Zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy, czas pracy nie może przekraczać 8 godzin dziennie, czyli łącznie 40 godzin w przeciętnym pięciodniowym tygodniu pracy. Pracodawca zobowiązany jest sporządzić (na okres przynajmniej 1 miesiąca) oraz przekazać pracownikowi rozkład czasu pracy najpóźniej tydzień przed rozpoczęciem pracy w danym okresie. Szczegółowe zasady obowiązujące pracodawce podczas sporządzania rozkładu czasu pracy znajdziemy w art. 129 Kodeksu pracy.
Wymiar czasu pracy - okres rozliczeniowy
Zazwyczaj okres rozliczeniowy nie przekracza 4 miesięcy. Zgodnie jednak z regulacjami Kodeksu pracy obowiązującymi od 23 sierpnia 2013 r. okres rozliczeniowy można wydłużyć, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi, technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy z zachowaniem ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników (art. 129 § 2 k.p.). Wydłużony okres rozliczeniowy może obejmować maksymalnie 12 miesięcy. Przedłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy do 12 miesięcy ustala się pisemnie i podaje do wiadomości pracowników.
Obliczanie wymiaru czasu pracy
Sposób obliczania wymiaru czasu pracy reguluje art. 130 k.p. Zgodnie z ww. arykułem, aby obliczyć wymiar czasu pracy, należy:
40 godzin (tygodniowy czas pracy) pomnożyć przez liczbę pełnych tygodni przypadających na dany okres rozliczeniowy
do otrzymanej liczby godzin dodać iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego (bez uwzględniania weekendu)
obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym - przypadające w innym dniu niż niedziela
obniżyć wymiar czasu pracy o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności pracownika (mowa tu o godzinach przypadających do przepracowania - zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy - w czasie nieobecności w pracy)
Czas pracy w 2015 roku
Wymiar czasu pracy obowiązujący w 2015 roku z podziałem na poszczególne okresy rozliczeniowe kształtuje się następująco:
Dwunastomiesięczny okres rozliczeniowy
Miesiąc | Obliczenie wymiaru czasu pracy | Liczba godzin | Liczba dni |
I - XII | (40 godz. x 52 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 9 świąt) | 2 016 | 252 |
Sześciomiesięczny okres rozliczeniowy
Miesiąc | Obliczenie wymiaru czasu pracy | Liczba godzin | Liczba dni |
I-VI | (40 godz. x 25 tyg.) + (8 godz. x 4 dni) - (8 godz. x 5 świąt) | 992 | 124 |
VII-XII | (40 godz. x 26 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 4 święta) | 1 024 | 128 |
RAZEM | 2 016 | 252 |
Czteromiesięczny okres rozliczeniowy
Miesiąc | Obliczenie wymiaru czasu pracy | Liczba godzin | Liczba dni |
I-IV | (40 godz. x 17 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 3 święta) | 664 | 83 |
V-VIII | (40 godz. x 17 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 3 święta) | 672 | 84 |
IX-XII | (40 godz. x 17 tyg.) + (8 godz. x 3 dni) - (8 godz. x 3 święta) | 680 | 85 |
RAZEM | 2 016 | 252 |
Trzymiesięczny okres rozliczeniowy
Miesiąc | Obliczenie wymiaru czasu pracy | Liczba godzin | Liczba dni |
I-III | (40 godz. x 12 tyg.) + (8 godz. x 4 dni) - (8 godz. x 2 święta) | 496 | 62 |
IV-VI | (40 godz. x 13 tyg.) - (8 godz. x 3 święta) | 496 | 62 |
VII-IX | (40 godz. x 13 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) | 520 | 65 |
X-XII | (40 godz. x 13 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 3 święta) | 504 | 63 |
RAZEM | 2 016 | 252 |
Jednomiesięczny okres rozliczeniowy
Miesiąc | Obliczenie wymiaru czasu pracy | Liczba godzin | Liczba dni |
I | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 2 święta) | 160 | 20 |
II | (40 godz. x 4 tyg.) | 160 | 20 |
III | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) | 176 | 22 |
IV | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 1 święto) | 168 | 21 |
V | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) | 160 | 20 |
VI | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 1 święto) | 168 | 21 |
VII | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 3 dni) | 184 | 23 |
VIII | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) | 160 | 20 |
IX | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) | 176 | 22 |
X | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) | 176 | 22 |
XI | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) | 160 | 20 |
XII | (40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 3 dni) - (8 godz. x 2 święta) | 168 | 21 |
RAZEM | 2 016 | 252 |
Wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego na część etatu należy ustalić proporcjonalnie do tej części.
Wymiar czasu pracy - dni ustawowo wolne od pracy w 2015 r.
Poniższa tabela przedstawia zestawienie dni ustawowo wolnych od pracy w roku 2015.
Data | Dzień tygodnia | Nazwa święta |
1 stycznia | czwartek | Nowy Rok |
6 stycznia | wtorek | Święto Trzech Króli |
5 kwietnia | niedziela | Wielkanoc |
6 kwietnia | poniedziałek | Poniedziałek Wielkanocny (Śmigus-dyngus) |
1 maja | piątek | Święto Pracy |
3 maja | niedziela | Święto Konstytucji 3 Maja |
24 maja | niedziela | Zesłanie Ducha Świętego (Zielone Świątki) |
4 czerwca | czwartek | Boże Ciało |
15 sierpnia | sobota | Wniebowzięcie NMP |
1 listopada | niedziela | Wszystkich Świętych |
11 listopada | środa | Narodowe Święto Niepodległości |
25 grudnia | piątek | Boże Narodzenie (pierwszy dzień) |
26 grudnia | sobota | Boże Narodzenie (drugi dzień) |
Za święto wypadające w sobotę, pracownikom pracującym od poniedziałku do piątku przysługuje dodatkowy dzień wolnego w danym okresie rozliczeniowym - zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2 października 2012 roku.
Ważne! W 2015 roku dwa ustawowe święta przypadają w sobotę:
|
Pracodawca w 2015 roku zobowiązany jest więc wyznaczyć 2 dni wolne od pracy. Jeden w okresie rozliczeniowym obejmujący sierpień, drugi w okresie rozliczeniowym grudnia.
Wymiar czasu pracy w ruchu ciągłym - wyjątek
Praca w ruchu ciągłym stanowi wyjątek w ustalaniu wymiaru czasu pracy i przewiduje krótki, nieprzekraczający czterech tygodni, okres rozliczeniowy.
W tym przypadku pracodawca ma możliwość wydłużenia pracy w tygodniu przeciętnie do 43 godzin oraz wydłużenia do 12 godzin jednego dnia - w jednym, dwóch lub trzech tygodniach okresu rozliczeniowego. Obliczając wymiar czasu pracy w omawianym systemie, bierze się pod uwagę ilość zaplanowanych przez pracodawcę w danym okresie rozliczeniowym zmian w wymiarze po 12 godzin. Wymiar czasu pracy oblicza się następująco:
8 godzin należy pomnożyć przez liczbę dni kalendarzowych przypadających w okresie rozliczeniowym (z wyłączeniem niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy, wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy)
do otrzymanej sumy należy dodać liczbę godzin odpowiadającą przedłużonemu u danego pracodawcy tygodniowemu wymiarowi czasu pracy
