VAT to podatek od obrotu płacony przez podmioty gospodarcze. Podatek płacony jest przede wszystkim od sprzedanych towarów i świadczonych usług. Podatnikiem VAT staje się każdy podmiot gospodarczy po przekroczeniu pewnej wysokości swoich obrotów (limit 150.000 PLN - w roku 2015 jak i obowiązujący 2016).
Przepisy polskie określają podatek VAT jako podatek od towarów i usług. Jest on nazywany podatkiem od wartości dodanej, a związane jest to z podstawową zasadą rządzącą tym podatkiem.
Podatek płacony jest miesięcznie lub kwartalnie. Podatnik nalicza podatek od wartości sprzedanych towarów w danym okresie (jest to tzw. podatek należny), jednak nie jest to jeszcze podatek do zapłacenia. Następnie od podatku należnego odlicza kwoty podatku VAT, które zapłacił przy nabyciu sprzedawanych przez niego towarów lub zakupionych potrzeb (podatek zawarty w fakturach zakupu to tzw. podatek naliczony). Podatek, który faktycznie podlega zapłacie do urzędu skarbowego w danym okresie to różnica miedzy podatkiem należnym a naliczonym. W ten sposób podatek płacony jest faktycznie tylko od "wartości dodanej" tj. w praktyce od kwoty marży dodanej przez sprzedawcę. Gdyby nie ten mechanizm to podatek VAT byłby płacony wiele razy przez różne podmioty od tych samych kwot.
Obowiązkowo podatnikiem zostaje każdy podmiot gospodarczy, gdy:
- wykonuje czynności podlegające VAT,
- wartość obrotów (sprzedaży) przekroczyła próg 150.000 PLN.
Dobrowolnie można zostać podatnikiem VAT, nawet jeśli obroty podatnika nie przekroczyły powyższej kwoty. Zalety bycia podatnikiem VAT to możliwość odliczania podatku naliczonego przez podatnika oraz firmy współpracujące z nim. Rozpoczynając działalność gospodarczą można złożyć stosowne oświadczenie do urzędu skarbowego i zostać podatnikiem VAT już od początku działalności.
