Zakup nowego samochodu z salonu a podatki

Zakup nowego samochodu z salonu to znaczny wydatek niemal u większości przedsiębiorców. Warto byłoby zweryfikować, jak podatkowo opłacalna jest tego typu transakcja. Nasuwa się jednak inne pytanie, czy nabycie z salonu do firmy fabrycznie nowego samochodu osobowego albo samochodu wprawdzie też nowego, ale nieco używanego, to wciąż to samo?

Zakup fabrycznie nowego samochodu osobowego a zakup nowego samochodu

Nadal wielu podatników decyduje się na zakup nowego samochodu osobowego do swojej firmy. Decydując się jednak na zakup nowego samochodu w salonie, podatnicy trafiają – jak się okazuje – na różne możliwości. Czy nowy samochód z salonu zawsze oznacza faktycznie nowy samochód?

Zakup nowego samochodu z salonu a amortyzacja

Pierwsza kwestia, która przychodzi podatnikom do głowy, jest związana z podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a więc z kosztami uzyskania przychodu dotyczącymi zakupu i eksploatacji nowego samochodu osobowego.

Już tutaj pojawiają się rozbieżności w kwestii ustalenia rocznej stopy amortyzacji, a więc rocznej wielkości kosztu, jaką podatnik będzie mógł ująć w księgach podatkowych swojej firmy.

Nowy samochód z salonu może być fabrycznie nowy, nieużywany przez pracowników salonu poza np. sytuacją przemieszczenia go z salonu na parking przed salonem i odwrotnie. W takim wypadku podatnik zastosuje wyłącznie roczną stopę amortyzacji w wysokości 20% od wartości początkowej.

Inny przypadek to nowy samochód osobowy z salonu, który jest używany przez pracowników salonu m.in. do jazd demonstracyjnych albo do celów wystawowych. Nie jest on już więc fabrycznie nowy, a jest aktywnie używany jeszcze w salonie. Co wtedy?

W takim wypadku dopuszcza się możliwość zastosowania art. 22j ust. 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej ustawą o PIT): środki trwałe – środki transportu w tym samochody osobowe, uznaje się za używane, jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane przez podmiot inny niż podatnik co najmniej przez okres 6 miesięcy.

Zatem już przy zakupie w trybie z salonu może okazać się, że taki nowy samochód będzie można objąć roczną stopą amortyzacyjną w wysokości 40% wartości początkowej, a nie jak to było przy fabrycznie nowych samochodzie – 20% wartości początkowej. Warunkiem jest jednak to, ażeby był on użytkowany przez salon samochodowy przez minimum 6 miesięcy, a podatnik go kupujący był w stanie to udowodnić.

Wartość początkowa w obu powyższych przypadkach będzie ustalana tak samo, a więc będzie to:

• cena ich nabycia;
• cena nabycia nie wyższa jednak od ich wartości rynkowej, jeżeli były używane przez podatnika przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i nie były wcześniej amortyzowane.

W tym miejscu należałoby jeszcze wspomnieć, że do kosztów uzyskania przychodów podatnik nabywający nowy samochód osobowy (niezależnie, czy fabrycznie nowy, czy trochę używany, czy po prostu używany), może zaliczyć odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej tylko do:

•  225 000 zł – w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym oraz w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem;
• 150 000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

Kwestia ubezpieczenia OC będzie wyglądała tak samo wobec zakupu fabrycznie nowego samochodu oraz samochodu używanego kilka miesięcy w salonie, który podatnik zaksięguje – ujmie w koszty w wysokości 100% z polisy OC.

