Podatnicy prowadzący KPiR opodatkowani na zasadach ogólnych jak i liniowo wraz z końcem roku są zobowiązani sporządzić remanent (spis z natury). Przeczytaj artykuł i dowiedz się jak to zrobić!
Kiedy należy sporządzić spis z natury
Zgodnie z § 24 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia KPIR podatnicy są zobowiązani sporządzić spis z natury na koniec każdego roku podatkowego, a także na dzień :
- rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego
- utraty prawa do zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym
- zmiany wspólnika
- zmiany proporcji udziałów
- likwidacji działalności
Jeśli podatnik dokonał spisu z natury na dzień 31 grudnia nie ma obowiązku dokonywania kolejnego spisu na dzień 1 stycznia.
Co uwzględniamy w remanencie?
§ 24 ust.1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPIR wprost informuje co powinno zostać ujęte w spisie z natury. Są to :
- towary handlowe
- materiały podstawowe i pomocnicze
- półwyroby
- produkcja w toku
- wyroby gotowe
- braki i odpady
Spis z natury obejmuje również towary stanowiące własność podatnika, znajdujące się w dniu sporządzenia spisu poza zakładem podatnika, a także towary obce znajdujące się w zakładzie podatnika. Towary obce nie podlegają wycenie; wystarczające jest ilościowe ich ujęcie w spisie towarów z podaniem, czyją stanowią własność.
Dane jakie powinien zawierać spis z natury
Spis z natury przede wszystkim powinien być sporządzony w sposób staranny i trwały. Powinien zawierać co najmniej następujące dane:
- imię i nazwisko właściciela zarządu lub nazwę firmy
- datę sporządzenia
- numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury
- szczegółowe określenie składników remanentu
- jednostkę miary
- ilość stwierdzona w czasie spisu
- cenę w złotych i groszach za jednostkę miary
- wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową
- łączną wartość spisu z natury
- klauzulę "Spis zakończono na pozycji..."
- podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu (wspólników)
Wyjątek stanowią księgarnie i antykwariaty, działalności kantorowe, działy specjalnej produkcji rolnej
- księgarń i antykwariatów księgarskich - spisem z natury można obejmować jedną pozycją wydawnictwa o tej samej cenie, bez względu na nazwę i nazwisko autora, z podziałem na książki, broszury, albumy i inne;
- działalności kantorowej - spisem z natury należy objąć niesprzedane wartości dewizowe;
- działów specjalnych produkcji rolnej - spisem z natury należy objąć niezużyte w toku produkcji materiały i surowce oraz ilość zwierząt według gatunków z podziałem na grupy.
Wycena składników remanentu
Podatnik jest zobowiązany do wyceny składników wchodzących w skład remanentu na podstawie ceny zakupu lub nabycia.
Zgodnie z § 26 rozporządzenia MF w sprawie prowadzenia KPIR:
- towary handlowe według ceny zakupu, nabycia lub według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu,
- Wyceny według wartości rynkowej można dokonać wówczas, gdy jest ona niższa od cen zakupu lub nabycia, wówczas przy wycenie uwzględnia się ceny rynkowe stosowane w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia,
- materiały podstawowe i pomocnicze według ceny zakupu lub nabycia lub według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia - uwzględnia się ceny rynkowe stosowane w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia
- półwyroby wycenia się według kosztów wytworzenia
- produkcja w toku wycenia się według kosztów wytworzenia, jednak należy pamiętać że nie może to być wartość niższa od kosztów materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej.
- wyroby gotowe wycenia się według kosztów wytworzenia
- braki wycenia się według kosztów wytworzenia
- odpady użytkowe, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową, wycenia się według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania.
Cena nabycia - cenę zakupu składnika majątku powiększoną o koszty uboczne związane z zakupem towarów i składników majątku do chwili złożenia w magazynie według ich cen zakupu, a w szczególności koszty transportu, załadunku i wyładunku oraz ubezpieczenia w drodze
Koszt wytworzenia - produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu
Dodatkowo warto wiedzieć że:
- Towary obce nie podlegają wycenie - wystarczające jest ilościowe ich ujęcie w spisie towarów i wskazanie czyją stanowią własność.
- Produkcję zwierzęcą objętą spisem z natury wycenia się według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, z uwzględnieniem gatunku, grupy i wagi zwierząt.
Wyceny należy dokonać najpóźniej w ciągu 14 dni od dnia ukończenia sporządzenia spisu z natury.
Podsumowując, spis z natury należy przeprowadzać na dzień 31 grudnia każdego roku. Natomiast na dzień 1 stycznia roku podatkowego do księgi przedsiębiorca wpisuje remanent sporządzony na dzień 31 grudnia poprzedniego roku i nie ma obowiązku przeprowadzania remanentu po raz drugi.