Nowe przepisy podatkowe zaczęły obowiązywać od 1 lipca 2022 roku. Co się zmieniło w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych? Jak będą wyglądały ich pensje? Jak obliczyć wynagrodzenie z umowy zlecenia czy umowy o dzieło? Co z podwójnymi zaliczkami? W artykule najważniejsze zmiany w wynagrodzeniach z umów cywilnoprawnych!
Polski Ład od stycznia 2022 a umowy cywilnoprawne
Polski Ład od 1 stycznia 2022 roku wpłynął na modyfikacje w wyliczeniach umów cywilnoprawnych. Wdrożono wówczas takie zmiany, jak:
- podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł i korzystanie z niej już w trakcie roku;
- podniesienie drugiego progu podatkowego do 120 000 zł;
- brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.
Co ważne, wprowadzono tzw. ulgę dla klasy średniej, która jednak nie obejmowała osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych.
W praktyce nowe przepisy okazały się niekorzystne dla niektórych grup, szczególnie osób powyżej 26 r.ż. opłacających składkę zdrowotną z umowy cywilnoprawnej. Pracownicy na umowach o pracę także często otrzymywali niższe wynagrodzenia, dlatego też rząd zareagował szybko, wprowadzając modyfikacje do Polskiego Ładu.
Już w styczniu 2022 roku weszło w życie rozporządzenie, następnie zastąpione Ustawą z dnia 14 lutego 2022 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin, co zmieniło sposób naliczenia zaliczek na podatek. Został wprowadzony mechanizm przedłużenia terminów pobrania i wpłaty zaliczki na podatek dochodowy – u osób zarabiających nie więcej niż 12 800 zł brutto zaliczka ta obliczana jest podwójnie według zasad obowiązujących:
- od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 – brak odliczenia składki zdrowotnej od podatku;
- do końca 2021 roku – odliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Podczas wyliczania wynagrodzenia netto wybiera się wyliczenie korzystniejsze dla pracownika (niższą kwotę).
Natomiast podczas składania zeznania rocznego podatek miał być obliczany według zasad obowiązujących w 2022 roku, w konsekwencji bardzo prawdopodobne byłoby więc dopłacanie podatku.
Przykład 1.
Pani Karolina z tytułu umowy zlecenia otrzymuje co miesiąc wynagrodzenie w wysokości 4500 zł i opłaca od niej jedynie składkę zdrowotną. Nie złożyła wniosku o niepobieranie zaliczek na podatek (zastosowanie kwoty wolnej) oraz wniosku o nieprzedłużenie terminu poboru zaliczek na podatek.
Przed zmianami 2021 | Po zmianach 2022 (1 stycznia–30 czerwca 2022) | |
Składka zdrowotna 9% | 4500 zł x 9% = 405 zł | 4500 zł x 9% = 405 zł |
Składka zdrowotna do odliczenia 7,75% | 4500 zł x 7,75% = 348,75 zł | nie uwzględnia się |
Koszty uzyskania przychodu 20% | 4500 zł x 20% = 900 zł | 4500 zł x 20% = 900 zł |
Podstawa opodatkowania | 4500 zł – 900 zł = 3600 zł → 3600 zł | 4500 zł – 900 zł = 3600 zł → 3600 zł |
Kwota wolna | nie uwzględnia się | nie uwzględnia się |
Zaliczka na podatek dochodowy | 3600 zł × 17% = 612 zł | 3600 zł × 17% = 612 zł |
Podatek dochodowy | 612 – 348,75 zł = 263,25 zł → 263 zł | 612 zł → 612 zł |
Mechanizm przedłużenia terminów pobrania i wpłaty zaliczki na podatek dochodowy | nie obowiązuje | podatek według zasad z:
wybieramy niższą kwotę, czyli 263 zł |
Do wypłaty | 4500 zł – 405 zł – 263 zł = 3832 zł | 4500 zł – 405 zł – 263 zł = 3832 zł |
Ustalenie całkowitego kosztu wynagrodzenia | 4500 zł | 4500 zł |
Zmiany w wynagrodzeniach od lipca 2022
Od 1 lipca 2022 roku zostały wprowadzone następujące zmiany wpływające na wynagrodzenia z umów cywilnoprawnych:
- obniżenie z 17% do 12% stawki podatku w pierwszym przedziale skali podatkowej;
- zmniejszenie stawki zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy PIT, z 17% do 12% (przychodów nieprzekraczających 200 zł z tytułów działalności wykonywanej osobiście);
- uchylenie mechanizmu przedłużenia terminów pobrania i wpłaty zaliczki na podatek dochodowy;
- objęcie zerowym PIT zasiłków macierzyńskich osób korzystających z „ulgi dla młodych”, „ulgi na powrót”, „ulgi dla rodzin co najmniej 4 dzieci” oraz „ulgi dla seniorów”.
