Ulga na ekspansję stanowi preferencję podatkową dla podatników prowadzących działalność gospodarczą. Warto jednak przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu celem ustalenia, czy koszty poniesione na udział w targach a ulga na ekspansję się wykluczają i jakie dokładnie wydatki mogą zostać odliczone w ramach tej ulgi.
Mechanizm działania ulgi na ekspansję
Ulga na ekspansję została uregulowana w art. 26gb ustawy PIT (odpowiednie przepisy w tym zakresie zawiera również ustawa CIT). W świetle przepisu podatnik uzyskujący przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej odlicza od podstawy obliczenia podatku koszty uzyskania przychodów poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów do wysokości dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z pozarolniczej działalności gospodarczej, nie więcej jednak niż 1 000 000 zł w roku podatkowym.
W rezultacie wydatki poniesione „na ekspansję” stanowią koszty ujmowane na bieżąco w trakcie roku podatkowego i następnie ponownie są uwzględniane w rachunku podatkowym jako odliczenie od podstawy obliczenia podatku z działalności gospodarczej.
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów.
Możliwość skorzystania z ulgi na ekspansję jest jednak obwarowana pewnym warunkiem. Otóż, jak wynika z treści art. 26gb ust. 4 ustawy PIT, podatnik będzie mógł odliczyć wskazane poniżej koszty od podstawy opodatkowania, jeżeli po skorzystaniu z ulgi, w okresie 2 następujących po sobie lat podatkowych, począwszy od roku, w którym poniesione zostały koszty zwiększenia przychodów (dokonano odliczenia):
- zwiększył przychody ze sprzedaży produktów w stosunku do przychodów z tego tytułu ustalonych na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego rok poniesienia tych kosztów lub
- osiągnął przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych, lub
- osiągnął przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych w danym kraju.
W przypadku, gdy podatnik, który skorzystał z odliczenia, nie spełni warunku, o którym mowa w ust. 4, jest obowiązany w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym upłynął termin do osiągnięcia przychodów ze sprzedaży produktów, do odpowiedniego doliczenia kwoty uprzednio odliczonej.
Omawiana ulga skierowana jest do podatników, u których w następstwie poniesienia określonych wydatków doszło do osiągnięcia (zwiększenia) przychodów ze sprzedaży produktów wytworzonych przez podatnika i zbywanych na rzecz podmiotów niepowiązanych.
Udział w targach a ulga na ekspansję - zakres wydatków kwalifikujących się
Zgodnie z art. 26gb ust. 7 ustawy PIT za koszty poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów uznaje się koszty:
- uczestnictwa w targach poniesione na:
- organizację miejsca wystawowego,
- zakup biletów lotniczych dla pracowników i podatnika,
- zakwaterowanie i wyżywienie dla pracowników i podatnika;
- działań promocyjno-informacyjnych, w tym zakupu przestrzeni reklamowych, przygotowania strony internetowej, publikacji prasowych, broszur, katalogów informacyjnych i ulotek, dotyczących produktów;
- dostosowania opakowań produktów do wymagań kontrahentów;
- przygotowania dokumentacji umożliwiającej sprzedaż produktów, w szczególności dotyczącej certyfikacji towarów oraz rejestracji znaków towarowych;
- przygotowania dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu, a także w celu składania ofert innym podmiotom.
Wskazać należy, że katalog wydatków uprawniających do ulgi ma charakter zamknięty i wyłączny. Zatem tylko te wydatki, które zostały wymienione w powyższym wykazie, mogą być odliczone.
Jeżeli chodzi o wydatki związane z uczestniczeniem w targach, to ustawa wskazuje, że jako uprawniające do skorzystania z ulgi są wydatki poniesione na organizację miejsca wystawowego, zakup biletów lotniczych dla pracowników i podatnika, zakwaterowanie i wyżywienie dla pracowników i podatnika.
Rozwinięcie powyższego katalogu zaprezentował Dyrektor KIS w interpretacji z 27 października 2023 roku (nr 0111-KDIB1-3.4010.434.2023.2.AN), wskazując, że do wydatków w ramach ulgi na ekspansję można zaliczyć też:
- opłaty za wyznaczenie powierzchni wystawienniczej stoiska;
- opłaty za wstęp na targi dla pracowników wyznaczonych do prezentacji produktów na stoisku;
- opłaty za wpis do katalogów i ulotek targowych;
- koszty wykonania zlecenia spedycyjnego (transport elementów stoiska targowego oraz eksponatów targowych);
- koszty zakupu zabudowy stoiska – w tym wykładziny stoiska targowego;
- koszty zakupu mebli na stoisko oraz koszty wypożyczenia mebli na stoisko;
- koszty wykonania grafik na stoisko targowe;
- koszty montażu i demontażu stoiska targowego wraz z montażem zasilania stoiska prądem;
- koszty związane z opłatami za zużyte media na stoisku;
- koszty sprzątania stoiska.
Należy równolegle podkreślić, że zakres powyższego przepisu nie obejmuje innych kosztów oprócz tych, które zostały w nim wyraźnie wskazane. Zatem koszty niewymienione wprost w przywołanej regulacji i przeznaczone na realizację działań mających pośredni związek z wydatkami w nim wymienionymi nie podlegają odliczeniu w ramach ulgi na ekspansję.
W konsekwencji Dyrektor KIS w powyższej interpretacji zauważył, że do wydatków w ramach ulgi na ekspansję nie można zakwalifikować kosztów parkingów podczas trwania targów oraz kosztów kolacji z zainteresowanymi potencjalnymi klientami w czasie ich trwania.
Warto również sięgnąć do treści interpretacji Dyrektora KIS z 16 października 2023 roku (nr 0111-KDIB1-3.4010.391.2023.1.JKU), gdzie organ podatkowy wyraził dość kontrowersyjne stanowisko, jakoby do wydatków w ramach ulgi na ekspansję nie kwalifikowały się koszty wynagrodzeń pracowników działu marketingu, którzy zajmują się koordynacją, planowaniem oraz realizacją działań związanych z promowaniem wytwarzanych produktów – w części, w jakiej to ich czas pracy dotyczy prowadzenia działań promocyjno-informacyjnych.
Dyrektor KIS wywnioskował, że ulga na ekspansję ustanawia katalog wydatków zmniejszających podstawę opodatkowania, określając je mianem „kosztów uzyskania przychodów poniesionych w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów”. Nie ulega wątpliwości, że katalog ten ma charakter zamknięty, co wynika z samej jego konstrukcji jako enumeratywnego wyliczenia. Jednocześnie z uwagi na kontekst funkcjonalny poszczególne pozycje analizowanego katalogu zostały określone rodzajowo poprzez odniesienie do pewnych kategorii wydatków bądź też przykładowe wyliczenie.
W ocenie Dyrektora KIS nie stanowią wydatków możliwych do odliczenia w ramach ulgi na ekspansję koszty zaangażowania pracowników w zakresie, w jakim zostały przeznaczone na sfinansowanie wynagrodzeń pracowników.
Podsumowując powyższe, należy wskazać, że zakres ulgi na ekspansję, jeżeli chodzi o udział w targach, jest nadal nie do końca wyjaśniony. Nie ma bowiem jasnych wytycznych co do tego, jakie konkretnie wydatki z tym związane mogą być kwalifikowane do odliczenia.