Intensywny rozwój portali aukcyjnych sprawia, że coraz więcej osób korzysta z tej formy dokonywania sprzedaży. Warto zatem zastanowić się, jakie skutki podatkowe wywołuje sprzedaż prywatnych rzeczy na aukcjach internetowych. Przedstawiony problem przeanalizujemy na gruncie ustawy PIT oraz VAT.
Sprzedaż prywatnych składników na gruncie PIT
Na gruncie podatku dochodowego sposób rozliczenia podatku jest w dużej mierze uzależniony od kwalifikacji osiągniętego przychodu do odpowiedniego źródła.
W kontekście sprzedaży rzeczy ruchomych w pierwszej kolejności możemy wskazać na treść art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o PIT. Przepis ten podaje, że źródłem przychodu jest odpłatne zbycie rzeczy, jeżeli zostało dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Dodatkowo zastrzega, że zbycie nie może następować w wykonaniu działalności gospodarczej.
W rezultacie, jeżeli podatnik sprzedaje na aukcji internetowej przedmiot, który nabył ponad pół roku wcześniej, to taka sprzedaż nie podlega opodatkowaniu. Pamiętajmy jednak, że warunkiem jest, aby nie była ona wykonywana w ramach działalności gospodarczej.
Jeżeli natomiast na podstawie obiektywnych przesłanek zostanie ustalone, że sprzedaż prywatnych składników odbywa się w ramach działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT), to taka sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu niezależnie od tego, ile czasu upłynęło od nabycia.Sprzedaż prywatnych rzeczy na aukcjach internetowych może być kwalifikowana do dwóch różnych źródeł przychodów.
Sprzedaż prywatnych rzeczy a działalność gospodarcza
W świetle dotychczasowych ustaleń bardzo ważne staje się określenie, kiedy mamy do czynienia z działalnością gospodarczą. Jak możemy przeczytać w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, za pozarolniczą działalność gospodarczą uznaje się m.in. działalność handlową prowadzoną w sposób ciągły, zorganizowany oraz w celach zarobkowych.
Zwróćmy zatem uwagę, że przedstawiona definicja nie wymaga, aby podatnik rejestrował firmę w urzędzie miasta/gminy. Już samo spełnienie ww. przesłanek pozwala organom podatkowym potraktować sprzedaż prywatnych składników jak działalność gospodarczą.
Jeżeli natomiast sprzedaż na aukcjach internetowych prywatnych rzeczy ma charakter incydentalny, niezaplanowany i sporadyczny, to nie można takiej sprzedaży przypisać cech działalności gospodarczej. Dodatkowo ważna jest również kwestia dotycząca charakteru nabycia sprzedawanego przedmiotu. Jeżeli bowiem prywatna rzecz została nabyta w celach osobistych i do realizacji własnych potrzeb, a nie w celach dalszej odsprzedaży, to jej odpłatne zbycie nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej.
Liczba sprzedanych rzeczy a działalność gospodarcza
Już na samym początku wyraźnie podkreślmy, że to nie liczba transakcji czy fakt korzystania z serwisów aukcyjnych, lecz cechy prowadzonej sprzedaży wskazują na występowanie pozarolniczej działalności gospodarczej. Nie jest bowiem regułą, że zawsze przy sprzedaży dużej ilości prywatnych przedmiotów mamy do czynienia z działalnością gospodarczą. Jak zauważył Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 2 kwietnia 2019 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.145.2019.1.MJ,
"nie ma znaczenia, czy sprzedaż będzie dotyczyła całego zbioru rzeczy, czy też pojedynczych elementów. Cecha ciągłości działalności gospodarczej nie wynika bowiem z samej liczby zbywanych przedmiotów, ale ciągłego dokonywania określonych czynności.''
Jeżeli zatem dochodzi do wyzbycia się przedmiotów z majątku osobistego, które nie wykazuje cech działalności gospodarczej, to niezależnie od liczby sprzedanych przedmiotów nie będzie to przychód z pozarolniczej działalności.
Przykład 1.
Osoba fizyczna przez wiele lat kolekcjonowała zabytkowe znaczki pocztowe, traktując to jako swoje hobby. Z uwagi na trudną sytuację finansową postanowiła sprzedać znaczki na aukcji internetowej. Zgłosił się kupiec, który zdecydował się kupić całą kolekcję liczącą kilkaset sztuk. W tych okolicznościach, pomimo dużej liczby sprzedawanych znaczków, nie mamy do czynienia z działalnością gospodarczą. Jeżeli od nabycia znaczków upłynęło więcej niż 6 miesięcy, to transakcja nie podlega opodatkowaniu.
Przykład 2.
Osoba fizyczna kupuje w Szwajcarii używane sztuki odzieży po okazyjnych cenach. Zakup odbywa się w celu dalszej odsprzedaży. Podatnik sprzedaje pojedyncze sztuki na aukcji internetowej raz w miesiącu. Taka sprzedaż może zostać potraktowana przez urząd skarbowy jako działalność gospodarcza. W konsekwencji choć dochodzi do sprzedaży prywatnych rzeczy, to niezależnie od tego, ile czasu upłynęło od nabycia, wystąpi podatek.
Sprzedaż prywatnych rzeczy na aukcjach internetowych na gruncie VAT
Kwestia sprzedaży prywatnych rzeczy na aukcjach internetowych bardzo podobnie jest rozpatrywana na gruncie podatku VAT. Tutaj bowiem opodatkowanie występuje wyłącznie w przypadku, gdy sprzedaż ma charakter działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W konsekwencji sprzedaż dokonywana przez osobę fizyczną w warunkach zbliżonych do działalności profesjonalnego handlowca będzie kwalifikowana jako podlegająca pod ustawę o VAT. Chodzi tu zatem o zorganizowaną i zaplanowaną sprzedaż nastawioną na cel zarobkowych i prowadzoną w sposób ciągły.
Jeżeli natomiast sprzedaż prywatnych rzeczy nie spełnia powyższych kryteriów, to mamy do czynienia ze zbywaniem w ramach majątku osobistego, co nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Przykład 3.
Osoba fizyczna skupuje w antykwariatach zabytkowe zegarki. Po zebraniu sporej kolekcji postanowiła dokonać sprzedaży. W tym celu założyła profesjonalne konto na portalu aukcyjnym z regulaminem sprzedaży, adresem mailowym służącym tylko do obsługi klientów oraz zainwestowała w reklamę. Każdy wysyłany produkt jest odpowiednio pakowany, zawiera ulotkę i oryginalny znaczek na opakowaniu. Podatnik często oferuje różnego rodzaju rabaty oraz promocje przy sprzedaży. W tych warunkach organ podatkowy może uznać, że sprzedaż należy opodatkować podatkiem VAT, ponieważ okoliczności faktyczne wskazują, że jest to działalność handlowa zbliżona do profesjonalnej.
