Stale zwiększająca się konkurencja na rynku sprzyja rozwojowi różnych form reklamy. Rozpowszechnienie oferowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej towarów lub usług jest coraz trudniejsze. Przedsiębiorcy próbują dotrzeć do potencjalnych klientów, wykorzystując wszelkie dostępne formy reklamy i marketingu. Jednym z dostępnych narzędzi marketingowych jest sponsoring. Celem sponsoringu jest przeniesienie na sponsora pozytywnego obrazu sponsorowanego. W dzisiejszym artykule omówimy zasady stosowania sponsoringu i sposób rozliczenia na gruncie podatku dochodowego. Sprawdźmy, jaki wpływ na koszty uzyskania przychodów sponsora ma zawarta umowa sponsoringu.
Czym jest sponsoring?
Popularność osób publicznych jest wykorzystywana na dotarcie do potencjalnych klientów poprzez sponsoring. Umowa sponsoringu nie została w szczególny sposób unormowana w Kodeksie cywilnym, a możliwość jej zawarcia wynika z ogólnej zasady swobody umów.
„Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”.
Sponsorem jest przeważnie przedsiębiorca, którego celem jest stworzenie pozytywnego wizerunku swojej firmy i rozpowszechnienie marek czy oferowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej towarów lub usług, natomiast sponsorowanym jest zazwyczaj osoba popularna, ciesząca się powszechnym uznaniem ze względu na prowadzoną przez siebie działalność, np. sportową czy artystyczną.
Umowa sponsoringu a rozliczenie kosztów sponsora
Zasady funkcjonowania i rozliczenia sponsoringu nie zostały określone w polskich przepisach podatkowych, jednak z uwagi na coraz większą popularność tej formy marketingowej wykształciła się pewna praktyka gospodarcza w tym zakresie. W celu rozstrzygnięcia, czy wydatki poniesione przez sponsora służące przekazaniu sponsorowanemu określonego świadczenia lub rzeczy stanowią koszty uzyskania przychodów w działalności sponsora, należy odnieść się do ogólnej definicji kosztów uzyskania przychodów zawartej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
„Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23”.
Aby wydatki poniesione przez sponsora na nabycie towarów lub związane z wykonaniem usług stanowiących przedmiot umowy sponsoringu mogły być zaliczone do kosztów podatkowych, muszą spełnić ogólną definicję kosztów uzyskania przychodów, czyli należy ponieść je w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i nie mogą one zostać wyszczególnione w art. 23 ustawy o PIT jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Zaliczenie poniesionych wydatków do kosztów podatkowych wymaga także ich odpowiedniego udokumentowania, np. na podstawie faktur, rachunków czy umów.
Przykład 1.
Pani Maria prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą zajmuje się sprzedażą rowerów. Kobieta zawarła umowę z popularnym kolarzem, w której ramach zobowiązała się przekazać sportowcowi wynagrodzenie w zamian za umieszczenie logo jej firmy na jego stroju podczas zawodów. Pani Maria otrzymała od sportowca fakturę za usługi reklamowe, którą ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w swojej działalności.
Koszty sponsora a ekwiwalentność świadczeń
Sponsoring właściwy opiera się na umowie, w której ramach za przekazanie określonych świadczeń lub rzeczy na rzecz sponsorowanego, sponsor otrzymuje od niego ekwiwalentne świadczenie wzajemne o charakterze reklamowym. Sponsoring właściwy jest w istocie odpłatnym nabyciem usług reklamowych w celu dotarcia do większej liczby potencjalnych klientów, a w konsekwencji zwiększenia przychodów uzyskiwanych z działalności. Sponsoring niewłaściwy charakteryzujący się brakiem wzajemności świadczenia pomiędzy sponsorem a sponsorowanym jest w istocie darowizną, dlatego wydatki z nim związane nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Może się zdarzyć, że sponsoring jest oparty na wzajemności świadczenia pomiędzy sponsorem a sponsorowanym, jednak te świadczenia nie są ekwiwalentne, czyli kwota wydatków poniesionych przez sponsora w celu przekazania świadczenia na rzecz sponsorowanego nie stanowi wartości świadczenia reklamowego wykonanego od sponsorowanego. W takim przypadku wydatki związane ze sponsoringiem poniesione przez sponsora stanowią koszty uzyskania przychodów w jego działalności, ale tylko do wysokości wartości usług reklamowych świadczonych przez sponsorowanego. W pozostałej części wydatki te z punktu widzenia podatku dochodowego traktujemy analogicznie jak przekazanie darowizny.
