Strata z działalności gospodarczej może być odliczana od dochodu w pięciu najbliższych, kolejno po sobie następujących latach podatkowych. Kwestią budzącą wątpliwości jest okres, co do którego należy przechowywać dokumenty związane ze stratą.
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód. Zasada ta nie dotyczy dochodu wolnego od podatku albo od którego zaniechano poboru podatku. W rozumieniu prawa podatkowego dochodem jest nadwyżka przychodów osiągniętych w roku podatkowym nad kosztami ich uzyskania.
Pojęcie straty
Strata z działalności gospodarczej wystąpi wówczas, gdy przychód osiągnięty w okresie rozliczeniowym jest niższy od kosztów poniesionych w celu jego uzyskania. Stratą jest więc nadwyżka kosztów uzyskania przychodów nad sumą przychodów. Strata określana jest za rok podatkowy i nie jest podatkowo obojętna. Ustawodawca w ustawie zawarł bowiem uregulowania, zgodnie z którymi może być ona rozliczona przez podatnika w następnych okresach rozliczeniowych.
Do końca 2019 roku, podatnik miał możliwość odliczenia straty w jednym roku w wysokości maksymalnie 50% poniesionej straty. Natomiast od 1 stycznia 2020 roku, podatnik, który wykazał stratę z działalności do 5 000 000 zł, może dokonać wcześniejszego rozliczenia, jeżeli wysokość dochodu będzie wystarczająca w kolejnych latach po jej wykazaniu. Nowe przepisy dotyczą rozliczenia straty za rok 2019, w związku z czym podatnik może dokonać rozliczenia straty w pełnej wysokości w rozliczeniu rocznym składanym w 2020 roku, za rok poprzedni czyli 2019 jeżeli wartość uzyskanego dochodu umożliwi zmniejszenie podstawy opodatkowania o pełną kwotę straty
O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:
1) obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo
2) obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5.000.000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.
Przepisy w kwestii okresu rozliczenia straty, nie uległy zmianie i zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy PIT poniesioną stratę, podatnik może rozliczyć w ciągu kolejnych pięciu lat podatkowych.
Uregulowania dotyczące straty na gruncie ordynacji podatkowej
Zgodnie z art. 86 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), podatnicy obowiązani do prowadzenia ksiąg podatkowych przechowują księgi i związane z ich prowadzeniem dokumenty do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej.
Przez księgi podatkowe rozumie się księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci.
Zatem zgodnie z powyższym, księgi podatkowe i dokumenty źródłowe będące odzwierciedleniem zapisów znajdujących się w tych księgach należy przechowywać przez okres równy okresowi przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Księgi podatkowe powinny być przechowywane do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Stosownie do art. 5 ordynacji podatkowej zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.
Przedawnienie zobowiązania podatkowego a strata z działalności gospodarczej
Na podstawie art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Przedawnienie zobowiązania podatkowego oznacza, że po upływie określonego czasu – od momentu powstania zobowiązania podatkowego – zobowiązanie to wygasa, a organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia.
Strata z działalności gospodarczej poniesiona przez podatnika w danym roku podatkowym nie jest elementem konstrukcyjnym zobowiązania podatkowego za dany rok, gdyż zobowiązanie takie powstaje tylko w razie wystąpienia dochodu. Jednak strata może wpływać na wysokość podatku w następnych pięciu latach podatkowych, bowiem podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia w tym okresie dochodu o wysokość straty.
(…) W przypadku, gdy strata podatkowa rozliczana jest przez 5 następujących po sobie lat podatkowych, księgi podatkowe i dokumenty należy przechowywać przez 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upływał termin zapłaty podatku, na którego wielkość miała wpływ strata. Przykładowo, jeśli strata nastąpiła w 2015 roku, termin zapłaty podatku upływał w 2016 r., a Spółka zamierza rozliczać stratę przez 5 następujących po sobie lat, ostatnią część straty rozliczy za rok 2021, za który termin wpłaty podatku to 2022 rok. Spółka powinna więc przechowywać dokumentację związaną z wystąpieniem straty podatkowej do końca roku 2026. Dodatkowo należy zaznaczyć, że bieg terminu przedawnienia może ulec zawieszeniu na zasadach określonych w § 1-8 art. 70 Ordynacji podatkowej.
Podsumowując, należy stwierdzić, że dopóki Spółka będzie rozliczała stratę podatkową, odejmując jej wartość od dochodu w kolejnych latach, dopóty będzie zobowiązana przechowywać księgi podatkowe i dokumenty z lat, w których wykazana była ta strata. Termin przedawnienia powinien więc być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku ustalonego na podstawie dochodu pomniejszonego o ostatnią część straty rozliczanej przez podatnika (…).
Strata z działalności gospodarczej w systemie wfirma.pl
Aby wprowadzić stratę z działalności gospodarczej do systemu wfirma.pl należy przejść do zakładki USTAWIENIA, a następnie w tabeli PODATKI kliknąć w pozycję PODATEK DOCHODOWY. Następnie w wyświetlonym oknie należy kliknąć w opcję DODAJ ODLICZENIE i uzupełnić dane. Wówczas system sam automatycznie będzie uwzględniał wprowadzoną do programu stratę z lat ubiegłych zaliczkach na podatek dochodowy.
Więcej szczegółów na temat rozliczania start z lat ubiegłych w systemie wfirma.pl w artykule: Strata z lat ubiegłych - jak wprowadzić do systemu?