W przypadku myjni bezdotykowej istnieje problem z jej prawidłową klasyfikacją na potrzeby podatku od nieruchomości. Pojawia się bowiem pytanie, czy w takim przypadku mamy do czynienia z budynkiem, budowlą czy może z urządzeniem budowlanym. Myjnia bezdotykowa a podatek od nieruchomości - w poniższym artykule postaramy się wyjaśnić, na jakich zasadach myjnia bezdotykowa powinna zostać opodatkowana podatkiem od nieruchomości.
Klasyfikacja myjni bezdotykowej w świetle przepisów prawa budowlanego
Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty, budynki oraz budowle. Zgodnie z definicją legalną zawartą w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych budynek to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Natomiast budowla to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
W kontekście powyższego należy zatem sięgnąć do odpowiednich zapisów ustawy – Prawo budowlane.
Ustawa – Prawo budowlane definiuje pojęcie obiektu budowlanego przez definicję zakresową pełną, wskazując, że są nimi budynki, budowle bądź obiekty małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesione z użyciem wyrobów budowlanych (art. 3 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane).
Jednocześnie w definicji budowli (art. 3 pkt 3 ustawy – Prawo budowlane) ustawodawca wyraźnie wskazuje na to, że wymienione przez niego w katalogu rodzaje obiektów budowlanych stanowią grupy rozłączne, każdy obiekt budowlany może być zaliczony tylko do jednej z kategorii – budynków, budowli lub obiektów małej architektury. Budowlą jest bowiem tylko taki obiekt, który nie jest budynkiem lub obiektem małej architektury.
Urządzenia budowlane to, zgodnie z art. 3 pkt 9 ustawy – Prawo budowlane, urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.
Co istotne, w katalogu obiektów kwalifikujących się jako budowle wymieniono w art. 3 pkt 3 ustawy – Prawo budowlane m.in. wolnostojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne.
Na podstawie powyższego NSA w wyroku z 23 sierpnia 2022 roku (III FSK 1902/21) wskazał, że bezdotykowa myjnia samochodowa mieści się w pojęciu budowli (a nie budynku).
Według wspomnianego wyroku możliwość opodatkowania podatkiem od nieruchomości jako budowli zarówno części budowlanych, jak i technicznych myjni bezdotykowej jest uzależniona od tego, czy instalacje zapewniają możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Chodzi tutaj o obiekt kompletny, czyli taki, którego wykorzystanie wszystkich fizycznie połączonych elementów pozwala na realizowanie funkcji, dla których został stworzony.
NSA podkreślił, że myjni bezdotykowej nie można zatem „rozbijać” na czynniki (elementy) i oceniać odrębnie każdy z nich z punktu widzenia prawa budowlanego oraz podatku od nieruchomości.
W tym samym tonie wypowiedział się WSA w Kielcach w wyroku z 21 lipca 2015 roku (I SA/Ke 405/15), wskazując, że myjnia bezdotykowa to urządzenia techniczne tworzące wraz z częścią budowlaną całość techniczno-użytkową, która zapewnia wykorzystywanie jej zgodnie z przeznaczeniem.
Aby myjnia mogła być wykorzystywana w celu jej przeznaczenia, a zatem, by mogła funkcjonować w każdym zakresie jej funkcji, konieczne i niezbędne jest połączenie w całość określonych części zarówno budowlanych, jak i niemających takiego charakteru. Poszczególne elementy myjni są połączone ze sobą i współpracują w taki sposób, że każdy element jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania pozostałych urządzeń. Odłączenie ich czyniłoby budowlę we wskazanym zakresie bezużyteczną.
Pomiędzy poszczególnymi elementami myjni istnieje zatem konieczny związek funkcjonalny i techniczny. Ta okoliczność jest kluczowa dla zdefiniowania myjni jako budowli. Nie jest bowiem możliwe funkcjonowanie urządzeń myjących opartych na technologii bezdotykowej, podłączonych do instalacji wodnej elektrycznej i pozostałych elementów bez podłoża, ścian oraz dachu gwarantujących ich montaż oraz korzystanie.
Myjnia bezdotykowa a podatek od nieruchomości - podstawa opodatkowania
Jak wynika z treści art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.
Jeżeli od budowli lub ich części nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego.
Również i w zakresie podstawy opodatkowania sądy administracyjne akcentują, że myjni bezdotykowej nie można dzielić na część budowlaną i niebudowlaną stanowiącą wyposażenie techniczne. Dlatego też nie można wyłączyć z podstawy opodatkowania części ruchomych myjni, które z łatwością mogą zostać odłączone
W wyroku NSA z 25 sierpnia 2018 roku (II FSK 1418/18) czytamy, że wymogi kwalifikacji obiektu jako budowli spełnia bezdotykowa myjnia samochodowa postrzegana jako obiekt kompletny, czyli taki, którego wykorzystanie wszystkich połączonych elementów (stanowiących spójną, funkcjonalną całość cechującą się określonym typem budowy w zależności od parametrów pracy i przeznaczenia).
Wszystkie elementy myjni tworzą „gospodarczą całość”, stanowiąc „związek funkcjonalny” wszystkich połączonych ze sobą elementów. W przypadku odłączenia (demontażu) któregoś z urządzeń myjni nie pozostanie to bez wpływu na jej możliwości użytkowe i eksploatacyjne.
Z tego też powodu z podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości nie należy wyłączać ruchomości stanowiących element myjni (nawet jeżeli nie są one w sposób trwały połączone z budowlą), ponieważ w ten sposób dochodzi do utraty funkcjonalności myjni.
W świetle przywołanych wyroków sądowych możemy wskazać, że bezdotykowa myjnia samochodowa jest obiektem budowlanym, nie jest budynkiem i stanowi wolnostojące urządzenie techniczne, gdyż niezwiązana z innym obiektem składa się z połączonych ze sobą elementów stanowiących spójną, funkcjonalną całość.
W rezultacie na gruncie podatku od nieruchomości myjnia bezdotykowa powinna być kwalifikowana i jednocześnie opodatkowana jako budowla.
