Zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy, czas pracy nie może przekraczać 8 godzin dziennie, czyli łącznie 40 godzin w przeciętnym pięciodniowym tygodniu pracy. Pracodawca zobowiązany jest sporządzić (na okres przynajmniej 1 miesiąca) oraz przekazać pracownikowi rozkład czasu pracy najpóźniej tydzień przed rozpoczęciem pracy w danym okresie. Szczegółowe zasady obowiązujące pracodawce podczas sporządzania rozkładu czasu pracy znajdziemy w art. 129 Kodeksu pracy.
Wymiar czasu pracy - okres rozliczeniowy
Zazwyczaj okres rozliczeniowy nie przekracza 4 miesięcy. Zgodnie jednak z regulacjami Kodeksu pracy obowiązującymi od 23 sierpnia 2013 r. okres rozliczeniowy można wydłużyć, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi, technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy z zachowaniem ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników (art. 129 § 2 k.p.). Wydłużony okres rozliczeniowy może obejmować maksymalnie 12 miesięcy. Przedłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy do 12 miesięcy ustala się pisemnie i podaje do wiadomości pracowników.
Obliczanie wymiaru czasu pracy
Sposób obliczania wymiaru czasu pracy reguluje art. 130 k.p. Zgodnie z ww. arykułem, aby obliczyć wymiar czasu pracy, należy:
-
40 godzin (tygodniowy czas pracy) pomnożyć przez liczbę pełnych tygodni przypadających na dany okres rozliczeniowy
-
do otrzymanej liczby godzin dodać iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego (bez uwzględniania weekendu)
-
obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym - przypadające w innym dniu niż niedziela
-
obniżyć wymiar czasu pracy o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności pracownika (mowa tu o godzinach przypadających do przepracowania - zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy - w czasie nieobecności w pracy)
Czas pracy w 2015 roku
Wymiar czasu pracy obowiązujący w 2015 roku z podziałem na poszczególne okresy rozliczeniowe kształtuje się następująco:
Dwunastomiesięczny okres rozliczeniowy
|
Miesiąc |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba godzin |
Liczba dni |
|
I - XII |
(40 godz. x 52 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 9 świąt) |
2 016 |
252 |
Sześciomiesięczny okres rozliczeniowy
|
Miesiąc |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba godzin |
Liczba dni |
|
I-VI |
(40 godz. x 25 tyg.) + (8 godz. x 4 dni) - (8 godz. x 5 świąt) |
992 |
124 |
|
VII-XII |
(40 godz. x 26 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 4 święta) |
1 024 |
128 |
|
RAZEM |
2 016 |
252 |
Czteromiesięczny okres rozliczeniowy
|
Miesiąc |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba godzin |
Liczba dni |
|
I-IV |
(40 godz. x 17 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 3 święta) |
664 |
83 |
|
V-VIII |
(40 godz. x 17 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 3 święta) |
672 |
84 |
|
IX-XII |
(40 godz. x 17 tyg.) + (8 godz. x 3 dni) - (8 godz. x 3 święta) |
680 |
85 |
|
RAZEM |
2 016 |
252 |
Trzymiesięczny okres rozliczeniowy
|
Miesiąc |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba godzin |
Liczba dni |
|
I-III |
(40 godz. x 12 tyg.) + (8 godz. x 4 dni) - (8 godz. x 2 święta) |
496 |
62 |
|
IV-VI |
(40 godz. x 13 tyg.) - (8 godz. x 3 święta) |
496 |
62 |
|
VII-IX |
(40 godz. x 13 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) |
520 |
65 |
|
X-XII |
(40 godz. x 13 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 3 święta) |
504 |
63 |
|
RAZEM |
2 016 |
252 |
Jednomiesięczny okres rozliczeniowy
|
Miesiąc |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba godzin |
Liczba dni |
|
I |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 2 święta) |
160 |
20 |
|
II |
(40 godz. x 4 tyg.) |
160 |
20 |
|
III |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) |
176 |
22 |
|
IV |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 1 święto) |
168 |
21 |
|
V |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) |
160 |
20 |
|
VI |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) - (8 godz. x 1 święto) |
168 |
21 |
|
VII |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 3 dni) |
184 |
23 |
|
VIII |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) |
160 |
20 |
|
IX |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) |
176 |
22 |
|
X |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 2 dni) |
176 |
22 |
|
XI |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 1 dzień) - (8 godz. x 1 święto) |
160 |
20 |
|
XII |
(40 godz. x 4 tyg.) + (8 godz. x 3 dni) - (8 godz. x 2 święta) |
168 |
21 |
|
RAZEM |
2 016 |
252 |
Wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego na część etatu należy ustalić proporcjonalnie do tej części.
Wymiar czasu pracy - dni ustawowo wolne od pracy w 2015 r.
Poniższa tabela przedstawia zestawienie dni ustawowo wolnych od pracy w roku 2015.
|
Data |
Dzień tygodnia |
Nazwa święta |
|
1 stycznia |
czwartek |
Nowy Rok |
|
6 stycznia |
wtorek |
Święto Trzech Króli |
|
5 kwietnia |
niedziela |
Wielkanoc |
|
6 kwietnia |
poniedziałek |
Poniedziałek Wielkanocny (Śmigus-dyngus) |
|
1 maja |
piątek |
Święto Pracy |
|
3 maja |
niedziela |
Święto Konstytucji 3 Maja |
|
24 maja |
niedziela |
Zesłanie Ducha Świętego (Zielone Świątki) |
|
4 czerwca |
czwartek |
Boże Ciało |
|
15 sierpnia |
sobota |
Wniebowzięcie NMP |
|
1 listopada |
niedziela |
Wszystkich Świętych |
|
11 listopada |
środa |
Narodowe Święto Niepodległości |
|
25 grudnia |
piątek |
Boże Narodzenie (pierwszy dzień) |
|
26 grudnia |
sobota |
Boże Narodzenie (drugi dzień) |
Za święto wypadające w sobotę, pracownikom pracującym od poniedziałku do piątku przysługuje dodatkowy dzień wolnego w danym okresie rozliczeniowym - zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2 października 2012 roku.
|
Ważne! W 2015 roku dwa ustawowe święta przypadają w sobotę:
|
Pracodawca w 2015 roku zobowiązany jest więc wyznaczyć 2 dni wolne od pracy. Jeden w okresie rozliczeniowym obejmujący sierpień, drugi w okresie rozliczeniowym grudnia.
Wymiar czasu pracy w ruchu ciągłym - wyjątek
Praca w ruchu ciągłym stanowi wyjątek w ustalaniu wymiaru czasu pracy i przewiduje krótki, nieprzekraczający czterech tygodni, okres rozliczeniowy.
W tym przypadku pracodawca ma możliwość wydłużenia pracy w tygodniu przeciętnie do 43 godzin oraz wydłużenia do 12 godzin jednego dnia - w jednym, dwóch lub trzech tygodniach okresu rozliczeniowego. Obliczając wymiar czasu pracy w omawianym systemie, bierze się pod uwagę ilość zaplanowanych przez pracodawcę w danym okresie rozliczeniowym zmian w wymiarze po 12 godzin. Wymiar czasu pracy oblicza się następująco:
-
8 godzin należy pomnożyć przez liczbę dni kalendarzowych przypadających w okresie rozliczeniowym (z wyłączeniem niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy, wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy)
-
do otrzymanej sumy należy dodać liczbę godzin odpowiadającą przedłużonemu u danego pracodawcy tygodniowemu wymiarowi czasu pracy
