustawa Prawo o ruchu drogowym wskazuje, że samochody z homologacją N1 to samochody ciężarowe.
Spełnienie przez samochód warunków umieszczonych w art. 5a pkt 19 ustawy o PIT oraz określenie, że w świetle zawartych w omawianym artykule przepisów nie stanowi on wyjątku, oznacza, że uznaje się go za samochód osobowy w myśl ustawy o PIT. W takim wypadku podatnik decydując się na wprowadzenie go do EŚT powinien wybrać grupę 741 (samochody osobowe).
Ważne! Jeśli samochód w myśl ustawy o PIT jest uznany za osobowy, wówczas nie podlega jednorazowej amortyzacji. |
Gdy samochód z homologacją N1 nie spełnia definicji samochodu osobowego, wówczas dla celów podatku dochodowego trzeba uznać go za samochód ciężarowy.