Podatnicy w toku prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystują różnorodne składniki. Katalog jest na tyle szeroki, że może obejmować również zwierzęta. Zgodnie z ogólnymi zasadami prawa zwierzęta jako istoty żywe nie są rzeczami, jednak na gruncie przepisów prawa odnosi się do nich wszystkie regulacje mówiące o rzeczach. W kontekście powyższego warto zastanowić się, w jaki sposób rozliczyć podatkowo zakup zwierząt wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej.
Czy zakup zwierząt wykorzystywanych do prowadzenia działalności można wpisać w środki trwałe?
W pierwszej kolejności zauważyć należy, że zgodnie z art. 22 ustawy PIT kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Kosztem uzyskania przychodów jest wydatek, który ma bezpośredni lub pośredni związek z uzyskiwanym przychodem, a nie został wymieniony wśród wydatków nieuznanych za koszty. Na podatniku spoczywa ciężar udowodnienia, iż dany wydatek poniesiony został w związku z prowadzoną działalnością w celu osiągnięcia przychodu.
Nie wszystkie wydatki są ujmowane jednorazowo w kosztach uzyskania przychodu, wydatki na zakup tzw. środków trwałych są bowiem rozliczane systematycznie poprzez odpisy amortyzacyjne.
Zgodnie z treścią art. 22a ust. 1 ustawy PIT środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji są stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
-
budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
-
maszyny, urządzenia i środki transportu,
-
inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Wszelkie zwierzęta na cele podatku dochodowego nie są traktowane jako środek trwały i nie podlegają amortyzacji. Ponieważ jednak inwentarz żywy może służyć prowadzonej działalności gospodarczej oraz osiąganym z niej przychodom, należy uznać, że może stanowić koszt uzyskania przychodu. W rezultacie zakup zwierząt wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, należy ująć w ciężar kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w dacie poniesienia wydatku i to nawet wówczas, gdy zakup ten przekracza wartość 3500 zł. Zwierzę nie będzie podlegało amortyzacji jako środek trwały, a koszty jego zakupu zostaną jednorazowo rozliczone jako koszty bieżącego okresu.
Przykład 1.
Przedsiębiorca prowadzący szkołę jazdy konnej zakupił dla celów firmowych konia o wartości 20 000 zł. Koń będzie traktowany jako składnik majątku, lecz nie jako środek trwały. W rezultacie wydatek na jego zakup zostanie jednorazowo ujęty w kosztach podatkowych w miesiącu zakupu. Przedsiębiorca nie będzie dokonywał odpisów amortyzacyjnych od wartości konia.
Podobne stanowisko wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 28 maja 2014 r., nr IPPB1/415-266/14-2/AM:
Na gruncie prawa podatkowego koń jako inwentarz żywy nie stanowi rzeczowego składnika majątku podatnika (środka trwałego czy wyposażenia). Przepisy ww. ustawy definiując pojęcie środków trwałych nie objęły jego zakresem zwierząt.
Przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych ( KŚT ) (Dz. U. Nr 242, poz. 1622) klasyfikują inwentarz żywy do grupy 9, obejmującej zwierzęta hodowlane, zwierzęta gospodarskie, zwierzęta cyrkowe i w ogrodach zoologicznych oraz pozostałe zwierzęta żywe, zarówno pojedyncze sztuki zwierząt, jak i całe stada, jednak przepisy o statystyce nie są podstawą do rozstrzygnięcia prawnopodatkowych konsekwencji działań podejmowanych przez podatnika. Te można ocenić jedynie na gruncie przepisów ustawy podatkowej . Mające zastosowanie w omawianej sprawie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmują pojęciem środków trwałych zwierząt. Również, wymieniony w załączniku 1 do ustawy, wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych, nie obejmuje grupy 9 KŚT dotyczącej zwierząt.
W świetle powyższego wydatek na zakup konia nie stanowi wydatku na zakup środka trwałego podlegającego odpisom amortyzacyjnym.
Inne wydatki związane ze zwierzętami
W świetle dotychczasowych rozważań stwierdzić należy, że podatnik nie ma obowiązku wykazywania w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych zakupionego zwierzęcia, gdyż nie można go uznać za środek trwały, co oznacza że nie podlega ono amortyzacji.
Dodatkowo wskazać trzeba, że nie tylko wydatki na zakup zwierząt wykorzystywanych do prowadzenia działalności, lecz także wszystkie pozostałe wydatki związane z ich utrzymaniem i opieką, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Naturalnie obowiązują ogólne zasady ujmowania w kosztach, co oznacza, że wydatki te muszą mieć związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Przykład 2.
Podatnik prowadzący stadninę koni przeznaczonych na handel ponosi szereg wydatków związanych z utrzymaniem koni, tj. wynajem stajni, koszty karmienia i koszty leczenia tych zwierząt oraz koszty opieki kowalskiej. Wszystkie wymienione wydatki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ pozostają w ścisłym związku z zakresem działalności przedsiębiorcy.