Koszty uzyskania przychodów a umowa sponsoringu – interpretacja indywidualna
W interpretacji indywidualnej sygn. 0112-KDIL2-2.4011.191.2021.1.IM z 21 maja 2021 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej potwierdzono możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych ze sponsorowaniem drużyny siatkarskiej.
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie telekomunikacji bezprzewodowej, z wyłączeniem telekomunikacji satelitarnej. Przedsiębiorstwo na podstawie umowy sponsoruje trzecioligową męską drużynę siatkarską. W ramach umowy przedsiębiorstwo finansuje zakup strojów i sprzętu sportowego, pokrywa koszty opieki medycznej i lekarza medycyny sportowej, transportu zawodników na mecze, rejestracji zawodników oraz inne opłaty związane z uczestnictwem w rozgrywkach (zakup licencji, wydanie certyfikatów, opłaty ewidencyjne, opłaty sędziowskie, wynagrodzenie trenera), wymagając w zamian świadczeń wzajemnych:
drużyna siatkarska przyjmie nazwę przedsiębiorstwa i będzie jej używała do zakończenia rozgrywek sezonu 2020/2021,
na koszulkach będzie widniało logo sponsora,
we wszystkich wywiadach medialnych podawana będzie nazwa sponsora,
sponsorowany będzie reprezentował w sezonie 2020/2021 wyłącznie sponsora.
Dodatkowo informacje o drużynie siatkarskiej sponsora, wynikach rozgrywek oraz miejscu rozgrywania poszczególnych meczów zamieszczane są sukcesywnie na portalu społecznościowym Facebook, na fanpage'u pod nazwą „x”. Działania te zdecydowanie przyczyniają się do rozpowszechniania wizerunku firmy, jej promocji i rozpoznawalności oraz informacji o świadczonych usługach, a co za tym idzie – pozyskiwania nowych klientów i osiągania przychodów. Wnioskodawca zadał pytanie, czy koszty związane ze sponsorowaniem drużyny siatkarskiej można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.
Organ podatkowy wyjaśnił także, na czym polega sponsoring właściwy i niewłaściwy oraz sposób rozliczenia kosztów w przypadku gdy wzajemne świadczenia nie są ekwiwalentne:
„Gdy umowa zawarta między stronami przewiduje, że w zamian za przekazanie określonych środków pieniężnych, wartości rzeczowych lub świadczeń, sponsor otrzyma od podmiotu sponsorowanego ekwiwalentne świadczenie wzajemne o charakterze reklamowym, można mówić o tzw. sponsoringu właściwym. Stanowi on w istocie odpłatne nabycie usług reklamowych. Koszty sponsoringu właściwego stanowią wówczas w całości koszty uzyskania przychodów sponsora. W przypadku gdy sponsor nie otrzymuje żadnego świadczenia wzajemnego od podmiotu sponsorowanego, poniesione przez niego wydatki mają charakter darowizny (tzw. sponsoring niewłaściwy). Wówczas należy mieć na względzie postanowienia art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju – z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w tym przepisie – nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Oznacza to w praktyce, że do kosztów mogą być zaliczone jedynie wydatki stanowiące ekwiwalent za uzyskany towar czy usługę. Możliwa jest również sytuacja, gdy umowa sponsoringu przewiduje co prawda obustronne świadczenia sponsora i sponsorowanego, jednak nie są one ekwiwalentne. Wydatki na sponsoring są wówczas kosztami uzyskania przychodów tylko do wysokości wartości usług reklamowych świadczonych przez sponsorowanego. W pozostałej części powinny być traktowane jak darowizna”.
Ostatnio Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że w opisanej sytuacji wnioskodawca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na sponsoring drużyny siatkarskiej:
„[…] stwierdzić należy, że wskazane we wniosku wydatki do wysokości równowartości ceny za reklamę sponsora, tj. wartości usług reklamowych wyświadczonych przez sponsorowanego będą mogły stanowić koszt podatkowy wnioskodawcy. Ważne jest, aby usługi te zostały właściwie udokumentowane fakturą (rachunkiem) sprzedaży usług reklamowych, wystawionym przez sponsorowanego lub też innym stosownym dokumentem potwierdzającym wykonanie wskazanych we wniosku usług reklamowych. Reasumując – koszty związane ze sponsorowaniem drużyny siatkarskiej można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu”.
Podsumowując, można stwierdzić, że wydatki poniesione przez sponsora na wykonanie usług oraz nabycie towarów w związku z przekazaniem sponsorowanemu w ramach umowy sponsoringu określonego świadczenia lub rzeczy co do zasady stanowią koszty uzyskania przychodów w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, jednak zaliczenie ich do kosztów podatkowych wymaga spełnienia określonych warunków opisanych powyżej.