Po zmianach skala podatka wyglądała następująco:
Podstawa obliczenia podatku w złotych | Podatek wynosi | |
Ponad | Do | |
120 000 | 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3600 zł | |
120 000 | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł |
Zmiany te mają obowiązują od lipca 2022 roku. Pensja za czerwiec, wypłacona już w lipcu 2022 roku, powinna więc zostać rozliczona według zmienionych reguł, czyli m.in. z zastosowaniem 12% podatku i bez podwójnego obowiązku wyliczania zaliczek za 2022 rok.
Przykład 2.
Ile wyniesie wynagrodzenie netto oraz całkowity koszt wynagrodzenia przy założeniu, że osoba:
- zatrudniona jest na podstawie umowy zlecenia z kosztami 20%;
- ukończyła 26. rok życia;
- nie jest uczestnikiem PPK;
- z umowy zlecenia jest zgłoszona do ubezpieczeń społecznych (w tym do chorobowego) i zdrowotnego;
- nie złożyła wniosku o stosowanie kwoty wolnej;
- złożyła wniosek o nieprzedłużenie terminu poboru zaliczek na podatek;
- jej wynagrodzenie brutto wynosi: 3010 zł?
Wyliczenie wynagrodzenia wygląda następująco:
Po 1 lipca 2022 roku | Od stycznia do końca czerwca 2022 roku | W 2021 roku | |
Wynagrodzenie brutto | 3010,00 zł | 3010,00 zł | 3010,00 zł |
Podstawa wymiaru składek społecznych | 3010,00 zł | 3010,00 zł | 3010,00 zł |
Składka na ubezpieczenie emerytalne 9,76% (zleceniobiorca) | 293,78 zł | 293,78 zł | 293,78 zł |
Składki na ubezpieczenia rentowe 1,5% (zleceniobiorca) | 45,15 zł | 45,15 zł | 45,15 zł |
Składka na ubezpieczenie chorobowe 2,45% (zleceniobiorca) | 73,75 zł | 73,75 zł | 73,75 zł |
Suma składek na ubezpieczenie społeczne (zleceniobiorca) | 412,68 zł | 412,68 zł | 412,68 zł |
Składka na ubezpieczenie emerytalne 9,76% (zleceniodawca) | 293,78 zł | 293,78 zł | 293,78 zł |
Składki na ubezpieczenia rentowe 6,5% (zleceniodawca) | 195,65 zł | 195,65 zł | 195,65 zł |
Składka na ubezpieczenie wypadkowe 1,67% (zleceniodawca) | 50,27 zł | 50,27 zł | 50,27 zł |
Suma składek na ubezpieczenie społeczne (zleceniodawca) | 539,70 zł | 539,70 zł | 539,70 zł |
FP 2,45% (zleceniodawca) | 73,75 zł | 73,75 zł | 73,75 zł |
FGŚP 0,1% (zleceniodawca) | 3,01 zł | 3,01 zł | 3,01 zł |
Stawka procentowa podatku | 12% | 17% | 17% |
Koszty 20% | 519,45 (2597,32 x 20%) | 519,45 (2597,32 x 20%) | 519,45 (2597,32 x 20%) |
Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych | 2078,00 zł (3010,00 zł – 412,68 zł – 519,45) | 2078,00 zł (3010,00 zł – 412,68 zł – 519,45) | 2078,00 zł (3010,00 zł – 412,68 zł – 519,45) |
Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem | 249,36 zł (2078,00 zł × 12%) | 353,26 zł (2078,00 zł × 17%) | 353,26 zł (2078,00 zł × 17%) |
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 2597,32 zł | 2597,32 zł | 2597,32 zł |
Składka zdrowotna 9% | 233,76 zł | 233,76 zł | 233,76 zł |
Składka zdrowotna do odliczenia od podatku 7,75% | nie stosuje się | nie stosuje się | 201,29 zł |
Zaliczka na podatek do przekazania do urzędu skarbowego (po zaokrągleniu do pełnych złotych) | 249,00 zł | 353,00 zł | 143,00 zł (353,26 zł – 210,29 zł) |
Kwota netto | 2114,56 zł (3010 zł – 412,68 zł – 233,76 zł –249 zł) | 2010,56 zł (3010 zł – 412,68 zł – 233,76 zł – 353,00 zł ) | 2220,56 zł (3010 zł – 412,68 zł – 233,76 zł – 143,00 zł) |
Całkowity koszt wynagrodzenia | 3626,46 zł (3010 zł + 73,75 zł + 73,75 zł + 3,01 zł) | 3626,46 zł (3010 zł + 73,75 zł + 73,75 + 3,01 zł) | 3626,46 zł (3010 zł + 73,75 zł + 73,75 zł + 3,01 zł) |
Przykład 3.
Ile wyniesie wynagrodzenie netto oraz całkowity koszt wynagrodzenia przy założeniu, że dana osoba:
- zatrudniona jest na podstawie umowy o dzieło;
- wynagrodzenie brutto wynosi: 5000 zł?
