Wierzyciel, który chce wyegzekwować należność niejednokrotnie musi zmagać się z wieloma przeszkodami. Czasami są to pułapki legislacyjne, a także działania stosowane przez dłużnika w celu „przeciągnięcia” postępowania w czasie. Warto zatem przyjrzeć się możliwościom elektronicznych tytułów wykonawczych, które mogą usprawnić ściąganie długów.
Procedura ściągania długów nie jest doskonała, dlatego dłużnik, który nie chce rozliczyć swojego długu będzie starał się, aby nie zapłacić lub odciągnąć zapłatę w czasie. Egzekucja należności jest istotna dla funkcjonowania państwa, ponieważ w zakresie podatków, ceł, należności budżetowych, a także grzywien, kar i innych należności pieniężnych wymierzanych przez organy administracji publicznej - procedura musi gwarantować szybką ściągalność, ponieważ wpływy te stanowią dochód publiczny, który jest rozdzielany na wydatki związane z najważniejszymi potrzebami państwa.
Minimalizacja kosztów w postępowaniu elektronicznym
Z dniem 30 lipca 2020 r, weszła w życie nowelizacja przepisów ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Forma tradycyjna i obsługa tego procesu wymaga przeznaczenia pewnego budżetu. Są to niepotrzebne wydatki, których system elektroniczny nie wymaga. Ponadto czaso- i kosztochłonna jest konieczność zaangażowania pracowników organów egzekucyjnych, w takie czynności, jak papierowa rejestracja spraw w systemie teleinformatycznym.
Z uwagi na czas wdrożenia pełnej elektronizacji w postępowaniu egzekucyjnym będzie jeszcze istniała możliwość złożenia wniosku w formie tradycyjnej w wyjątkowych przypadkach. Rozwiązanie to ma na celu umożliwienie płynnego przesyłania tytułów wykonawczych do organu egzekucyjnego w przypadku, gdyby pojawiły się problemy natury technicznej.
Zawiadomienia przesyłane przez system bez zbędnej zwłoki
Przepisy ustawy nakładają na wierzyciela obowiązki zawarcia informacji dodatkowej przy elektronicznym wniosku konieczne do wszczęcia egzekucji. I tak wierzyciel przekazuje organowi informację dotyczącą:
- posiadanego przez zobowiązanego składnika majątkowego lub źródła jego dochodu – w przypadku, gdy są znane wierzycielowi;
- majątku zobowiązanego lub większej jego części znajdującego się na terenie działania organu egzekucyjnego – w przypadku ustalenia właściwości miejscowej organu egzekucyjnego na podstawie art. 22 § 3;
- siedziby lub miejsca zamieszkania dłużnika zobowiązanego, który jest obciążony prawem majątkowym względem zobowiązanego – w przypadku ustalenia właściwości miejscowej organu egzekucyjnego na podstawie art. 22 § 3a;
- daty wysłania przez centralne biuro łącznikowe wniosku o udzielenie informacji lub powiadomienie do państwa członkowskiego lub państwa trzeciego oraz numeru referencyjnego tego wniosku – w przypadku wystąpienia o udzielenie pomocy, o której mowa w ustawie o wzajemnej pomocy;
- ujawnionego po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 2 składnika majątkowego lub źródła dochodu zobowiązanego oraz numeru i daty wydania postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego – w przypadku wystąpienia z wnioskiem o ponowne wszczęcie egzekucji administracyjnej;
- imienia i nazwiska oraz adresu do korespondencji przedstawiciela ustawowego zobowiązanego;
- imienia i nazwiska oraz adresu do korespondencji opiekuna albo kuratora zobowiązanego – w przypadku ustanowienia opieki albo kurateli dla zobowiązanego;
- imienia i nazwiska oraz adresu do korespondencji zarządcy przedsiębiorstwa w spadku – w przypadku działania zarządcy przedsiębiorstwa w spadku.
Należy zauważyć, że przekazanie dodatkowej informacji wraz z tytułem wykonawczym powinno wpłynąć na szybszą i sprawniejszą egzekucję. Organ, od razu po wpływie tytułu wykonawczego będzie mógł przedsięwziąć środki egzekucyjne, jeszcze przed tym nim podejmie działania w celu weryfikacji majątku zobowiązanego.
Założenie wpływu postępowania egzekucyjnego prowadzonego przy użyciu systemu teleinformatycznego, wydaje się realizowane przy procedurze związanej z niezgodnościami informacji w tytule i danymi w odpowiednich rejestrach. Dotychczas, jeśli wniosek zawierał jakikolwiek braki formalne, wierzyciel był informowany o tym i wzywany do ich uzupełnienia. Cała korespondencja była wysyłana za pośrednictwem operatora pocztowego, co wydłużało czas, także ze względu na obieg poczty i standardowe kwestie wysyłki.
Obligatoryjność wzorów określona przez właściwego ministra
Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości wydał w dniu 25 maja 2020 r. rozporządzenie w sprawie wzorów tytułów wykonawczych stosowanych w egzekucji administracyjnej, w którym określił między innymi wzór tytułu wykonawczego stosowanego w egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym oraz - kolejnego tytułu wykonawczego. Nowe wzory obowiązują od dnia 30 lipca 2020 r.
Co należy podkreślić, poprzednie wzory nie ulegną od razu dezaktualizacji, ale będą mogły być nadal stosowane, jednak nie dłużej niż przez 9 miesięcy od dnia wejścia w życie nowego rozporządzenia. Istnieje ponadto warunek prawidłowego pouczenia zobowiązanego zgodnie z art. 27 § 1 pkt 8-9a ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Uzyskanie dostępu do systemu teleinformatycznego
W zakresie niezbędnym do wszczęcia lub prowadzenia postępowania egzekucyjnego uprawnienia do systemu teleinformatycznego dla naczelników US będzie nadawał Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Dz.U.2019.1438 t.j.
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r. w sprawie wyznaczenia organu do prowadzenia systemu teleinformatycznego przeznaczonego do przekazywania naczelnikowi urzędu skarbowego wniosków egzekucyjnych i tytułów wykonawczych lub wymaganych informacji, Dz.U.2020.1072
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