Z kolei kwestia ubezpieczenia AC lub innego dobrowolnego ubezpieczenia ustalanego od wartości pojazdu będzie wyglądała tak samo wobec zakupu fabrycznie nowego samochodu oraz samochodu używanego kilka miesięcy w salonie. Podatnik zaksięguje to dobrowolne ubezpieczenie – ujmie w koszty w wysokości proporcjonalnie przypadającej do wartości:

• 225 000 zł – w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym oraz w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem;
• 150 000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

Zakup nowego samochodu z salonu a koszty eksploatacji

Nie występują różnice w sposobie identyfikacji kosztów eksploatacji fabrycznie nowego samochodu i samochodu kilka miesięcy używanego w salonie. Mówi o tym art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o PIT. To oznacza, że zarówno podatnik, który nabędzie samochód spod igły, jak i samochód używany przez jakiś czas z salonu, będzie mógł ująć koszty eksploatacji takiego samochodu (paliwo, części, serwis, opłaty) w wysokości:

• 75% (kwoty netto + 50% nieodliczonego podatku VAT) z faktury za wydatki dotyczącego tego pojazdu, jeżeli samochód jest przeznaczony na cele firmowe i cele prywatne;
• 100% kwoty netto z faktury z tytułu wydatków dotyczących tego pojazdu, jeżeli samochód jest przeznaczony tylko na cele firmowe.

Zakup nowego samochodu z salonu a podatek PCC

Zakup fabrycznie nowego samochodu, a nowego samochodu z salonu w przypadku podatku PCC nie powinien zrobić różnicy. Podatek PCC z tytułu nabycia samochodu osobowego nastąpi wtedy, kiedy samochód osobowy został nabyty w Polsce na podstawie umowy kupna – sprzedaży, a jego wartość przekracza kwotę 1000 zł. Ruchome składniki majątku poniżej tej wartości nie są objęte podatkiem PCC – art. 9 pkt 6 Ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (zwanej dalej ustawą o PCC).

Zatem gdy polski podatnik nabywa fabrycznie nowy samochód albo nowy samochód (trochę używany) z salonu, to otrzymuje z salonu dowód zakupu w postaci faktury z doliczonym podatkiem VAT.

Co natomiast, jeżeli nabywca otrzymałby z salonu fakturę VAT-MARŻA?

Zatem gdy salon samochodu, a tak jest w większości przypadków, jest podatnikiem VAT i wystawi fakturę sprzedaży z doliczonym podatkiem VAT albo ewentualnie fakturę VAT-MARŻA, to nabywca nie będzie zobligowany do złożenia deklaracji PCC-3 i zapłaty podatku PCC. Transakcja ta z uwagi na objęcie zakresem VAT nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC.

Warto w tym miejscu zasygnalizować jeszcze o pewnym zwolnieniu z PCC wynikającym z art. 8 ustawy PCC. Zwalnia się z opodatkowania podatkiem PCC m.in.:

• organizacje pożytku publicznego, jeżeli dokonają czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
• jednostki samorządu terytorialnego;
• Skarb Państwa;
• osoby nabywające na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe, zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia, oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.

Zakup nowego samochodu z salonu a podatek VAT

Warto końcowo wspomnieć o kwestiach dotyczących podatku VAT przy nabyciu i eksploatacji nowego samochodu nabytego w salonie.

Nabywca kupujący do działalności gospodarczej fabrycznie nowy samochód albo nieco używany z salonu, otrzymując fakturę:

1. sprzedaży z doliczonym podatkiem VAT – będzie miał prawo do odliczenia 50% podatku VAT z faktury za zakup tego samochodu osobowego oraz z faktur za koszty eksploatacji tego samochodu, jeżeli użytkuje dany samochód w działalności i prywatnie (zgodnie z art. 86a ust. 1, 2, 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług);
2. sprzedaży z doliczonym podatkiem VAT – będzie miał prawo do odliczenia 100% podatku VAT z faktury za zakup tego samochodu osobowego oraz z faktur za koszty eksploatacji tego samochodu, jeżeli użytkuje dany samochód tylko w działalności, zgłosił ten fakt poprzez formularz VAT-26 do właściwego urzędu skarbowego oraz ustalił zasady użytkowania tego samochodu wykluczające użytek prywatny (art. 3 do 7 ustawy o VAT),
3. VAT-MARŻA – wówczas nie odliczy w ogóle podatku VAT za zakup tego samochodu osobowego oraz z faktur za koszty eksploatacji tego samochodu niezależnie od sposobu jego użytkowania, faktura VAT-MARŻA nie zawiera bowiem w ogóle podatku VAT naliczonego (art. 120 ust. 19 ustawy o VAT).