Wyliczenie wynagrodzeń będzie wyglądać następująco:
Po 1 lipca 2022 roku | Od stycznia do końca czerwca 2022 roku | W 2021 roku | |
Wynagrodzenie za pracę brutto | 5000,00 zł | 5000,00 zł | 5000,00 zł |
Koszty 20% | 1000,00 zł | 1000,00 zł | 1000,00 zł |
Stawka procentowa podatku | 12% | 17% | 17% |
Zaliczka na podatek do przekazania do urzędu skarbowego (po zaokrągleniu do pełnych złotych) | 480,00 zł (4000,00 zł x 12%) | 680,00 zł (4000,00 zł x 17%) | 680,00 zł (4000,00 zł x 17% |
Kwota netto | 4520,00 zł (5000,00 zł – 480,00 zł) | 4320,00 zł (5000,00 zł – 680,00 zł) | 4320,00 zł (5000,00 zł – 680,00 zł) |
Całkowity koszt wynagrodzenia | 5000,00 zł | 5000,00 zł | 5000,00 zł) |
Zmiany w wynagrodzeniach, które będą obowiązywały do 1 stycznia 2023 roku
Zgodnie z projektem kolejne zmiany, jakie będą miały wpływ na wyliczanie wynagrodzeń, wejdą w życie od 1 stycznia 2023 roku:
- na wniosek samych podatników w przypadku umów cywilnoprawnych przy wyliczaniu wynagrodzenia będzie się stosować 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę;
- podatnik będzie mógł swobodnie decydować o zastosowaniu kwoty wolnej od podatku (będzie mógł wskazać do trzech płatników, którzy mogą zastosować kwotę zmniejszającą podatek).
Oznacza to że podatnik będzie mógł „dzielić” 1/12 kwoty zmniejszającej podatek maksymalnie na trzy kwoty i trzech płatników. Będzie dokonywał tego na oświadczeniu, które uprawnia płatnika do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:
- 1/12 kwoty zmniejszającej podatek o 300 zł;
- 1/24 kwoty zmniejszającej podatek o 150 zł;
- 1/36 kwoty zmniejszającej podatek o 100 zł.
Przykład 4.
Ile wyniesie wynagrodzenie netto oraz całkowity koszt wynagrodzenia przy założeniu, że dana osoba:
- zatrudniona jest na podstawie umowy o dzieło z 50% kosztami;
- w 2023 roku złożyła PIT 2 z oświadczeniem, żeby zaliczki na podatek były pomniejszane o 1/36 kwoty zmniejszającej podatek o 100 zł;
- wynagrodzenie brutto wynosi: 5000 zł?
Wyliczenie wynagrodzeń będzie wyglądać następująco:
W 2023 roku | Od lipca do końca grudnia 2022 roku | Od stycznia do końca czerwca 2022 roku | W 2021 roku | |
Wynagrodzenie za pracę brutto | 6000,00 zł | 6000,00 zł | 6000,00 zł | 6000,00 zł |
Koszty 50% | 3000,00 zł | 3000,00 zł | 3000,00 zł | 3000,00 zł |
Stawka procentowa podatku | 12% | 12% | 17% | 17% |
Kwota zmniejszająca podatek | 100,00 zł | nie obowiązuje | nie obowiązuje | nie obowiązuje |
Zaliczka na podatek do przekazania do urzędu skarbowego (po zaokrągleniu do pełnych złotych) | 260,00 zł (3000,00 zł x 12% – 100,00 zł) | 360,00 zł (3000,00 zł x 12% ) | 510,00 zł (3000,00 zł x 17%) | 510,00 zł (3000,00 zł x 17% |
Kwota netto | 5740,00 zł (6000,00 zł – 260,00 zł) | 5640,00 zł (6000,00 zł – 360,00 zł) | 5490,00 zł (6000,00 zł – 510,00 zł) | 5490,00 zł (56 000,00 zł – 510,00 zł) |
Całkowity koszt wynagrodzenia | 6000,00 zł | 6000,00 zł | 6000,00 zł | 6000,00 zł) |
Polski Ład wprowadził zmiany, które okazały się korzystne nie dla każdego, a dodatkowo przepisy te były trudne do stosowania. Z tego względu powstał nowy projekt, który ma na celu polepszenie sytuacji pracowników etatowych oraz osób osiągających przychody z tytułu umów cywilnoprawnych. Dlatego to już pewne, że wynagrodzenia od 1 lipca będą naliczane zgodnie z nowymi przepisami, czyli podatkiem 12%.
Zmiany w wynagrodzeniach z umów cywilnoprawnych w wFirma
Osoby korzystające z systemu wFirma z łatwością wygenerują umowy cywilnoprawne, które będą uwzględniać najnowsze zmiany. Już podczas dodawania umowy KADRY » UMOWY » DODAJ UMOWĘ » UMOWA ZLECENIE są stosowane najnowsze przepisy.
Natomiast generują rachunek czy listę płac zostanie zastosowana nowa stawka podatku. Dzięki czemu wynagrodzenie będą wyliczone poprawnie.